O ρομποτικός εξερευνητής της NASA Curiosity προσεδαφίστηκε στην περιοχή Αιολίς Πάλους του κρατήρα Γκέιλ στον Άρη στις 5 Αυγούστου 2012. Η αποστολή είχε διετή διάρκεια αλλά η επιτυχία και η αντοχή του ρόβερ υποχρέωσε τους επιτελείς της NASA να δώσουν μια παράταση η οποία αποδείχθηκε διαρκείας αφού έκλεισε αισίως δέκα έτη παρουσίας στον Κόκκινο Πλανήτη με την αμερικανική διαστημική υπηρεσία να το γιορτάζει αναλόγως.
Στη διάρκεια όλων αυτών των ετών το ρόβερ δεν σταμάτησε να κάνει έρευνες και να καταγράφει εικόνες από τον Άρη. Οι στόχοι του ρομπότ είναι να ερευνήσει το κλίμα και τη γεωλογία του Άρη και να διαπιστώσει εάν ο κρατήρας Γκέιλ προσέφερε ποτέ ευνοϊκές περιβαλλοντολογικές συνθήκες για την ύπαρξη κάποιων μορφών ζωής.
Οι ανακαλύψεις που έχει κάνει σε αυτά τα δέκα χρόνια το Curiosity είναι πολλές και βοηθούν τους επιστήμονες να συνθέσουν το γεωλογικό και ατμοσφαιρικό παζλ του Άρη. Όπως συμβαίνει με όλα τα ρόβερ του Άρη έτσι και το Curiosity ανάμεσα στις εικόνες που καταγράφει καθημερινά είναι και κάποιες που παρουσιάζουν πετρώματα ή γεωλογικές δομές που θυμίζουν διαφόρων αντικείμενα ή μοιάζουν με φιγούρες ζώων ακόμη και ανθρώπων. Οι εικόνες αυτές γίνονται viral και προκαλούν πολλές συζητήσεις για το τι είναι τελικά αυτό που εμφανίζεται στις φωτογραφίες κάθε φορά.
Ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις του Curiosity.
* Η εξαιρετικά λεπτή ατμόσφαιρα του Άρη καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την καταγραφή εικόνων από τις δομές και τα φαινόμενα που υπάρχουν και εξελίσσονται εκεί. Παρά το γεγονός ότι οι κάμερες του Curiosity δεν είναι σχεδιασμένες για να κάνει λεπτομερείς ατμοσφαιρικές παρατηρήσεις κατέγραψε εικόνες των από τα τοξικά νέφη που σχηματίζονται σε ύψος 80 χλμ. από την επιφάνεια του πλανήτη.
* Ανίχνευσε την υπογραφή άφθονου «ελαφρού» άνθρακα στον ‘Αρη, για τον οποίο υπάρχουν τρεις πιθανές εξηγήσεις: να προέρχεται από χημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα λόγω της υπεριώδους ακτινοβολίας, να δημιουργήθηκε από περαστικό νέφος κοσμικής σκόνης ή να έχει “ντόπια” βιολογική προέλευση, έχοντας παραχθεί στο παρελθόν από μορφές μικροβιακής ζωής, όπως συμβαίνει και στη Γη.
* Εντόπισε στοιχεία για την ύπαρξη ρηχών λιμνών με αλμυρό νερό στην περιοχή που βρίσκεται. Οι λίμνες αυτές που βίωσαν επανειλημμένες υπερχειλίσεις και αποξηράνσεις. Τα «κοιτάσματα» αυτά αποτελούν σημάδια διακυμάνσεων στο κλίμα, καθώς το περιβάλλον του Άρη μετατρεπόταν από υγρό στην παγωμένη έρημο που γνωρίζουμε σήμερα.
* Εντόπισε ευρήματα από πηλό που ανήκουν στην κατηγορία του γλαυκονίτη, ένα ορυκτό που υπάρχει και στην Γη. Η παρουσία του γλαυκονίτη υποδεικνύει σύμφωνα με τους ειδικούς ότι οι συνθήκες στον Άρη γενικότερα και ειδικότερα μέσα στον κρατήρα Γκέιλ ήταν φιλικές στην παρουσία της ζωής. Τόσο από άποψης θερμοκρασίας όσο και από τα χαρακτηριστικά του νερού στις λίμνες του κρατήρα όπως για παράδειγμα, το πόσο όξινο ήταν αυτό το νερό.
* Εντόπισε την παρουσία υψηλών επιπέδων μεθανίου το οποίο παράγεται και από γεωλογική αλλά και από μικροβιακή ζωή χωρίς προς το παρόν να έχει διαπιστωθεί η πηγή του.
