Το ποσό-ρεκόρ των 5 δισ. δολαρίων θα πληρώσει το Facebook, εξαιτίας θεμάτων που έχουν να κάνουν με την ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του, αποφάνθηκε η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ (FTC). Επίσης, το κοινωνικό δίκτυο πρέπει να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη επιτροπή για θέματα ιδιωτικότητας, την οποία ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ δεν θα έχει υπό τον έλεγχό του.
Η FTC διερευνούσε τους ισχυρισμούς σε βάρος του Facebook σε σχέση με την υπόθεση της Cambridge Analytica, η οποία απέκτησε παράτυπα τα δεδομένα μέχρι και 87 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook. Στη συνέχεια η έρευνα διευρύνθηκε, πιάνοντας και άλλα θέματα, όπως την αναγνώριση προσώπου.
Όπως τονίζει το BBC, το 5 δισ. δολαρίων πρόστιμο θεωρείται πως είναι το μεγαλύτερο που έχει επιβληθεί ποτέ σε οποιαδήποτε εταιρεία για παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών. «Παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις στα δισεκατομμύρια χρηστών του ανά τον κόσμο πως θα έλεγχαν πώς διαμοιράζονται τα προσωπικά τους δεδομένα, το Facebook υπονόμευσε τις επιλογές των χρηστών» είπε ο Τζο Σίμονς, πρόεδρος της FTC, προσθέτοντας πως σκοπός του βαρέος αυτού προστίμου είναι να «αλλάξει ολόκληρη την κουλτούρα του Facebook σε θέματα ιδιωτικότητας, προκειμένου να μειωθεί το ενδεχόμενο συνεχιζόμενων παραβιάσεων».
Το Bureau of Consumer Protection της FTC άρχισε να διερευνά το Facebook τον Μάρτιο του 2018, μετά τις αποκαλύψεις πως προσωπικά δεδομένα είχαν συλλεγεί παράνομα από έναν online κουΐζ προσωπικότητας και είχαν πωληθεί στην εταιρεία data analytics Cambridge Analytica. Ακολούθησαν ισχυρισμοί πως τα δεδομένα αυτά ενδεχομένως να χρησιμοποιήθηκαν για να επηρεάσουν την έκβαση των προεδρικών εκλογών του 2016 και του δημοψηφίσματος για το Brexit.
Αν και μόνο 270.000 άτομα έκαναν το κουΐζ, ο Κρίστοφερ Γουάιλι, πρώην εργαζόμενος της Cambridge Analytica, έχει υποστηρίξει πως τα δεδομένα περίπου 50 εκατ. χρηστών, κυρίως στις ΗΠΑ, συλλέγησαν χωρίς την ξεκάθαρη συναίνεσή τους μέσω των δικτύων των φίλων τους.
Επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αναφορές, η FTC διαπίστωσε πως κάποιες πολιτικές του Facebook ήταν κατά παράβαση κανόνων σχετικά με παραπλανητικές πρακτικές- για παράδειγμα, αποφάνθηκε πως το data policy του Facebook ήταν παραπλανητικό απέναντι σε ανθρώπους που χρησιμοποιούσαν το εργαλείο αναγνώρισης προσώπου του. Επίσης, μια άλλη παράβαση του Facebook ήταν πως δεν αποκάλυψε ότι οι αριθμοί τηλεφώνου που είχαν συλλεγεί για two-factor authentication θα χρησιμοποιούνταν για διαφημιστικούς σκοπούς.
Παρά το μεγάλο ύψος του προστίμου, δεν λείπουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι πρόκειται για επιεική ποινή: Σύμφωνα με το Reuters, ο Ρεπουμπλικανός Σίμονς σημείωσε πως θα ήταν σίγουρα καλύτερα το πρόστιμο να έφτανε τα 10 δισ. και οι περιορισμοί στη συλλογή και τον διαμοιρασμό δεδομένων να ήταν αυστηρότεροι, τονίζοντας ωστόσο πως δεν υπήρχαν αυτές οι επιλογές για την FTC. Από πλευράς του, ο Ροχίτ Τσόπρα των Δημοκρατικών, μέλος της FTC, μίλησε για μια απόφαση η οποία συνεπάγεται κάλυψη για τα υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας χωρίς να θέτει ουσιώδεις περιορισμούς στο επιχειρηματικό μοντέλο του Facebook.
Το Facebook, από πλευράς του, επιβεβαίωσε πως θα πληρώσει το πρόστιμο και ότι ο συμβιβασμός αυτός θα παρέχει ένα «εκτενές νέο πλαίσιο για την προστασία της ιδιωτικότητας» των χρηστών. Η μετοχή του έπεσε περίπου κατά 1% το πρωί της Τετάρτης. Επίσης, η εταιρεία συμφώνησε να πληρώσει επιπλέον 100 εκατ. δολάρια για τη διευθέτηση θέματος που προέκυψε σχετικά με ενδεχόμενη παραπλάνηση των επενδυτών ως προς τη σοβαρότητα του ζητήματος της κατάχρησης δεδομένων των χρηστών. Επίσης, συμφώνησε να ασκεί μεγαλύτερο έλεγχο πάνω σε εφαρμογές «τρίτων» και ανακοίνωσε πως δίνει τέλος στην πρόσβαση σε δεδομένα φίλων για τη Microsoft και τη Sony.
Οι Ρεπουμπλικανοί της FTC είπαν ότι ο συμβιβασμός αυτός θέτει σημαντικά όρια στη δύναμη του Μαρκ Ζάκερμπεργκ, κάτι που δεν είχε επιτύχει ως τώρα καμιά άλλη κυβερνητική υπηρεσία στον κόσμο. Ωστόσο οι Δημοκρατικοί εξέφρασαν την άποψη πως τα 5 δισ. ίσως να είναι λιγότερα από τα κέρδη του Facebook από την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών του. «Εκτός και αν ασχοληθούμε με τα κύρια οικονομικά κίνητρα του Facebook για να θέτει σε κίνδυνο την ιδιωτικότητά μας και την εθνική ασφάλεια, δεν θα μπορέσουμε να αποτρέψουμε την επανεμφάνιση αυτών των προβλημάτων» σημείωσε ο Τσόπρα- με την έτερη επίτροπο των Δημοκρατικών, Ρεμπέκα Σλώτερ, να εκτιμά πως η FTC θα έπρεπε να είχε πάει το Facebook και τον Ζάκερμπεργκ στα δικαστήρια.
