Η σπουδαιότητα των ερευνών του ισχυρότερου διαστημικού τηλεσκοπίου που κατασκεύασε ο άνθρωπος, του James Webb, δεν είναι ότι μπορεί να ερευνά με πρωτοφανή λεπτομέρεια κυριολεκτικά κάθε γωνιά του Σύμπαντος όσο μακριά και όσο καλά κρυμμένη και αν είναι αυτή αλλά ότι μπορεί να κάνει διαφόρων ειδών συλλογή δεδομένων και αναλύσεις στα διαστημικά σώματα που βάζει στο στόχαστρο του. Το τελευταίο επίτευγμα του James Webb είναι η μελέτη των καιρικών συνθηκών που επικρατεί σε ένα δυαδικό σύστημα καφέ νάνων.
Οι καφέ νάνοι είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία κοσμικών σωμάτων αφού δεν είναι ούτε πλανήτες ούτε άστρα. Χαρακτηρίζονται ως «αποτυχημένα άστρα» επειδή όλα τα στοιχεία που έχουν οι επιστήμονες στη διάθεση τους δείχνει ότι ξεκίνησαν να σχηματίζονται ως άστρα αλλά κάποια στιγμή η διαδικασία αυτή διακόπηκε με αποτέλεσμα να αποτελεί στην ουσία ένα κοσμικό κατάλοιπο το οποίο συνεχίζει να διατηρούν ένα μίνιμουμ επίπεδο λειτουργίας.
Οι καφέ νάνοι είναι ουράνια σώματα μεγαλύτερα από το Δία, αλλά με μικρότερη μάζα από την απαιτούμενη ώστε να μετατραπούν σε άστρα. Παρόλο εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 100 δισ. καφέ νάνοι στο γαλαξία μας, μέχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί λιγότεροι από δύο χιλιάδες καθώς η ακτινοβολία τους είναι πολύ αμυδρή και το μέγεθός τους σχετικά μικρό. Έχουν σχετικά υψηλές θερμοκρασίες όταν γεννιούνται (δεκάδες χιλιάδες έως και εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου) . Καθώς σταδιακά κρυώνουν η θερμοκρασία τους υποχωρεί πέριξ των χιλίων βαθμών Κελσίου.
Ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε το James Webb για να διεξαγάγει λεπτομερείς εξετάσεις των ατμοσφαιρικών συνθηκών σε ένα ζευγάρι καφέ νάνων που περιφέρεται ο ένας γύρω από τον άλλο. Οι δύο καφέ νάνοι με την κωδική ονομασία WISE 1049AB βρίσκονται σε απόσταση περίπου έξι ετών φωτός από τη Γη, είναι δηλαδή δύο κοντινά στη κοσμική κλίμακα διαστημικά σώματα, για αυτό και επετεύχθη η συλλογή δεδομένων από αυτά από το πανίσχυρο διαστημικό τηλεσκόπιο.
Οι χάρτες
Οι παρατηρήσεις αυτές οδήγησαν στην αποκάλυψη των καιρικών συνθηκών που επικρατούν στους δύο καφέ νάνους. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» απίστευτα η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι οι δύο καφέ νάνοι συντηρούν ένα εξαιρετικά θερμό τοξικό χημικό κοκτέιλ που στροβιλίζεται στην ατμόσφαιρα τους σχηματίζοντας πολλαπλά στρώματα νεφών που βρέθηκαν σε διαφορετικά ατμοσφαιρικά βάθη. Ανάμεσα τους υπάρχουν νέφη πυριτικών σωματιδίων που κινούνται όπως οι θύελλες σκόνης στην έρημο Σαχάρα.
Και οι δύο έχουν ατμόσφαιρες κυριαρχούνται από υδρογόνο και ήλιο, με ίχνη υδρατμών, μεθανίου και μονοξειδίου του άνθρακα. Η θερμοκρασία στις κορυφές των νεφών ήταν περίπου 925 βαθμοί Κελσίου.
«Δημιουργήσαμε τους πιο λεπτομερείς ‘χάρτες καιρού’ σε καφέ νάνους μέχρι σήμερα» αναφέρει η Μπεθ Μπίλερ, αστρονόμος του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Τα ευρήματα προσφέρουν νέα στοιχεία στο παζλ της ύπαρξης των καφέ νάνων.
Naftemporiki.gr
