Αστρονόμοι είχαν εντοπίσει ένα άστρο που ακολουθώντας την πορεία αυτοκαταστροφής που θα έχει ο Ήλιος μετατράπηκε σε ερυθρό γίγαντα και φαινόταν ότι κατάπιε κυριολεκτικά έναν πλανήτη. Όμως το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb συνέλεξε στοιχεία που δείχνουν ότι ο εξωπλανήτης συνετρίβη πάνω στο άστρο.
Το 2020 παρατηρήσεις από το τηλεσκόπιο Samuel Oschin στο Αστεροσκοπείο Palomar στην Καλιφόρνια κατέγραψαν μια ξαφνική λάμψη σε ένα άστρο που βρίσκεται περίπου 12.000 έτη φωτός μακριά μας. Όταν οι ερευνητές μελέτησαν αρχειακά δεδομένα από την αποστολή NEOWISE της NASA για αυτό το άστρο που έλαβε την κωδική ονομασία ZTF SLRN-2020 διαπίστωσαν ότι έλαμπε στο υπέρυθρο φως για χρονικό διάστημα ενός έτους πριν εντοπιστεί η ξαφνική λάμψη.
Μια μελέτη που έγινε το 2023 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ZTF SLRN-2020 είναι ένα άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο το οποίο ακολουθεί την πορεία αυτοκαταστροφής που θα έχει και το δικό μας μητρικό άστρο σε περίπου 5 δισ. έτη. Όταν τελείωσαν τα καύσιμα του ZTF SLRN-2020 μετατράπηκε σε ερυθρό γίγαντα για να καταλήξει κάποια στιγμή σε λευκό νάνο.
Η μελέτη του 2023 έδειχνε ότι κατά την διόγκωση του το άστρο πλησίασε έναν εξωπλανήτη που υπήρχε σε σχετικά κοντινή απόσταση από αυτό και κυριολεκτικά τον κατάπιε. Παρόμοια αναμένεται να είναι η τύχη των κοντινών στον Ήλιο πλανητών δηλαδή του Ερμή, της Αφροδίτης και της Γης. Όσον αφορά τη Γη υπάρχουν δύο σενάρια. Το ένα αναφέρει ότι ο Ήλιος θα διογκωθεί τόσο πολύ ώστε θα καταπιεί την Γη και το άλλο ότι θα την πλησιάσει σε απόσταση αναπνοής τσουρουφλίζοντας την και μετατρέποντας την σε ένα κοσμικό κάρβουνο αλλά δεν θα την εξαφανίσει από το χάρτη του Σύμπαντος.
Η μελέτη του 2023 για το άστρο ZTF SLRN-2020 ανέφερε ότι κατά τη διαδικασία διόγκωσης του έφτασε σε ένα γίγαντα αερίου που υπήρχε στο πλανητικό σύστημα που είχε δημιουργηθεί εκεί και άρχισε να τον καταστρέφει. Καθώς ο πλανήτης καιγόταν στην ατμόσφαιρα του ερυθρού γίγαντα η σκόνη του έλαμπε στο υπέρυθρο φάσμα.
Η ανατροπή
Ωστόσο ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Ράιαν Λάου του NOIRLab του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών στην Αριζόνα αποφάσισε να μελετήσει ξανά τι συμβαίνει στο ZTF SLRN-2020 χρησιμοποιώντας το ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο που κατασκεύασε η ανθρωπότητα, το James Webb.
«Επειδή αυτό είναι ένα εντυπωσιακό όσο και νέο στην παρατήρηση γεγονός δεν ξέραμε τι να περιμένουμε όταν αποφασίσαμε να στρέψουμε το τηλεσκόπιο προς το άστρο αυτό. Με τα υψηλής ευαισθησίας του όργανα στο υπέρυθρο φάσμα αποκτούμε πολύτιμες γνώσεις για τις τελικές τύχες των πλανητικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένου πιθανώς και του δικού μας» αναφέρει ο Λάου.
Αυτό που ανακάλυψε η ερευνητική ομάδα ήταν μια έκπληξη: Το άστρο δεν είναι αρκετά φωτεινό για να είναι ένας ερυθρός γίγαντας. Αντίθετα μοιάζει με ένα άστρο με περίπου το 70% της μάζας του Ήλιου. Αυτό φυσικά, αλλάζει την ιστορία του ZTF SLRN-2020. Αν λοιποόν το άστρο δεν έχει μετατραπεί σε ερυθρό γίγαντα κάτι άλλο συνέβη και από την στιγμή που δεν επιτέθηκε το άστρο στον πλανήτη η μόνη πιθανή εξήγηση είναι ότι πλανήτης συνετρίβη στο αστέρι.
Πώς μπορεί να συμβεί αυτό; Λοιπόν, από τις πρώτες κιόλας ανακαλύψεις εξωπλανητών, οι αστρονόμοι βρίσκουν παράξενους κόσμους που ονομάζονται θερμοί Δίες. Πρόκειται για γίγαντες αερίου που σχηματίστηκαν μακριά από το άστρο τους και στη συνέχεια μετανάστευσαν προς τις εσωτερικές περιοχές του αστρικού συστήματος. Ο συγκεκριμένος πλανήτης πρέπει να μετανάστευσε τόσο κοντά στο μητρικό του άστρο που, με την πάροδο του χρόνου οι πανίσχυρες βαρυτικές δυνάμεις του άστρου άρχισαν να σπρώχνουν τον πλανήτη σε μια πορεία σύγκρουσης με το άστρο.
«Ο πλανήτης άρχισε τελικά να ευχαριστεί την ατμόσφαιρα του άστρου. Τότε ήταν μια απροσδόκητη διαδικασία πτώσης πιο γρήγορα από εκείνη τη στιγμή. Ο πλανήτης καθώς έπεφτε πάνω στο άστρο άρχισαν οι παλιρροϊκές δυνάμεις να δημιουργούν μια κοσμική λαβή σαν μέγγενη που άρχισε να τεντώνει τον πλανήτη και να τον καταστρέφει με ποσότητες αερίου να απελευθερώνονται να ψύχονται και συμπυκνώνονται σε ένα νέφος αερίου που προκάλεσε την υπέρυθρη λάμψη που εντόπισαν τα τηλεσκόπια.
Η έκπληξη
Οι αστρονόμοι περίμεναν να δουν ένα άμορφο νέφος αερίου, αλλά το φασματόμετρο κοντινού υπερύθρου του JWST βρήκε έναν δίσκο μοριακού αερίου που περικυκλώνει το άστρο. Ο δίσκος μοιάζει με το δίσκο ύλης που δημιουργείται σε νεογέννητα άστρα και από αυτό σχηματίζονται πλανήτες.
«Δεν περίμενα να δω ότι υπάρχει μια περιοχή με τα χαρακτηριστικά μιας περιοχής που σχηματίζει πλανήτες παρόλο που δεν σχηματίζονται πλανήτες εδώ» λέει η Κολέτ Σαλάικ αστρονόμος εξωπλανητών από το Vassar College στη Νέα Υόρκη.
Τα νέα πολύ ισχυρά διαστημικά τηλεσκόπια που αναμένεται να εκτοξευθούν τα επόμενα χρόνια αναμένεται να κάνουν ακόμη πιο λεπτομερής παρατηρήσεις σε τέτοιου είδους φαινόμενα φωτίζοντας άγνωστες κοσμικές διεργασίες.
Naftemporiki.gr
