Έκκληση για προστασία έναντι πιθανών διακρίσεων από πλευράς συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης απηύθυναν η Διεθνής Αμνηστία και η Access Now, στο πλαίσιο της RightsCon 2018.
H αποκαλούμενη Διακήρυξη του Τορόντο (The Toronto Declaration on protecting the rights to equality and non discrimination in machine learning systems) έχει ως θέμα της τον κίνδυνο βλάβης/ την πιθανή απειλή προς τα ανθρώπινα δικαιώματα που μπορεί να προκύψουν σε σχέση με τη συγκεκριμένη τεχνολογία, με έμφαση στο δικαίωμα στην ισότητα και την αντιμετώπιση των διακρίσεων.
Το προσχέδιο της διακήρυξης συνέταξαν η Διεθνής Αμνησία και η Access Now, με τη βοήθεια μιας επιτροπής από ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ακαδημαϊκούς. Το αποτέλεσμα ήταν να συνταχθεί το τελικό κείμενο σε ένα event στις 15 Μαΐου, σε μια συνάντηση άνω των 30 ειδικών. Με την επίσημη έκδοσή της, η διακήρυξη υιοθετήθηκε από τη Ηuman Rights Watch και το Wikimedia Foundation, ενώ ελπίζεται πως στη συνέχεια θα υιοθετηθεί και από άλλους επίσημους φορείς του ιδιωτικού και του κρατικού τομέα.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, σκοπός της διακήρυξης είναι να παρουσιάσει απτούς τρόπους διατήρησης της ισότητας και αντιμετώπισης των διακρίσεων, και προσδιορίζει τις υποχρεώσεις κρατών και εταιρειών όσον αφορά στην προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ανάπτυξη και χρήση του machine learning. Επίσης, δίνεται έμφαση στο θέμα της ευθύνης (ποιος είναι υπόλογος) για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη σημασία της πρόσβασης σε αποτελεσματικά μέτρα στήριξης για αυτούς που τις υφίστανται στο ευρύτερο πλαίσιο της χρήσης συστημάτων machine learning.
Όπως υπογραμμίζεται, η διακήρυξη αυτή είναι μοναδική ως προς το ζήτημα της ηθικής στην τεχνητή νοημοσύνη, από την άποψη ότι βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και παρέχει ένα ευρέως αποδεκτό πλαίσιο ηθικής, το οποίο είναι νομικά δεσμευτικό. Επίσης, υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής της διεθνούς νομοθεσίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των σχετικών στάνταρ σε νέες τεχνολογίες όπως τα συστήματα machine learning.
Σύμφωνα με τη Διακήρυξη του Τορόντο, όσο αυξάνεται η χρήση και οι δυνατότητες συστημάτων machine learning, είναι υποχρέωση των κρατών και του ιδιωτικού τομέα να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους όπου τίθενται θέματα ισότητας και παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
