Μπορεί η ανθρώπινη νόηση να κατάφερε να βρει τρόπους ώστε να ταξιδέψουμε έξω από τη Γη αλλά ο ανθρώπινος οργανισμός που είναι σχεδιασμένος για να λειτουργεί στις γήινες συνθήκες αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και κινδύνους όταν εγκαταλείπουμε τον πλανήτη μας. Η επιστροφή των δύο αστροναυτών που είχαν εγκλωβιστεί στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) επαναφέρει με δραματικό τρόπο αυτή την συζήτηση.
Η αρχική ικανοποίηση και χαρά για την επιστροφή των δύο βετεράνων αστροναυτών από τον ISS μετά από παραμονή εννέα μηνών ενώ κανονικά έπρεπε να μείνουν εκεί για λίγες μέρες έδωσε τη θέση της στον προβληματισμό και την ανησυχία καθώς οι δύο αστροναύτες επέστρεψαν με εμφανή σημάδια αλλοίωσης των εξωτερικών τους χαρακτηριστικών που παραπέμπουν σε πρόωρη γήρανση ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει σειρά ιατρικών εξετάσεων για να διαπιστωθούν άλλες παρενέργειες που υπάρχουν στην υγεία τους από την παρατεταμένη παραμονή στις διαστημικές συνθήκες. Ειδικοί κάνουν λόγο για σειρά παρενεργειών που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι δύο άτυχοι αστροναύτες σε βάθος αρκετών ετών.
Ο εγκλωβισμός
Ο Μπουτς Γουίλμορ και η Σάνι Γουίλιαμς αποτέλεσαν το πλήρωμα της παρθενικής επανδρωμένης πτήσης του νέου διαστημοπλοίου Starliner που κατασκεύασε η Boeing για να μεταφέρει ανθρώπους και φορτία στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για λογαριασμό της NASA και αργότερα να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες διαστημικές αποστολές.
Η αποστολή σχεδιάστηκε για να γίνει δοκιμή του νέου σκάφους με πλήρωμα αφού είχαν γίνει προηγουμένως πετυχημένες δοκιμές του χωρίς παρουσία ανθρώπων σε αυτό. Οι δύο αστροναύτες πήγαν στις αρχές Ιουνίου στον ISS και μετά από παραμονή οκτώ ημερών εκεί θα επέστρεφαν με το Starliner στη Γη.
Όμως κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης παρουσιάστηκαν κάποια τεχνικά προβλήματα (διαρροή ηλίου) ύπαρξη των οποίων δεν οδήγησε στην ακύρωση της αποστολής. Στη διάρκεια της πτήσης τα προβλήματα αυτά αυξήθηκαν με αποτέλεσμα όταν το σκάφος έφτασε στον ISS η NASA και η Boeing να αποφασίσουν το πλήρωμα να παραμείνει στο σταθμό μέχρις ότου διερευνήσουν τι ακριβώς συμβαίνει.
Τελικά το πρόβλημα δεν επιλύθηκε με αποτέλεσμα να αποφασισθεί για λόγους ασφαλείας το Starliner να επιστρέψει στην Γη μόνο του και οι δύο αστροναύτες να παραμείνουν στον ISS και να επιστρέψουν με σκάφος της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Ελον Μασκ. Οι δύο αστροναύτες επέστρεψαν τελικά τα μεσάνυχτα της Τρίτης (ώρα Ελλάδος) δίνοντας τέλος στο διαστημικό θρίλερ που διήρκεσε περίπου εννέα μήνες.
Όραση και γνωστική λειτουργία
Η παρατεταμένη παραμονή σε συνθήκες μικροβαρύτητας όπως αυτές που βιώνουν οι αστροναύτες στον ISS προκαλεί συσσώρευση υγρών στο κεφάλι οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές ιατρικές επιπλοκές. Επίσης καθώς η πίεση συσσωρεύεται στο κεφάλι πιέζει τα μάτια και τα οπτικά νεύρα προκαλώντας μια πάθηση που σχετίζεται με τις διαστημικές αποστολές και ονομάζεται Νευροοφθαλμικό Σύνδρομο (SANS).
