Skip to main content

Από πότε οι πρόγονοί μας έτρωγαν κρέας;

Μέχρι τώρα υπάρχουν μόνο εικασίες που βασίζονται σε ευρήματα λίθινων εργαλείων και σημάδια σε οστά ζώων

Μια νέα οδοντιατρική ανάλυση στοχεύει να λύσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια των προγόνων μας: Πότε έφαγαν οι προάνθρωποι κρέας για πρώτη φορά; Και πόσο σημαντικό ήταν το κρέας στην πορεία προς τον σύγχρονο άνθρωπο;

Μέχρι τώρα υπάρχουν μόνο εικασίες που βασίζονται σε ευρήματα λίθινων εργαλείων και σημάδια σε οστά ζώων. Μια νέα ανάλυση του σμάλτου των δοντιών σε κρανία προγόνων μας από το Ινστιτούτο Χημείας Max Planck στο Μάιντς φαίνεται να επιβεβαιώνει τις εικασίες των ανθρωπολόγων ότι οι πρόγονοί μας πιθανότατα έφαγαν κρέας για πρώτη φορά πριν από περίπου 2,4 εκατομμύρια χρόνια.

Η γεωχημικός Τίνα Λίντεκε αναζητά ίχνη απολιθωμάτων αμινοξέων στο σμάλτο των δοντιών προανθρώπων. Αυτά τα ίχνη μπορούν ακόμα να ανιχνευθούν ακόμη και μετά από περισσότερα από δύο εκατομμύρια χρόνια, επειδή είναι συνδεδεμένα με το σμάλτο των δοντιών. Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα της Λίντεκε χρησιμοποιεί μια ειδική μορφή ανάλυσης ισοτόπων αζώτου για να προσδιορίσει το χημικό αποτύπωμα στο σμάλτο των δοντιών. «Για πρώτη φορά, μπορούμε να έχουμε  άμεσες ενδείξεις κατανάλωσης κρέατος χρησιμοποιώντας τα μεμονωμένα δόντια των προανθρώπων, λέει η ερευνήτρια στο ινστιτούτο Max Planck.

Η Γερμανίδα γεωχημικός δοκίμασε μάλιστα αυτή τη νέα κατά την ανάλυση των δοντιών δεινοσαύρων. Εδώ, όπως ήταν αναμενόμενο, βρήκε μόνο αποδείξεις φυτικής τροφής.

Μας έκανε σύγχρονους ανθρώπους το κρέας;

Πώς επηρέασε η κατανάλωση κρέατος την ανάπτυξη του σύγχρονου ανθρώπου; Αυτή η ερώτηση είναι αμφιλεγόμενη μεταξύ των ειδικών. Στη δεκαετία του 1950 και αργότερα, ειδικά στη δεκαετία του 1990, η άποψη ότι μόνο μέσω της κατανάλωσης κρέατος ,οι προάνθρωποι μπορούσαν να εξελιχθούν σε σύγχρονους ανθρώπους με ολοένα και μεγαλύτερο εγκέφαλο. Γιατί ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: οι μεγαλύτεροι εγκέφαλοι χρειάζονται πολλή ενέργεια: «Το πιο εύκολο πράγμα είναι να βρεις μια πηγή τροφής που απλώς παρέχει πολλή ενέργεια στο σώμα. Και αυτό είναι το κρέας», λέει η Λίντεκε.

Αν και ο εγκέφαλος αποτελεί μόνο το 2%του βάρους του σώματος, καταναλώνει περίπου το 20% της συνολικής ενέργειας. Ήταν όμως το κρέας πραγματικά η κρίσιμη πηγή ενέργειας;

Νέες θεωρίες, όπως αυτές του καθηγητή Βιολογίας στο Χάρβαρντ, Ρίτσαρντ Ράνχαμ, υποδηλώνουν ότι η φωτιά ιδιαίτερα ήταν ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη πρόοδο. Το ψημένο φαγητό συχνά παρέχει πολύ περισσότερη ενέργεια από τα ωμά τρόφιμα.

Από πότε λοιπόν οι πρόγονοί μας έτρωγαν όχι απλά κρέας, αλλά ψημένο στη φωτιά;  Η Τίνα Λίντεκε ελπίζει ότι οι αναλύσεις του σμάλτου των δοντιών θα μπορούσαν επίσης να απαντήσουν σε αυτές τις ερωτήσεις στο μέλλον.

Παρεμπιπτόντως, η ίδια η Λίντεκε σπάνια τρώει κρέας. Γιατί για τους σύγχρονους ανθρώπους το κρέας δεν είναι πλέον απολύτως απαραίτητο για την επιβίωση. Μας έκανε όμως το κρέας σύγχρονους ανθρώπους ή το μαγείρεμα και το ψήσιμο στη φωτιά ήταν πολύ πιο σημαντικό;  Η Γερμανίδα γεωχημικός θέλει να διευκρινίσει σύντομα και αυτό το ερώτημα.