Skip to main content

Ο αστεροειδής με τον αμύθητο θησαυρό… σκουριάζει

πηγή φωτό. (NASA)
Καλλιτεχνική απεικόνιση της στιγμής που το σκάφος της NASA πλησιάζει τον αστεροειδή Psyche

Νέα σημαντικά ευρήματα για τον διαστημικό βράχο που πιστεύεται ότι διαθέτει κολοσσιαίο ορυκτό πλούτο

Τον Οκτώβριο του 2023 εκτοξεύτηκε το σκάφος της αποστολής Psyche που θα ταξιδέψει στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος για να συναντήσει το 2029 τον αστεροειδή 16 Psyche και να προσπαθήσει να τον πλησιάσει και να τον μελετήσει.

Ο 16 Psyche πιστεύεται ότι διαθέτει ορυκτό πλούτο αμύθητης αξίας με διάφορες μελέτες να κάνουν εκτιμήσεις της τάξης μερικών τετράκις ή πεντάκις εκατομμυρίων αλλά κάποιες άλλες κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση και αναφέρουν ότι ο αστεροειδής δεν διαθέτει πολύτιμα υλικά.

Με άρθρο της στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arXiv ερευνητική ομάδα που χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb αναφέρει ότι ο αστεροειδής παρουσιάζει συμπτώματα… σκουριάς.

Αυτό που ονομάζουμε σκουριά είναι ένα συνήθως κοκκινοκαφέ οξείδιο που σχηματίζεται από την αντίδραση σιδήρου και οξυγόνου με την καταλυτική παρουσία νερού ή γενικότερα υγρασίας.

Την τελευταία δεκαετία, νέα δεδομένα από τη φασματική μελέτη (πυκνότητα και ανάκλαση) του 16 Psyche υποδηλώνουν ότι πρόκειται για έναν μικτό κόσμο πυριτικών και μεταλλικών υλικών.

Οι προηγούμενες παρατηρήσεις  στον αστεροειδή έχουν υποδείξει την παρουσία μικρών ποσοτήτων νερού είτε ως πάγος είτε ως ενυδατωμένα μέταλλα. Αλλά τα ευρήματα αυτά ήταν ασαφή, καθώς το φάσμα, που συλλέχθηκε με τη χρήση επίγειας εγκατάστασης υπέρυθρων τηλεσκοπίων της NASA στη Χαβάη μπορεί να είχε αλλοιωθεί από το νερό στην ατμόσφαιρα της Γης. Επιπλέον, οι ερευνητές δεν είχαν βρει μια πιο οριστική υπογραφή του νερού από ένα ελαφρώς υψηλότερο υπέρυθρο μήκος κύματος.

Αυτή η υπογραφή βοήθησε άλλους αστρονόμους «να εντοπίσουν ευρέως διαδεδομένο μοριακό νερό στη Σελήνη, αλλά δεν είχε χρησιμοποιηθεί ακόμη για αστεροειδείς», λέει η Στέφανι Τζαμάρκ πλανητολόγος στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Οι ερευνητές αποφάσισαν να χρησιμοποίησαν τα πανίσχυρα όργανα φασματικής έρευνας του James Webb τα οποία εντόπισαν την υπογραφή υδροξυλίου, επιβεβαιώνοντας την παρουσία του στον αστεροειδή.

Πολλές αποκαλύψεις

Τα δεδομένα υψηλής ποιότητας επέτρεψαν συγκρίσεις με υπογραφές υδροξυλίου από άλλους διαστημικούς βράχους αποκαλύπτοντας ότι η υπογραφή υδροξυλίου του 16 Psyche έμοιαζε με αυτή από ορισμένους μετεωρίτες πλούσιους σε άνθρακα που έχει διαπιστωθεί ότι έχουν σκουριά. Αυτό το εύρημα οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι τα υδροξύλια συνδέονται με μέταλλα στον 16 Psyche, σχηματίζοντας σκουριά.

Παρόλα αυτά ακόμη και το James Webb δεν κατάφερε να πιστοποιήσει την ύπαρξη νερού στον αστεροειδή και παραμένει ερωτηματικό η παρουσία του σε αυτόν.

Εκτός από το σχηματισμό σκουριάς, οι συγκεντρώσει υδροξυλίου του 16 Psyche παρέχουν στοιχεία για το πώς σχηματίστηκε ο αστεροειδής. Εάν το υδροξύλιο σχηματίστηκε μέσα στον αστεροειδή, αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι ο αστεροειδής γεννήθηκε στα ψυχρά, εξωτερικά όρια του ηλιακού μας συστήματος και στη συνέχεια μετακινήθηκε στο εσωτερικό του. Ωστόσο τα υπάρχοντα στοιχεία υποδεικνύουν ότι οι αστεροειδείς που φέρουν νερό συγκρούστηκαν με τον 16 Psyche μεταφέροντας τουλάχιστον υδροξύλιο σε αυτόν.