Πεπεισμένοι για το περιθώριο ανάπτυξης συνεργασιών μεταξύ ερευνητών από την Ελλάδα και τη Γερμανία, και κυρίως εντυπωσιασμένοι από το επίπεδο της έρευνας και των ερευνητικών υποδομών στη Θεσσαλονίκη, αναχώρησαν από τη χώρα μας οι εκπρόσωποι της Γερουσίας της Οικονομίας της Ευρώπης (Senate of Economy Europe/ Senat der Wirtschaft), ενός πολιτικά ουδέτερου φορέα που ιδρύθηκε στο Βερολίνο το 2015 και έχει ως μέλη του εκατοντάδες επιφανείς προσωπικότητες των επιχειρήσεων, της πολιτικής, της επιστήμης και της τεχνολογίας από όλη την Ευρώπη.
Σε μια περίοδο που η αλματώδης ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και τα θέματα της κυβερνοασφάλειας διαμορφώνουν νέους συσχετισμούς αναπτυξιακού δυναμισμού και ανταγωνισμού στην παγκόσμια αγορά, η ανάγκη για συνασπισμό των ευρωπαϊκών κρατών, ώστε να σταθούν από κοινού στον ερευνητικό και επιχειρηματικό στίβο, αναγνωρίζεται ως επιτακτική από τα μέλη της ιδιαίτερης αυτής «Γερουσίας», που επισκέφτηκαν πρόσφατα τη Θεσσαλονίκη.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του εκτελεστικού διοικητικού συμβουλίου της Senat der Wirtschaft, γερουσιαστής Norbert Streveld (Νόρμπερτ Στρέβελντ), επισημαίνει ότι η επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη έδωσε στην αντιπροσωπεία πολλές πληροφορίες που συνηγορούν υπέρ μιας εντυπωσιακής ανάπτυξης στην Ελλάδα. «Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, η σύνδεση με τις σύγχρονες καινοτομίες, την έρευνα και το γενικότερο πνεύμα ανανέωσης, ήταν πραγματικά αισθητή» υπογραμμίζει, και προσθέτει ότι οι πολύτιμες -όπως τις χαρακτηρίζει- συζητήσεις και οι γνώσεις, που αποκτήθηκαν στο Eθνικό Kέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και στην Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας (ΑΖΚ), «σε συνδυασμό με την υπέροχη ελληνική φιλοξενία, λειτουργούν ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαπολιτισμικής δύναμης και ποικιλομορφίας της Ευρώπης».
Υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο γερουσιαστής δρ Andreas Rebetzky (Αντρέας Ρέμπετζκι), CEO της εταιρείας ψηφιακού μετασχηματισμού μικρομεσαίων επιχειρήσεων «Sysgain GmbH», τονίζει ότι η αντιπροσωπεία ήρθε σε επαφή με μια «ζωντανή και αισιόδοξη Ελλάδα», ενώ χαρακτηρίζει ως ιδιαίτερα εντυπωσιακές τις επισκέψεις στο ΕΚΕΤΑ και την ΑΖΚ: «Η Γερουσία της Οικονομίας έχει ως στόχο να φέρει την Ευρώπη πιο κοντά. Το ταξίδι στην Ελλάδα έφερε τους συμμετέχοντες σε επαφή με ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, που εδράζεται σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία και προάγει τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. Οι δεξιότητες και οι πόροι στον ψηφιακό κόσμο αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχία της Ευρώπης. Και φυσικά, η ελληνική φιλοξενία είναι μια αξέχαστη εμπειρία! Στόχος μας είναι να εμβαθύνουμε και να επεκτείνουμε τις υπάρχουσες συνεργασίες» λέει.
«Ουδείς μπορεί να κάνει τα πάντα μόνος του»
Η δρ Jivka Ovtsharova (Ζίβκα Οβτσάροβα) είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Διαχείρισης Πληροφορίας στη Μηχανική στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καρλσρούης (ΚΙΤ) και διευθύντρια Διαδικασιών και Διαχείρισης Δεδομένων Μηχανικής στο πεδίο των συστημάτων πληροφορίας στο Ερευνητικό Κέντρο Επιστήμης των Υπολογιστών (FZI) της Καρλσρούης. Όταν τη ρωτάμε πώς αξιολογεί το ερευνητικό τοπίο στην Ελλάδα, μετά την επίσκεψή της στη Θεσσαλονίκη, η γερουσιαστής απαντά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Ήρθα στη Θεσσαλονίκη όχι ως εκπρόσωπος του ΚΙΤ, αλλά ως μέλος της Γερουσίας της Οικονομίας. Ήρθα με τα “μάτια” των μπίζνες και της μεταφοράς της έρευνας στην αγορά. Έχουμε ήδη καλές επαφές με το πανεπιστήμιο (σ.σ. το ΑΠΘ), αλλά σε αυτή την επίσκεψη εντυπωσιάστηκα πολύ από την προηγμένη υποδομή και τα πρότζεκτ που υλοποιούνται στο ΕΚΕΤΑ. Ιδιαίτερα εντυπωσιάστηκα δε από την κτηριακή υποδομή, δεδομένου ιδίως ότι στη Γερμανία συχνά έχουμε έλλειψη κατάλληλων κτηρίων για τη στέγαση των ερευνητικών δραστηριοτήτων».
