Skip to main content

Τα πρώτα εργαστηριακά βλαστοκύτταρα αίματος

Το επίτευγμα ανοίγει νέους θεραπευτικούς δρόμους σε πολύ σοβαρές ασθένειες.

Ερευνητές στη Μελβούρνη κατάφεραν να δημιουργήσουν για πρώτη φορά βλαστοκύτταρα αίματος στο εργαστήριο τα οποία είναι παρόμοια με αυτά του ανθρώπινου σώματος. Η ανακάλυψη θα μπορούσε σύντομα να οδηγήσει σε εξατομικευμένες θεραπείες για παιδιά με λευχαιμία και διαταραχές του μυελού των οστών.

Η έρευνα με επικεφαλής επιστήμονες του Murdoch Children’s Research Institute (MCRI) δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Nature Biotechnology» και το επίτευγμα της ξεπερνά ένα σημαντικό εμπόδιο για την παραγωγή βλαστοκυττάρων του ανθρώπινου αίματος, τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια παρόμοια με αυτά των εμβρύων.

«Η ικανότητα να παίρνουμε οποιοδήποτε κύτταρο από έναν ασθενή, να το επαναπρογραμματίζουμε σε βλαστοκύτταρο και στη συνέχεια να τα μετατρέπουμε σε ειδικά ταιριαστά κύτταρα αίματος για μεταμόσχευση θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στη ζωή αυτών των ευάλωτων ασθενών. Πριν από αυτή τη μελέτη, η ανάπτυξη ανθρώπινων βλαστοκυττάρων αίματος στο εργαστήριο που ήταν ικανά να μεταμοσχευθούν σε ζωικό μοντέλο με δυνατότητα του μυελού των οστών να δημιουργήσει υγιή αιμοσφαίρια δεν ήταν εφικτή. Έχουμε αναπτύξει μια μέθοδο που δημιουργεί μεταμοσχεύσιμα βλαστοκύτταρα αίματος που αντικατοπτρίζουν στενά εκείνα του ανθρώπινου εμβρύου. Είναι σημαντικό ότι αυτά τα ανθρώπινα κύτταρα μπορούν να δημιουργηθούν στην κλίμακα και την καθαρότητα που απαιτείται για κλινική χρήση» ανέφερε η καθηγήτρια Ελίζαμπεθ Νουγκ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Στη μελέτη, σε ποντίκια με ανοσοανεπάρκεια εγχύθηκαν τα βλαστικά κύτταρα ανθρώπινου αίματος που κατασκευάστηκαν στο εργαστήριο. Διαπιστώθηκε ότι τα βλαστοκύτταρα του αίματος έγιναν λειτουργικός μυελός των οστών σε παρόμοια επίπεδα με αυτά που παρατηρήθηκαν στις μεταμοσχεύσεις κυττάρων αίματος ομφάλιου λώρου, ένα αποδεδειγμένο σημείο αναφοράς επιτυχίας.

Η ψύξη

Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι τα βλαστικά κύτταρα που καλλιεργήθηκαν στο εργαστήριο θα μπορούσαν να καταψυχθούν πριν μεταμοσχευθούν επιτυχώς στα ποντίκια. Αυτό μιμήθηκε τη διαδικασία διατήρησης των βλαστοκυττάρων του αίματος του δότη πριν μεταμοσχευθούν σε ασθενείς.

«Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι ζωτικής σημασίας για τη μεταφορά οξυγόνου και τα λευκά αιμοσφαίρια είναι η άμυνα του ανοσοποιητικού μας, ενώ τα αιμοπετάλια προκαλούν θρόμβους για να σταματήσουν την αιμορραγία», είπε. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσονται και λειτουργούν αυτά τα κύτταρα είναι σαν την αποκωδικοποίηση ενός πολύπλοκου παζλ. Με την τελειοποίηση μεθόδων βλαστοκυττάρων που μιμούνται την ανάπτυξη των φυσιολογικών βλαστοκυττάρων του αίματος που βρίσκονται στο σώμα μας, μπορούμε να κατανοήσουμε και να αναπτύξουμε εξατομικευμένες θεραπείες για μια σειρά ασθενειών του αίματος, συμπεριλαμβανομένων των λευχαιμιών και διαταραχών του μυελού των οστών» λέει ο καθηγητής Εντ Στάνλει, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

«Ενώ η μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων αίματος ήταν συχνά βασικό μέρος της σωτήριας θεραπείας για παιδικές αιματολογικές διαταραχές, δεν βρήκαν όλα τα παιδιά έναν ιδανικό δότη. Τα αταίριαστα ανοσοκύτταρα δότη από το μόσχευμα μπορεί να επιτεθούν στους ιστούς του ίδιου του λήπτη, οδηγώντας σε σοβαρή ασθένεια ή θάνατο. Η ανάπτυξη εξατομικευμένων, ειδικών για τον ασθενή βλαστοκυττάρων αίματος θα αποτρέψει αυτές τις επιπλοκές, θα αντιμετωπίσει τις ελλείψεις δότη και, παράλληλα με την επεξεργασία του γονιδιώματος, θα βοηθήσει στη διόρθωση των υποκείμενων αιτιών των ασθενειών του αίματος. Το επόμενο στάδιο, πιθανότατα σε περίπου πέντε χρόνια με κρατική χρηματοδότηση, θα ήταν η διεξαγωγή μιας φάσης πρώτης κλινικής δοκιμής για να ελεγχθεί η ασφάλεια χρήσης αυτών των κυττάρων αίματος που έχουν αναπτυχθεί στο εργαστήριο σε ανθρώπους» λέει ο καθηγητής του MCRI Άντριου Ελεφάντι, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Naftemporiki.gr