Ένα πανάρχαιο γαλαξιακό σμήνος και μια περιοχή γέννησης νέων άστρων στο κέντρο του Γαλαξία είναι η καινούργια… σοδειά του James Webb, του ισχυρότερου διαστημικού τηλεσκοπίου που έχει κατασκευάσει ο άνθρωπος. Το James Webb εντόπισε στα βάθη του Σύμπαντος μια στενά συνδεδεμένη ομάδα 20 πανάρχαιων γαλαξιών που μοιάζει σαν μια κοσμική έλικα ύλης ή σαν μια γαλαξιακή αλυσίδα.
Αυτή η γαλαξιακή δομή έχει μήκος περίπου 13 εκατομμύρια έτη φωτός και πλάτος περίπου 650.000 έτη φωτός. Έλαβε την ονομασία «Κοσμικό Αμπέλι» με τους γαλαξίες που βρίσκονται σε αυτή την ομάδα να έχουν ηλικία 11-12 δισ. έτη. Η μελέτη της δομής να αποκαλύψει πληροφορίες για το πώς σχηματίζονται οι πιο ογκώδεις δομές στο Σύμπαν και ειδικότερα πώς συνέβαινε αυτό στο πρώιμο Σύμπαν.
Το Κοσμικό Αμπέλι είναι σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα που μελετά τα δεδομένα που κατέγραψε το James Webb «σημαντικά μεγαλύτερο από άλλες ομάδες ανάλογης ηλικίας γαλαξιών που έχουν εντοπισθεί στο Σύμπαν». Η γαλαξιακή ομάδα έχει μια εκτιμώμενη μάζα περίπου 260 δισεκατομμυρίων ηλιακών μαζών και όπως αναφέρουν οι ερευνητές κάποιοι γαλαξίες της ομάδας όταν έγινε η εκπομπή του φωτός της που εντόπισε το James Webb βρίσκονταν σε φάση αστρογένεσης κάτι που σημαίνει ότι θα μεγάλωναν ακόμη περισσότερο σε όγκο ενώ άλλοι γαλαξίες και πιο συγκεκριμένα οι δύο μεγαλύτεροι της ομάδας φαίνεται ότι είχαν ολοκληρώσει τον κύκλο αστρογένεσης και βρίσκονταν στη φάση της… συνταξιοδότησης.
Το μαιευτήριο
To James Webb επικέντρωσε το πανίσχυρο υπέρυθρο βλέμμα του σε ένα τμήμα του πυκνού κέντρου του γαλαξία μας και πιο συγκεκριμένα σε μια περιοχή σχηματισμού άστρων, που ονομάζεται Τοξότης C (Sgr C) και απέχει μόλις 300 έτη φωτός από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα του Γαλαξία, τον Τοξότη Α*.
«Δεν υπήρξαν ποτέ δεδομένα υπέρυθρων σε αυτήν την περιοχή με το επίπεδο ανάλυσης και ευαισθησίας που έχουμε με το James Webb, επομένως βλέπουμε πολλά χαρακτηριστικά εδώ για πρώτη φορά. Το James Webb αποκαλύπτει μια απίστευτη ποσότητα λεπτομέρειας, επιτρέποντάς μας να μελετήσουμε το σχηματισμό άστρων σε αυτό το είδος περιβάλλοντος με τρόπο που δεν ήταν δυνατό στο παρελθόν» αναφέρει Σάμιουελ Κρόου, προπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
«Το γαλαξιακό κέντρο είναι το πιο ακραίο περιβάλλον στον Γαλαξία μας, όπου οι τρέχουσες θεωρίες σχηματισμού άστρων μπορούν να τεθούν στην πιο αυστηρή δοκιμασία τους», αναφέρει ο Τζόναθαν Ταν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, μέλος της ερευνητικής ομάδας
Το τηλεσκόπιο κατέγραψε μια εικόνα από την περιοχή αυτή όπου εκτιμάται ότι εμφανίζονται περίπου 500.000 αστέρια. Υπάρχει ένα σμήνος πρωτοαστέρων –αστέρων που ακόμη σχηματίζονται και αποκτούν μάζα– που παράγουν εκροές που λάμπουν σαν φωτιά στη μέση ενός υπέρυθρου-σκοτεινού νέφους.
Το νέφος από το οποίο αναδύονται οι πρωτοαστέρες είναι τόσο πυκνό που το φως από τα αστέρια πίσω του δεν μπορεί να φτάσει στο James Webb, με αποτέλεσμα να φαίνεται λιγότερο γεμάτο, ενώ στην πραγματικότητα είναι μια από τις πιο πυκνά γεμάτες περιοχές της εικόνας. Μικρότερα υπέρυθρα-σκοτεινά νέφη που μοιάζουν με τρύπες στο αστρικό περιβάλλον είναι επίσης περιοχές σχηματισμού νέων άστρων.
Naftemporiki.gr