Η δρ Οβτσάροβα σημειώνει ακόμα πως βρήκε εξαιρετικά ενδιαφέρον και για τη Γερμανία το μοντέλο της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας, γιατί πιστεύει πως η συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα πρέπει να ενεργοποιηθεί περαιτέρω. «Αυτό προσπαθώ να κάνω και με το Open Innovation European Institute, η ιδρυτική συνάντηση του οποίου πραγματοποιήθηκε χθες, και το οποίο έχει ως στόχο να φέρει στο ίδιο τραπέζι ανθρώπους όχι μόνο από την ΕΕ, αλλά και από όλη την Ευρώπη, από την Ελβετία και την Τουρκία για παράδειγμα, καθώς κανείς μας δεν μπορεί να κάνει τα πάντα μόνος του. Χρειάζεται να ενώσουμε τις δραστηριότητες και τις δράσεις μας, ώστε να έχουμε μια “win-win” κατάσταση, στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) για παράδειγμα. Το αντικείμενο της επίσκεψής μας στη Θεσσαλονίκη ήταν η ΤΝ και η κυβερνοασφάλεια. Θέλαμε να γνωρίσουμε το μοντέλο της έρευνας στην Ελλάδα και να κάνουμε τις κατάλληλες επαφές, ώστε να ενώσουμε τις προσπάθειές μας σε αυτό το πεδίο» σημειώνει, ενώ στο ερώτημα αν διαβλέπει περιθώρια συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, παρατηρεί: «Οι συνεργασίες πιστεύω πως ξεκινούν πρόσωπο προς πρόσωπο, οργανισμό προς οργανισμό, ότι πρέπει να περάσουμε πρώτα από τους ανθρώπους με γνώση και δεξιότητες, προτού φτάσουμε στις κυβερνήσεις, γιατί εκεί υπάρχει γραφειοκρατία».
«Στη Θεσσαλονίκη με έπεισαν ότι έχουν εξαιρετικά επιχειρηματικά και ερευνητικά skills»
Μπορεί η Ελλάδα να αναπτύξει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον τομέα της ΤΝ; «Φυσικά μπορεί να αναπτύξει πλεονέκτημα στις εφαρμογές της ΤΝ, γιατί η ΤΝ δεν είναι μόνο θέμα ανάπτυξης της ίδιας της τεχνολογίας της ΤΝ. Ό,τι είδα σε επίπεδο εφαρμογών της ΤΝ στη Θεσσαλονίκη με κάνει να πιστεύω ισχυρά ότι ναι, θα μπορούσατε. Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ σημαντικό στην Ευρώπη να συνεργαζόμαστε, γιατί χρειάζεται να βρούμε τον ευρωπαϊκό τρόπο για να διαχειριστούμε και να εφαρμόσουμε την ΤΝ. Δεν μπορούμε να συγκριθούμε στην Ευρώπη με τη Silicon Valley ή την Κίνα, που τις επισκέπτομαι και τις δύο συχνά, δεν μπορούμε να τις αντιγράψουμε, είναι ένα άλλο σύμπαν. Μπορούμε και πρέπει να προωθήσουμε τη συνεργασία μας σε επίπεδο ηγετών του κλάδου. Οι άνθρωποι στη Θεσσαλονίκη με έπεισαν ότι είναι γνώστες και ότι έχουν εξαιρετικά επιχειρηματικά και ερευνητικά skills» τονίζει.
Ευρωπαϊκή συνεργασία δεν σημαίνει απλά από κοινού συμμετοχή σε ερευνητικά πρότζεκτ
Για τη δρα Οβτσάροβα όμως, ευρωπαϊκή συνεργασία δεν σημαίνει απλά από κοινού συμμετοχή σε ερευνητικά πρότζεκτ ή δικτύωση, γιατί τέτοιες δράσεις συνήθως δεν συνεχίζονται, όταν το έργο ή η επαφή ολοκληρωθεί. Αυτό που πραγματικά χρειάζεται, λέει, είναι να χτίσουμε τη συνεργασία ανάμεσα στα ψηφιακά μας οικοσυστήματα, να εξορύσσουμε δεδομένα από διάφορες δραστηριότητες, να φέρουμε το όραμα στην αγορά, κάτι που είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση. Κανένας μας από μόνος του δεν μπορεί να αναπτύξει σημαντικά νέα πρότζεκτ με ενσωματωμένη ΤΝ, χρειάζεται να συνεργαστούμε -και μετά, ναι, μπορούμε επίσης να καταθέσουμε αιτήσεις για ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις μέσω κοινοπρακτικών σχημάτων» σημειώνει και συμπληρώνει πως στο «νεόπλαστο» Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ανοιχτή Καινοτομία χρειάζονται συμμετέχοντες από την Ελλάδα και υπήρξε ήδη ισχυρό ενδιαφέρον, αρχικά σε προσωπικό επίπεδο.
