Η 34χρονη Κλερ εργάζεται στο τμήμα PR σε μια μεγάλη εταιρεία συμβούλων, με έδρα το Λονδίνο, τα τελευταία έξι χρόνια. Απολαμβάνει τη δουλειά της και κερδίζει έναν άνετο μισθό, αλλά τους τελευταίους έξι μήνες, έχει αρχίσει να νιώθει ανησυχία για το μέλλον άρχισε να νιώθει ανησυχία για το μέλλον της καριέρας της. Ο λόγος; Η τεχνητή νοημοσύνη.
«Δεν νομίζω ότι μία μηχανή θα μπορούσε- προς το παρόν – να ανταγωνιστεί την ποιότητα της δουλειάς που παράγω» λέει στο BBC η Κλερ, το επώνυμο της οποίας αποκρύπτεται για την προστασία της εργασιακής της ασφάλειας. «Αλλά την ίδια στιγμή, είμαι έκπληκτη με το πόσο γρήγορα το ChatGPT έχει γίνει τόσο εξελιγμένο. Δώστε του μερικά χρόνια ακόμα και μπορώ να φανταστώ απολύτως έναν κόσμο στον οποίο ένα bot κάνει τη δουλειά μου όσο καλύτερα μπορώ. Δεν θέλω να σκέφτομαι τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το εργασιακό μου μέλλον».
Τα τελευταία χρόνια, καθώς τα πρωτοσέλιδα σχετικά με τα chatbots και άλλα ρομπότ που «κλέβουν» θέσεις εργασίας έχουν πολλαπλασιαστεί και καθώς τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT έχουν γίνει πιο προσιτά, ορισμένοι εργαζόμενοι αναφέρουν ότι αρχίζουν να αισθάνονται άγχος για το μέλλον τους και για το αν οι δεξιότητες που έχουν θα είναι σχετικές με την αγορά εργασίας στα επόμενα χρόνια.
Τον Μάρτιο, η Goldman Sachs δημοσίευσε μια έκθεση που δείχνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αντικαταστήσει το ισοδύναμο 300 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης. Πέρυσι, η ετήσια παγκόσμια έρευνα εργατικού δυναμικού της PwC έδειξε ότι σχεδόν το ένα τρίτο των ερωτηθέντων ανησυχούσε για την προοπτική να αντικατασταθεί ο ρόλος του από την τεχνολογία μέσα στην επόμενη τριετία.
«Πιστεύω ότι ανησυχούν πολλoί δημιουργοί», λέει η Άλις Μάρσαλ, 29χρονη κειμενογράφος με έδρα το Μπρίστολ του Ηνωμένου Βασιλείου. «Όλοι ελπίζουμε ότι οι πελάτες μας θα αναγνωρίσουν την αξία μας και θα επιλέξουν την αυθεντικότητα ενός ανθρώπου από το χαμηλό κόστος και την ευκολία των εργαλείων AI».
Τώρα, οι ειδικοί ανθρώπινου δυναμικού λένε ότι αν και κάποιο άγχος μπορεί να δικαιολογείται, οι εργαζόμενοι πρέπει να επικεντρωθούν σε αυτό που μπορούν να ελέγξουν. Αντί να πανικοβάλλονται για πιθανή απώλεια της δουλειάς τους από τις μηχανές, θα πρέπει να επενδύσουν στο να μάθουν πώς να εργάζονται παράλληλα με την τεχνολογία. Εάν το αντιμετωπίζουν ως πόρο και όχι ως απειλή, θα γίνουν πιο πολύτιμοι για τους πιθανούς εργοδότες – και θα αισθάνονται λιγότερο άγχος.
Φόβος για το άγνωστο
Για μερικούς ανθρώπους, τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης έχουν εισβάλει στη ζωή μας με υπερβολική ορμή. Το ChatGPT της OpenAI έγινε viral εν μία νυκτί και η κούρσα της AI ανεβάζει καθημερινά ταχύτητα, δημιουργώντας συνεχή αβεβαιότητα στους εργαζόμενους.
Η Κάρολιν Μοντρόουζ, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Columbia, αναγνωρίζει ότι ο ρυθμός της τεχνολογικής καινοτομίας και η αλλαγή μπορεί να είναι τρομακτικός. «Είναι φυσιολογικό να αισθάνεσαι άγχος για τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης επειδή η εξέλιξή της είναι ρευστή και υπάρχουν πολλοί άγνωστοι παράγοντες εφαρμογής», εξηγεί.
Αλλά όσο ανησυχητική και αν είναι η νέα τεχνολογία, λέει επίσης ότι οι εργαζόμενοι δεν χρειάζεται απαραίτητα να νιώθουν ότι απειλείται η ύπαρξή τους. Οι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις σχετικά με το πόσο ανησυχούν: μπορούν είτε «να επιλέξουν να αισθάνονται άγχος για την τεχνητή νοημοσύνη ή να έχουν τη δύναμη να μάθουν για αυτή και να τη χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους».
«Αγκαλιάστε τα ρομπότ»
Ο Σκοτ Λάικενς της PwC, ο οποίος ειδικεύεται στην κατανόηση θεμάτων γύρω από την εμπιστοσύνη και την τεχνολογία, συμφωνεί: «Η τεχνολογική πρόοδος μας έχει δείξει ότι, ναι, η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να αυτοματοποιήσει ή να εξορθολογίσει τις διαδικασίες εργασίας. Ωστόσο, με το σωστό σύνολο δεξιοτήτων, τα άτομα είναι συχνά σε θέση να προοδεύουν παράλληλα με την τεχνολογική εξέλιξη», λέει. «Για να αισθάνονται λιγότερο άγχος για την ταχεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, οι εργαζόμενοι πρέπει να υιοθετήσουν την τεχνολογία. Η εκπαίδευση και η κατάρτιση [είναι] κλειδί για να μάθουν οι εργαζόμενοι για την τεχνητή νοημοσύνη και τι μπορεί να κάνει για τον συγκεκριμένο ρόλο τους, καθώς και να τους βοηθήσει να αναπτύξουν νέες δεξιότητες. Αντί να αποφεύγουν την τεχνητή νοημοσύνη, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να να την αγκαλιάσουν και να εκπαιδευτούν».
Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι «δεν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζουμε προκλήσεις από την αυτοματοποίηση. Κάθε φορά βρίσκαμε τρόπους προσαρμογής». Πράγματι, η εισαγωγή νέας τεχνολογίας ήταν συχνά ενοχλητική για μερικούς ανθρώπους, αλλά η Μοντρόουζ εξηγεί ότι πολλά καλά προήλθαν από τις προηγούμενες νέες εξελίξεις: η τεχνολογική αλλαγή ήταν πάντα βασικό συστατικό για την πρόοδο της κοινωνίας.
Ανεξάρτητα από το πώς ανταποκρίνονται οι άνθρωποι στην τεχνολογία AI, είναι εδώ για να μείνει. Και μπορεί να είναι πολύ πιο χρήσιμο το να παραμείνετε θετικοί και να κοιτάτε μπροστά. «Αν οι άνθρωποι αισθάνονται άγχος αντί να ενεργούν για να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, αυτό θα τους βλάψει περισσότερο από την ίδια την τεχνητή νοημοσύνη», προειδοποιεί.
