Skip to main content

Αποκαλυπτική «ακτινογραφία» στη διασημότερη έκρηξη του γαλαξία μας

Πριν από 340 χρόνια, ένα άστρο μεγάλης μάζας ανατινάχθηκε  σε απόσταση έντεκα χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Κασσιόπης. Ο υπερκαινοφανής αστέρας ονομάστηκε Κασσιόπη Α και αυτό που υπάρχει στην θέση του άστρου που καταστράφηκε βίαια είναι ένα άστρο νετρονίου και ένα κέλυφος υλικών που εκτοξεύεται στο Διάστημα μετά την έκρηξη.

Αυτό το κοσμικό απομεινάρι είναι η πιο πρόσφατη εκρηξη σουπερνόβα που γνωρίζουμε στον γαλαξία μας και παράλληλα αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των αστρονόμων. Θεωρείται ένα είναι ένα από τα πιο μελετημένα αντικείμενα στον γαλαξία μας. Σε κάθε παρατήρηση οι επιστήμονες ανακαλύπτουν νέα στοιχεία που φωτίζουν όχι μόνο την ιστορία του άστρου που καταστράφηκε αλλά το τι συνέβη μετά την έκρηξη και το τι συνεχίζει να συμβαίνει εκεί.

Ομάδα ερευνητών από τα πανεπιστήμιου του Άμστερνταμ και του Χάρβαρντ μελέτησαν δεδομένα που έχει συλλέξει από την Κασσιόπη Α το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra τα τελευταία 19 έτη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εσωτερικές περιοχές στο κέλυφος υλικών έχουν σταματήσει να διαστέλλονται και μάλλον συρρικνώνονται ενώ την ίδια στιγμή οι εξωτερικές του περιοχές διαστέλλονται με επιτάχυνση όταν η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι θα έπρεπε η διαστολή να είναι επιβραδυνόμενη.

Οι πιθανές αιτίες για αυτό το φαινόμενο είναι δύο. Είτε να έχει δημιουργηθεί μια τρύπα στο εσωτερικό του κελύφους η οποία δημιουργεί ένα κενό το οποίο προκαλεί το φαινόμενο είτε να έπεσε πάνω στο κέλυφος κάποια κοσμική δομή πιθανώς ένα νέφος αερίων. Οι προσομοιώσεις υποδεικνύουν ως πιθανότερο ενδεχόμενο αυτό της σύγκρουσης.

Κάθε νέο στοιχείο για τη Κασσιόπη Α βοηθά τους επιστήμονες να συμπληρώσουν το παζλ για το πότε και πώς εκρήγνυνται τα μεγάλα, γερασμένα άστρα. Οι εκρήξεις αυτές πιστεύεται ότι σκόρπισαν στο Διάστημα βαριά στοιχεία του περιοδικού πίνακα, από το οξυγόνο μέχρι το ουράνιο, παράγονται από θερμοπυρηνικές αντιδράσεις στους πυρήνες των άστρων. Ανάμεσα τους είναι και στοιχεία όπως το οξυγόνο και ο άνθρακας που αποτέλεσαν δομικά υλικά για την παρουσία της ζωής στην Γη και δεδομένης της αφθονίας τους στο Σύμπαν ίσως έχουν συμβάλει στην εμφάνιση της ζωής και σε άλλους κόσμους.