Στην επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη, την οποία διοργάνωσε η Senat der Wirtschaft από κοινού με την εταιρεία ανάπτυξης ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων «Onelity», συμμετείχαν συνολικά έξι γερουσιαστές κι εκπρόσωποι εταιρειών ή οργανισμών, μεταξύ των οποίων και ο πρώην σύμβουλος κυβερνοασφάλειας του ΝΑΤΟ, Κιμ Λάρσεν.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ o Γιώργος Μανώλης, συνιδρυτής και CEO της Onelity, η έδρα της Γερουσίας της Οικονομίας απέχει από το γερμανικό κοινοβούλιο μόλις 50 μέτρα, δηλαδή βρίσκεται πολύ κοντά στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Γεωγραφικά μόνο ή και ουσιαστικά; τον ρωτάμε. «Ένας από τους σκοπούς της Γερουσίας είναι να συμβουλεύει τη γερμανική κυβέρνηση σε διάφορα θέματα της οικονομίας, που σχετίζονται και με κοινωνία και περιβάλλον. Επειδή τα μέλη του είναι πολύ καλά δικτυωμένα, έχουν ισχυρή φωνή στο γερμανικό κοινοβούλιο» απαντά, διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για έναν ιδεολογικά, πολιτικά και κομματικά ουδέτερο φορέα.
«Είδαν ότι υπάρχει ισχυρή δυναμική»
Κατά τον Γιώργο Μανώλη, τα μέλη της αντιπροσωπείας της Γερουσίας εξεπλάγησαν ευχάριστα από όσα είδαν στην Ελλάδα. «Στα χρόνια της κρίσης, με τον φόβο του GRexit, η Ελλάδα είχε πολύ κακή φήμη. Πράγματα όπως “οι Έλληνες παίρνουν σύνταξη στα 50”, “είναι τεμπέληδες” και “ζουν με δανεικά από τους Ευρωπαίους” υπήρχαν στο πίσω μέρος του μυαλού πολλών. Πλέον, με τους ρυθμούς ανάπτυξης της Ελλάδας, τις αλλαγές που έχουν γίνει, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας και νεοφυών επιχειρήσεων, η φήμη της χώρας αποκαθίσταται, αλλά ακόμα και έτσι, έχω την αίσθηση πως δεν το περίμεναν αυτό που είδαν, εξεπλάγησαν ευχάριστα. Είδαν ότι υπάρχει ισχυρή δυναμική, στα πανεπιστήμια, στο ΕΚΕΤΑ, στην ΑΖΚ και συνεκτίμησαν την εγγύτητα με τη Γερμανία -το Μόναχο απέχει από τη Θεσσαλονίκη μόνο μία ώρα και 40 λεπτά αεροπορικώς» εκτιμά.
Ερωτηθείς αν πιστεύει πως θα υπάρξουν απτά αποτελέσματα από εδώ και πέρα, απαντά: «Είναι στο χέρι μας. Έγιναν σημαντικές επαφές. Είδαν την πόλη και τις ερευνητικές υποδομές μας, με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να έχουν προσελκύσει τα ερευνητικά έργα του ΕΚΕΤΑ, όπου επισκέφτηκαν το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΙΠΤΗΛ) και τη Μονάδα Έξυπνου Σπιτιού, το Εργαστήριο Ευφυών Συστημάτων & Ρομποτικής, το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών (ΙΔΕΠ), το Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Καυσίμων/Βιοκαυσίμων και Υδρογονανθράκων (ΕΠΚΥ) και το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών (Ι.ΜΕΤ, Τομέας Β: Υποδομές και Δίκτυα, Βιώσιμη Κινητικότητα και Εμπορευματικές Μεταφορές). Τώρα πρέπει να ακολουθήσουν δράσεις από την πλευρά μας» σημειώνει ο κ. Μανώλης και προσθέτει ότι απέναντι στην πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ η Ευρώπη χρειάζεται να συνασπιστεί για κοινά επιτεύγματα: «Δεν είμαστε απλά Έλληνες, δεν είμαστε απλά Γερμανοί, είμαστε Ευρωπαίοι»._