Με την πάροδο του χρόνου, η μικροβαρύτητα προκαλεί αλλαγές ακόμη και στο σχήμα του ματιού συμπεριλαμβανομένου του πρηξίματος του οπτικού νεύρου, της ισοπέδωσης του πίσω μέρους του ματιού και της ανάπτυξης πτυχών στον αμφιβληστροειδή. Το SANS προκαλεί θολή όραση σε περίπου 70 τοις εκατό όλων των αστροναυτών. Τα μάτια των αστροναυτών συνήθως επιστρέφουν στο φυσιολογικό μόλις επιστρέψουν στη Γη, έχουν δείξει μελέτες, αλλά η NASA προειδοποιεί ότι ορισμένες επιπτώσεις είναι μόνιμες.
Η NASA προειδοποιεί επίσης ότι όσο περισσότερο οι αστροναύτες παραμένουν στο Διάστημα τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος βλάβης της όρασης, κάτι που θα είναι ανησυχητικό δεδομένης της εξαιρετικά μεγάλης παραμονής των δύο βετεράνων αστροναυτών. Ομοίως, η αλλαγή της πίεσης στον εγκέφαλο, παράλληλα με το άγχος και την έλλειψη ύπνου, έχει συνδεθεί με γνωστική έκπτωση σε ορισμένους αστροναύτες. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αστροναύτες επεξεργάζονται ορισμένες εργασίες πολύ πιο αργά ενώ βρίσκονται στο Διάστημα από ό,τι στη Γη.
Έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι εξασθενούν ορισμένοι τομείς της μνήμης των αστροναυτών καθώς και του επιπέδου της προσοχής τους ενώ παράλληλα εμφανίζεται αλλαγή της συμπεριφοράς στην ανάληψη κινδύνου. Ωστόσο προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτές οι αλλαγές διατηρούνται μετά την επιστροφή των αστροναυτών στη Γη.
Απώλεια μυών και οστών
Στη μικροβαρύτητα οι μύες των αστροναυτών αρχίζουν να εξασθενούν και με την πάροδο του χρόνου αυτό οδηγεί σε μυϊκή ατροφία που αφήνει τους αστροναύτες αδύναμους κατά την επιστροφή τους στη Γη. Για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της ζωής σε χαμηλή βαρύτητα, οι αστροναύτες ασκούνται για τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα στον ISS.
«Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται τη βαρυτική έλξη της Γης, και ελλείψει αυτής, πολλά πράγματα δεν λειτουργούν σωστά» λένε ειδικοί. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένας αστροναύτης 30 έως 50 ετών που περνά έξι μήνες στο διάστημα χάνει περίπου τη μισή του δύναμη. Παρά το γεγονός ότι οι αστροναύτες ακολουθούν αυστηρή ρουτίνα σωματικής άσκησης στον ISS πολλές φορές όταν επιστρέφουν δυσκολεύονται να περπατήσουν και μεταφέρονται από τα σκάφη με φορεία η αμαξίδια όπως συνέβη και στην περίπτωση των δύο βετεράνων αστροναυτών.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αλλαγές στην οστική πυκνότητα μπορεί να είναι σοβαρές και μακροχρόνιες, οδηγώντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο καταγμάτων των οστών ή σκελετικών προβλημάτων. Ο Δρ. Βίνει Γκούπτα πνευμονολόγος και βετεράνος της Πολεμικής Αεροπορίας είπε ότι οι αστροναύτες μπορεί να χρειαστούν έως και έξι εβδομάδες αποκατάστασης για να ανακτήσουν τη δύναμή τους, η οποία θα περιλαμβάνει καθοδηγούμενη άσκηση και ένα διατροφικό πρόγραμμα.
Naftemporiki.gr
Naftemporiki.gr
