Skip to main content

Οι τρομεροί πίδακες ύλης και ενέργειας από τις μαύρες τρύπες ανατινάζουν τα άστρα που βρίσκουν στο δρόμο τους (βίντεο)

πηγή φωτό. (NASA, ESA, Joseph Olmsted (STScI))
Καλλιτεχνική απεικόνιση του πίδακα από μια μαύρη τρύπα που προκαλεί εκρήξεις σε δυαδικά συστήματα

Ένα άγνωστο εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο μελετά η επιστημονική κοινότητα.

Σε ένα απροσδόκητο εύρημα, αστρονόμοι που χρησιμοποιούν το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA ανακάλυψαν ότι ένας πίδακας ενέργειας που εκπέμπεται από μια μαύρη υπερμεγέθη τρύπα στο κέντρο ενός γαλαξία προκαλεί εκρήξεις σε άστρα που βρίσκονται κατά μήκος της πορείας του.

Οι μαύρες τρύπες είναι ασυνήθιστα πυκνά αντικείμενα με τόσο ισχυρή βαρύτητα που ούτε το φως μπορεί να διαφύγει. Οι περισσότεροι γαλαξίες συμπεριλαμβανομένου του γαλαξία μας έχουν μια μεγάλη μαύρη τρύπα στον πυρήνα τους. Πολλές φορές οι μαύρες τρύπες εκτοξεύουν πίδακες σωματιδίων υψηλής ενέργειας και μαγνητικών πεδίων στο Διάστημα καθώς καταβροχθίζουν κυριολεκτικά ύλη όπως αέριο, σκόνη και ολόκληρα άστρα που εγκλωβίζονται στη τρομερή βαρυτική ισχύ τους.

Το εύρημα που ανακοινώθηκε από τη NASA προκαλεί σύγχυση στους ερευνητές που αναζητούν μια εξήγηση. «Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει, αλλά είναι απλώς ένα πολύ συναρπαστικό εύρημα. Αυτό σημαίνει ότι κάτι λείπει από την κατανόησή μας για το πώς οι πίδακες μαύρης τρύπας αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους» αναφέρει ο Άλεκ Λέσινγκ από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που έκανε την ανακάλυψη.

Το φαινόμενο

Υπάρχουν δυαδικά συστήματα που αποτελούνται από ένα συμβατικό άστρο που βρίσκεται σε φάση αυτοκαταστροφής και έχει διογκωθεί (διαδικασία που θα ακολουθήσει σε μερικά δισ. έτη ο Ήλιος) και ένα λευκό νάνο που αποτελεί το επόμενο στάδιο αυτής της διαδικασίας κα είναι στην ουσία ένα αστρικό υπόλειμμα. Έχει διαπιστωθεί ότι σε τέτοια δυαδικά συστήματα το διογκωμένο άστρο διαρρέει υδρογόνο στον λευκό νάνο. Όταν οι ποσότητες υδρογόνου στον λευκό νάνο αυξάνονται πολύ προκαλούνται εκρήξεις παρόμοιες με αυτές που θα προκαλούσαν τεράστιες πυρηνικές βόμβες.

Ο λευκός νάνος δεν καταστρέφεται από αυτές τις εκρήξεις οι οποίες εκτοξεύουν το επιφανειακό στρώμα τους και στη συνέχεια ξεκινά εκ νέου η  διοχέτευση υδρογόνου από το άλλο άστρο ξεκινώντας ένα νέο κύκλο που θα καταλήξει σε έκρηξη.

Το Hubble έκανε παρατηρήσεις σε μια κολοσσιαία μαύρη τρύπα με μάζα 6,5 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου που βρίσκεται στον γιγάντιο γαλαξία Μ87 σε απόσταση 53,49 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Η μαύρη τρύπα εκπέμπει πίδακες ενέργειας και το Hubble εντόπισε διπλάσιο αριθμό εκρήξεων σε δυαδικά συστήματα διογκωμένων άστρων/λευκών νάνων που βρίσκονται εντός του βεληνεκούς των πιδάκων πλάσματος της μαύρης τρύπας που κινούνταν με ταχύτητες κοντά σε αυτές του φωτός και κάλυπταν αποστάσεις περίπου τριών χιλιάδων ετών φωτός. Οι ερευνητές ότι οι πίδακες των μαύρων τρυπών που έρχονται σε επαφή με αυτά τα δυαδικά συστήματα ενεργοποιούν τους μηχανισμούς των εκρήξεων αποκαλύπτοντας ένα νέο κοσμικό φαινόμενο που αναμένεται να μπει τώρα από την επιστημονική κοινότητα σε φάση διερεύνησης.

Naftemporiki.gr