Skip to main content

Αστρονόμοι «εισβάλουν» για πρώτη φορά σε αρχαία εργοστάσια παραγωγής γαλαξιών

Διεθνής ερευνητική ομάδα κατάφερε να διεισδύσει σε ένα είδος νεφελωμάτων που εμφανίστηκαν λίγο μετά την γέννηση του Σύμπαντος και αποτέλεσαν τα μαιευτήρια άστρων και γαλαξιών στο πρώιμο Σύμπαν. Τα νεφελώματα που ονομάζονται Damped Lyman-α systems (DLAs) βρίσκονται στις εσχατιές του Σύμπαντος και για αυτό η παρατήρηση και μελέτη τους είναι ιδιαίτερα δύσκολη.

Οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν την μέθοδο του βαρυτικού φακού για να καταφέρουν να δουν και να μελετήσουν αυτά τα νεφελώματα. Η μέθοδος του βαρυτικού φακού βασίζεται στο φαινόμενο της καμπύλωσης του φωτός κατά το οποίο το φως ενός κοντινότερου στον παρατηρητή κοσμικού σώματος (ενός άστρου ή γαλαξία) λειτουργεί ως μεγεθυντικός φακός επιτρέποντας του να δει ένα άλλο κοσμικό σώμα που «κρύβεται» πίσω τους σε πολύ πιο μακρινή απόσταση.

Μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι χρησιμοποιούσαν ως μεγεθυντικό φακό για να δουν τα DLAs κβάζαρ δηλαδή εξαιρετικά λαμπρούς και μακρινούς ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες οι οποίοι εμφανίζονται στον παρατηρητή ως αστέρες και όχι σαν μεγάλης έκτασης κοσμικές δομές. Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature» οι ερευνητές αναφέρουν ότι χρησιμοποίησαν ένα νέο επιστημονικό όργανο σε συνδυασμό με διάφορα τηλεσκόπια και επέλεξαν αυτή την φορά ως μεγεθυντικό φακό ένα συμβατικό γαλαξία και όχι ένα κβάζαρ.

Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να δουν με λεπτομέρεια αυτά τα νεφελώματα γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά. «Τα νεφελώματα DLA είναι κρίσιμος παράγοντας στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο δημιουργήθηκαν οι πρώτοι γαλαξίες. Όμως ήταν μέχρι τώρα εξαιρετικά δύσκολο να παρατηρήσουμε αυτά τα νεφελώματα» αναφέρει ο Τζεφ Κουκ, καθηγητής του Κέντρου Αστροφυσικής και Υπερυπολογιστών του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας Swinburne στην Αυστραλία που ήταν επικεφαλής της έρευνας. Οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν και να διεισδύσουν σε δύο νεφελώματα DLAs στο εσωτερικό των οποίων δημιουργήθηκαν γαλαξίες πριν από περίπου 11 δισ. έτη.