Αποκαλούνται «μίνι-Ποσειδώνες» και είναι ένα είδος πλανητών που οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι κοινοί στο γαλαξία μας αλλά γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα για αυτούς. Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb έστρεψε το πανίσχυρο βλέμμα του σε ένα τέτοιο πλανήτη την ύπαρξη του οποίου γνωρίζαμε αλλά η πυκνή του ατμόσφαιρα δεν επέτρεπε μέχρι σήμερα να γίνουν λεπτομερείς παρατηρήσεις σε αυτόν.
Ο GJ 1214 b βρίσκεται σε απόσταση περίπου 42 ετών φωτός από τη Γη και έχει επτά φορές μεγαλύτερη μάζα από αυτή του πλανήτη μας. Μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι ο πλανήτης διαθέτει μεν ένα ωκεανό μεγάλου βάθους ο οποίος όμως είναι κατά πάσα πιθανότητα άγονος αφού οι συνθήκες του πλανήτη δεν είναι φιλικές στη ζωή.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της NASA το James Webb διαπίστωσε ότι ο GJ 1214 b είναι περισσότερο θερμός από όσο πιστεύαμε και έτσι δεν μπορεί να έχουν σχηματιστεί ωκεανοί αλλά μπορεί να υπάρχει νερό σε μορφή υδρατμών στην ατμόσφαιρα του και μπορεί να υπάρχουν μάλιστα μεγάλες ποσότητες υδρατμών. «Ο πλανήτης είναι εντελώς καλυμμένος από κάποιο είδος ομίχλης ή στρώματος σύννεφων» αναφέρει η Ελίζα Κέμπτον, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Για να διεισδύσει σε αυτό το «παχύ» φράγμα, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μια νέα προσέγγιση: Εκτός από την τυπική παρατήρηση – σύλληψη του φωτός του μητρικού άστρου του πλανήτη που φιλτράρεται μέσα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη – οι ερευνητές παρακολούθησαν τον GJ 1214 b σχεδόν σε ολόκληρη την τροχιά του γύρω από το άστρο του.
Χρησιμοποιώντας το όργανο MIRI του τηλεσκοπίου, η ερευνητική ομάδα μπόρεσε να δημιουργήσει ένα είδος «χάρτη θερμότητας» του πλανήτη καθώς περιφερόταν γύρω από το αστέρι. Ο χάρτης θερμότητας αποκάλυψε – λίγο πριν η τροχιά του πλανήτη τον μεταφέρει πίσω από το αστέρι και καθώς αναδύθηκε στην άλλη πλευρά – τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα, αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες της σύνθεσης της ατμόσφαιρας του πλανήτη.
«Η ικανότητα να έχουμε μια πλήρη τροχιά ήταν πραγματικά κρίσιμη για να κατανοήσουμε πώς ο πλανήτης κατανέμει τη θερμότητα από την πλευρά της ημέρας στη νύχτα. Υπάρχει μεγάλη αντίθεση μεταξύ ημέρας και νύχτας. Η νυχτερινή πλευρά είναι πιο κρύα από την πλευρά της ημέρας». Μάλιστα, οι θερμοκρασίες μετατοπίστηκαν από τους 279 στους 165 βαθμούς Κελσίου» λέει η Κέμπτον.
Μια τόσο μεγάλη μετατόπιση είναι δυνατή μόνο σε μια ατμόσφαιρα που αποτελείται από βαρύτερα μόρια, όπως το νερό ή το μεθάνιο, τα οποία φαίνονται παρόμοια όταν παρατηρούνται από το MIRI. Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτό σημαίνει ότι η ατμόσφαιρα του GJ 1214 b δεν αποτελείται κυρίως από ελαφρύτερα μόρια υδρογόνου, κάτι που είναι μια δυνητικά σημαντική ένδειξη για την ιστορία και το σχηματισμό του πλανήτη – και ίσως την υδάτινη αρχή του.
«Δεν είναι μια αρχέγονη ατμόσφαιρα. Δεν αντικατοπτρίζει τη σύνθεση του άστρου γύρω από το οποίο σχηματίστηκε. Αντίθετα, είτε έχασε πολύ υδρογόνο, αν ξεκινούσε με ατμόσφαιρα πλούσια σε υδρογόνο, είτε σχηματίστηκε από βαρύτερα στοιχεία αρχικά – πιο παγωμένο, πλούσιο σε νερό υλικό» είναι η άποψη της Κέμπτον. Και ενώ ο πλανήτης είναι ζεστός για τα ανθρώπινα πρότυπα, είναι πολύ πιο δροσερός από το αναμενόμενο. Αυτό συμβαίνει επειδή η ασυνήθιστα «γυαλιστερή» ατμόσφαιρά του ανακλά ένα μεγάλο μέρος του φωτός από το μητρικό του άστρο αντί να το απορροφά και να θερμαίνεται περισσότερο.
Naftemporiki.gr
