Ανακαλύφθηκε στην Ανταρκτική αυτό που μπορεί να είναι o αρχαιότερος πρόγονος των σημερινών πτηνών. Το απολίθωμα ηλικίας 69 εκατομμυρίων ετών θα μπορούσε να βάλει τέλος σε μια μακροχρόνια συζήτηση σχετικά με την προέλευση των σύγχρονων πτηνών.
Το σχεδόν πλήρες κρανίο ανήκει στο Vegavis iaai, ένα είδος υδρόβιων πτηνών που πιστεύεται ότι είναι ο αρχαίος συγγενής των σύγχρονων πάπιων και χηνών. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature» αναφέρει ότι το είδος έζησε ταυτόχρονα με δεινόσαυρους όπως ο Τυραννόσαυρος ρεξ και μπορεί να επιβίωσε της μαζικής εξαφάνισης της ζωής που προκάλεσε η πτώση του γιγάντιου αστεροειδή πριν από 66 εκατ. έτη.
Το πρώτο απολίθωμα V. iaai βρέθηκε στο νησί Βέγκα στην Ανταρκτική το 1992. Το απολίθωμα ήταν ηλικίας περίπου 66 έως 68 εκατομμυρίων ετών και κάποιοι ειδικοί είχαν πει από τότε ότι το είδος αυτό συνδέεται με τα σύγχρονα πτηνά και ειδικά τα υδρόβια πτηνά. Αλλά δεν ήταν όλοι πεπεισμένοι καθώς έλειπε ένα βασικό κομμάτι του παζλ το κρανίο του πλάσματος.
«Το αρχικό απολίθωμα ήταν απλώς ένα μέρος του σκελετού. Και όσον αφορά τα πουλιά, το κρανίο έχει πολλά φυλογενετικά ή πληροφοριακά χαρακτηριστικά που σας λένε τι είναι» αναφέρει ο Πάτρικ Ο’ Κόνορ, εξελικτικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Το νέο απολίθωμα V.iaai, που εκτιμάται ότι είναι ηλικίας 68 έως 69 εκατομμυρίων ετών βρέθηκε κατά τη διάρκεια μιας αποστολής στην Ανταρκτική το 2011 αλλά μόλις τώρα αναλύθηκε.
Η ανακάλυψη του νέου κρανίου έδωσε τη δυνατότητα στους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για αυτό το είδος και πώς ταιριάζει στο οικογενειακό δέντρο των πτηνών. Βρήκαν ότι, σε αντίθεση με τα πτηνά που υπήρχαν κατά την Ιουρασική και Κρητιδική περίοδο (πριν από 201,3 εκατομμύρια έως 66 εκατομμύρια χρόνια), ο V. iaai έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με τα σημερινά πτηνά συμπεριλαμβανομένου ενός σχήματος εγκεφάλου τυπικό των σύγχρονων πτηνών και ενός μοναδικού οστού στο άνω ράμφος. Το άνω ράμφος των περισσότερων προ-μοντέρνων πτηνών αποτελείται από ένα μόνο οστό, που ονομάζεται άνω γνάθος, με λίγο άλλο είδος οστού, το προ-γνάθιο, στην άκρη.
«Όταν κοιτάξαμε το Vegavis, είναι η προ-γνάθια σε όλη τη διαδρομή. Η άνω γνάθος είναι μικροσκοπική, αυτό ακριβώς περιμένουμε από τα σύγχρονα πουλιά» λέει ο Κρίστοφερ Τόρες παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ειρηνικού στο Στόκτον της Καλιφόρνια, εκ των επικεφαλής της μελέτης.
Χρησιμοποιώντας μια τρισδιάστατη ανακατασκευή, οι ερευνητές έδειξαν ότι το πτηνό είχε ένα μακρύ, στενό ράμφος ενισχυμένο με ισχυρούς μύες της γνάθου, όπως ακριβώς χρησιμοποιούν τα σύγχρονα καταδυτικά πουλιά για να πιάσουν ψάρια.
Naftemporiki.gr