Του Θοδωρή Λαΐνα
Ανήμερα των Χριστουγέννων εκτοξεύτηκε το James Webb, το μεγαλύτερο και πιο προηγμένο διαστημικό τηλεσκόπιο που έχει κατασκευαστεί μέχρι σήμερα. Το τηλεσκόπιο αναμένεται να πραγματοποιήσει ένα πλήθος ανακαλύψεων σε πολλούς τομείς. Θα εξερευνήσει με πρωτοφανή λεπτομέρεια το Σύμπαν σε όλα τα μήκη και πλάτη του. Θα μπορεί να διεισδύει σε περιοχές και κοσμικές δομές που τα σημερινά τεχνικά μέσα που διαθέτουμε δεν μπορούν ενώ επίσης θα μπορεί να αναλύει τις συνθήκες εξωπλανητών και να διαπιστώνει αν διαθέτουν συνθήκες φιλικές στην παρουσία της ζωής.
Οι επιστήμονες αισιοδοξούν ότι θα μάθουμε νέα στοιχεία για τη γέννηση και εξέλιξη του Σύμπαντος, τον σχηματισμό των άστρων και των πλανητών ενώ εκτιμούν ότι θα υπάρξουν και πολλές ακόμη ανακαλύψεις τις οποίες δεν αναμένουμε και δεν έχουμε καν σκεφτεί. Η Στέφανι Μίλαμ, πλανητική επιστήμονας της NASA και αναπληρώτρια επικεφαλής του τομέα πλανητικής επιστήμης του James Webb μίλησε στη «Ναυτεμπορική» για το τι μπορούμε να περιμένουμε από αυτό το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο.
Το τηλεσκόπιο αναμένεται να κάνει ένα πλήθος ανακαλύψεων σε πολλούς τομείς εσείς για ποιες από αυτές αδημονείτε περισσότερο;
Αναμένω με αγωνία να δω τις δυνατότητες του James Webb στην παρατήρηση των πλανητών και δορυφόρων του ηλιακού μας συστήματος οι οποίοι γνωρίζουμε ή πιστεύουμε ότι διαθέτουν υπόγειους ωκεανούς. Οι λεπτομερείς έρευνες του τηλεσκοπίου σε αυτούς τους παγωμένους κόσμους θα είναι μια συναρπαστική στιγμή για την Αστροβιολογία και για μελλοντικές αποστολές όπως η Europa Clipper. Περιμένω επίσης ανυπόμονα τις αναπάντεχες ανακαλύψεις που θα κάνει το James Webb και νέες επιστήμες που θα κάνουν την εμφάνιση τους από όσα θα προκύψουν από αυτές τις ανακαλύψεις.
Ποιες είναι οι δυνατότητες του James Webb που δεν διαθέτει κανένα άλλο αστρονομικό όργανο;
Το James Webb παρατηρεί σε μήκη κύματος που είναι εξαιρετικά δύσκολο ή αδύνατο να δουν τα επίγεια τηλεσκόπια. Θα μπορεί επίσης να κάνει παρατηρήσεις διαστημικών σωμάτων όπως εξωπλανητών σε μοριακό επίπεδο μελετώντας μόρια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα της Γης. Ορισμένα από τα μόρια που μας ενδιαφέρουν περισσότερο να βρει και να μελετήσει το τηλεσκόπιο είναι αυτά του νερού, του διοξειδίου του άνθρακα και του μεθανίου.
Πολλοί ειδικοί λένε ότι το James Webb θα μετασχηματίσει το πεδίο της αστρονομικής έρευνας. Πώς θα συμβεί αυτό;
Το James Webb θα προσφέρει νέα σημαντικά στοιχεία για τη σύνθεση των σωμάτων τόσο στο ηλιακό μας σύστημα όσο και σε άλλους κόσμους. Θα αποκαλύψει λεπτομέρειες για το πώς δημιουργούνται τα άστρα και οι πλανήτες τις οποίες δεν μπορούσαμε μέχρι σήμερα να αποκτήσουμε με τα τεχνικά μέσα που διαθέτουμε. Μια ακόμη σημαντική αποστολή του James Webb είναι η ανακάλυψη στοιχείων που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε το πώς σχηματίζονται και πώς εξελίσσονται στη συνέχεια οι γαλαξίες. Όλα αυτά θα αποτελέσουν στην ουσία μια νέα μετασχηματισμένη επιστήμη που θα συμβάλει στην κατανόηση μας για το Σύμπαν, το γαλαξία μας και το ηλιακό μας σύστημα. Παράλληλα η παρουσία και τα αποτελέσματα του James Webb θα δώσουν το έναυσμα στην επόμενη γενιά τηλεσκοπίων, τις νέες πλανητικές αποστολές και γενικότερα την εξερεύνηση του Σύμπαντος.
To James Webb θα εγκατασταθεί σε ένα σημείο του Διαστήματος 1,5 εκατ. χλμ. μακριά από τη Γη όπου οι βαρυτικές δυνάμεις του Ήλιου και της Γης εξισορροπούνται επιτρέποντας στο τηλεσκόπιο να παραμένει σε σταθερή τροχιά και να έχει ανοικτό πεδίο για να παρατηρεί το Σύμπαν. Θα χρειαστούν περίπου έξι μήνες από την στιγμή που θα φτάσει στο σημείο εγκατάστασης για να αρχίσει να πραγματοποιεί έρευνες. Το κάτοπτρο του είναι 6,5 φορές μεγαλύτερο από αυτό του Hubble.
