Είναι εισβολείς και πολύ σκληροί για να πεθάνουν. Οι κατσαρίδες είναι ειδικές στο να επιβιώνουν σε εσωτερικούς χώρους, να κρύβονται σε σωλήνες κουζίνας ή σε μουχλιασμένα συρτάρια. Αλλά δεν ξεκίνησαν έτσι.
Μια νέα μελέτη χρησιμοποιεί γενετική για να καταγράψει την εξάπλωση των κατσαρίδων σε ολόκληρο τον κόσμο, από τα ταπεινά ξεκινήματα στη νοτιοανατολική Ασία μέχρι την Ευρώπη και πέρα από αυτήν. Τα ευρήματα καλύπτουν χιλιάδες χρόνια ιστορίας των κατσαρίδων και υποδηλώνουν ότι τα παράσιτα πιθανότατα διασκορπίστηκαν σε όλο τον κόσμο κάνοντας μια βόλτα με ένα άλλο είδος: τους ανθρώπους.
«Δεν είναι απλώς μια ιστορία εντόμων», λέει στο Associated Press ο Στίβεν Ρίτσαρντς, επίκουρος καθηγητής στο Baylor College of Medicine που μελετά τα γονίδια των εντόμων. «Είναι μια ιστορία εντόμων και ανθρωπότητας».
Η έρευνα δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Η γερμανική κατσαρίδα είναι… ασιατική
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα γονίδια περισσότερων από 280 κατσαρίδων από 17 χώρες και 6 ηπείρους. Επιβεβαίωσαν ότι η γερμανική κατσαρίδα – ένα είδος που απαντάται παγκοσμίως – στην πραγματικότητα προέρχεται από τη νοτιοανατολική Ασία. Πιθανότατα εξελίχθηκε από την ασιατική κατσαρίδα πριν από περίπου 2.100 χρόνια.
Οι επιστήμονες υποπτεύονται από καιρό την ασιατική προέλευση της γερμανικής κατσαρίδας, καθώς παρόμοια είδη εξακολουθούν να ζουν εκεί.
Στη συνέχεια, όπως επισημαίνει το Associated Press, οι κατσαρίδες διέσχισαν την υδρόγειο μέσω δύο μεγάλων διαδρομών. Ταξίδεψαν δυτικά στη Μέση Ανατολή πριν από περίπου 1.200 χρόνια, ίσως κάνοντας «οτοστόπ» στα καλάθια των στρατιωτών.
Και μπορεί να είχαν στοιβαχτεί στις εμπορικές διαδρομές της Ολλανδικής και της Βρετανικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών για να φτάσουν στην Ευρώπη πριν από περίπου 270 χρόνια, σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία των επιστημόνων.
Γιατί δεν μπορούμε να τις απομακρύνουμε
Μόλις έφτασαν, εφευρέσεις όπως η ατμομηχανή και τα υδραυλικά εσωτερικών χώρων πιθανότατα βοήθησαν τα έντομα να ταξιδέψουν περισσότερο και να ζήσουν άνετα σε εσωτερικούς χώρους, όπου τα συναντάμε πιο συχνά σήμερα.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οι κατσαρίδες κατέκτησαν περιβάλλοντα του παρελθόντος μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερο έλεγχο των παρασίτων.
Οι σύγχρονες κατσαρίδες είναι δύσκολο να μείνουν μακριά μας μακριά επειδή εξελίσσονται γρήγορα, προσαρμόζονται και αντιστέκονται ολοένα και περισσότερο στα εντομοκτόνα, σύμφωνα με τον συγγραφέα της μελέτης Qian Tang, μεταδιδακτορικό ερευνητή που μελετά έντομα στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.