Skip to main content

Η μελέτη της «μητέρας των ανθρώπων» φωτίζει την απόφαση μας να βάλουμε ρούχα

Ενδιαφέρουσα γενετική μελέτη που ανοίγει την συζήτηση για την αιτία που… ντυθήκαμε

Πριν από πενήντα χρόνια ανακαλύφθηκε στην Αφρική ένα σχεδόν πλήρες απολιθωμένο κρανίο και εκατοντάδες κομμάτια οστών ενός θηλυκού δείγματος ηλικίας 3,2 εκατομμυρίων ετών του γένους Australopithecus afarensis που συχνά περιγράφεται ως «η μητέρα όλων μας». Κατά τη διάρκεια μιας γιορτής μετά την ανακάλυψή της ονομάστηκε «Lucy» από το τραγούδι των Beatles «Lucy in the Sky with Diamonds».

Αν και η Λούσι έχει λύσει μερικούς εξελικτικούς γρίφους τα εμφανισιακά της χαρακτηριστικά παρέμεναν μυστήριο. Διάφορες εκτιμήσεις την έφερναν να διαθέτει ένα τρίχωμα κόκκινης και καφέ απόχρωσης με το πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και το στήθος της να διαθέτουν πιο πυκνό τρίχωμα από τα άλλα σημεία σώματος.

Μια νέα γενετική ανάλυση με προηγμένες μεθόδους και εργαλεία υποδεικνύει ότι η Λούσι δεν διέθετε τρίχωμα γεγονός που άνοιξε αμέσως ένα νέο κύκλο συζήτησης για την εξελικτική πορεία του ανθρώπινου είδους. Δεδομένου ότι με βάση τα υπάρχοντα ευρήματα οι ανθρωπολόγοι έχουν καταλήξει στο ότι οι άνθρωποι άρχισαν να καλύπτουν το σώμα τους με ενδύματα κάποια στιγμή στο χρονικό διάστημα πριν 170 ως 83 χιλιάδες χρόνια αν η γενετική ανάλυση της Λούσι είναι ορθή τότε για περίπου τρία εκατ. έτη οι άνθρωποι και τα προγονικά τους είδη κυκλοφορούσαν γυμνοί στον πλανήτη.

Η απώλεια του τριχώματος στα προγονικά ανθρώπινα είδη πιστεύεται ότι οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος, της καθυστερημένης σε σχέση με άλλα είδη ανάπτυξης των ανθρώπων, της προσέλκυσης σεξουαλικών συντρόφων και της αποτροπής των παρασίτων. Περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και πολιτιστικοί παράγοντες μπορεί επίσης να ενθάρρυναν την υιοθέτηση ρούχων.

Η νέα μελέτη άνοιξε εκτός των άλλων και ένα νέο κύκλο συζήτησης στην επιστημονική κοινότητα για την αιτία που οδήγησε τους ανθρώπους στο αρχίσουν να ντύνονται.

Ο μηχανισμός του συμφώνου

Επειδή τα μωρά χρειάζονται μακρά περίοδο φροντίδας για να μπορέσουν να επιβιώσουν μόνα τους εξελικτικοί διεπιστημονικοί ερευνητές έχουν υποστηρίξει ότι οι πρώτοι άνθρωποι υιοθέτησαν τη στρατηγική του δεσμού ζευγαριού, ένας άντρας και μια γυναίκα συνεταιρίζονται αφού σχηματίσουν μια ισχυρή συγγένεια μεταξύ τους. Δουλεύοντας μαζί οι δυο τους μπορούν πιο εύκολα να διαχειριστούν τα πολλά χρόνια γονικής μέριμνας.

Η σύνδεση ζεύγους, ωστόσο, συνοδεύεται από κινδύνους. Επειδή οι άνθρωποι είναι κοινωνικοί και ζουν σε μεγάλες ομάδες, είναι βέβαιο ότι θα μπουν στον πειρασμό να σπάσουν το σύμφωνο της μονογαμίας, κάτι που θα δυσκόλευε την ανατροφή των παιδιών. Χρειαζόταν κάποιος μηχανισμός για να διασφαλιστεί το κοινωνικό-σεξουαλικό σύμφωνο. Αυτός ο μηχανισμός ήταν σύμφωνα με κάποιους ειδικούς το συναίσθημα της ντροπής.

«Το ανθρώπινο σώμα είναι από μόνο το μια υπέρτατη σεξουαλική διαφήμιση… Το γυμνό είναι μια απειλή για το βασικό κοινωνικό συμβόλαιο, γιατί είναι μια πρόσκληση για απιστία. Η ντροπή μας ενθαρρύνει να μείνουμε πιστοί στους συντρόφους μας και να μοιραστούμε την ευθύνη της ανατροφής του παιδιού μας» αναφέρει ο εξελικτικός ανθρωπολόγος Ντάνιελ Φέσλερ.

Οι άνθρωποι, που εύστοχα περιγράφονται ως «γυμνοί πίθηκοι», είναι μοναδικοί για την έλλειψη γούνας και τη συστηματική υιοθέτηση ρούχων. Μόνο με την απαγόρευση του γυμνού έγινε πραγματικότητα η «γύμνια». Καθώς ο ανθρώπινος πολιτισμός αναπτύχθηκε ελήφθησαν μέτρα για την επιβολή του κοινωνικού συμβολαίου όπως ποινές τιμωρίας, νόμοι, κοινωνικές επιταγές που στις περισσότερες περιπτώσεις αφορούσαν τις γυναίκες.

Έτσι γεννήθηκε η σχέση της ντροπής με το ανθρώπινο γυμνό. Το να είσαι γυμνός σημαίνει παραβίαση κοινωνικών κανόνων και κανονισμών. Επομένως υπάρχει θεωρητικά μια έμφυτη ροπή προς την ντροπή.

Αυτό που μετράει γυμνό σε ένα πλαίσιο, ωστόσο, μπορεί να μην είναι σε άλλο. Στη βικτωριανή Βρετανία για παράδειγμα η γυναίκα έπρεπε να φορά ενδύματα που έφταναν μέχρι τα παπούτσια της αφού ακόμη και η θέα  των γυμνών αστραγάλων θεωρούνταν σκανδαλώδης.
Σήμερα οι περισσότερες νεαρές γυναίκες στο δυτικό κόσμο κυκλοφορούν με μπλουζάκια που αφήνουν το περισσότερο μέρος του σώματος τους εκτεθειμένο σε κοινή θέα και τους καλοκαιρινούς μήνες τα κοντά μπλουζάκια συνοδεύονται από σορτς.

Naftemporiki.gr