Επιστημονική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Ζυρίχης (ETH) ανακοίνωσε ότι κατάφερε να χαρτογραφήσει το υπέδαφος του Άρη. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που συλλέγει ο ρομποτικός γεωλόγος της NASA, το InSight, οι ερευνητές μπόρεσαν να χαρτογραφήσουν τι υπάρχει κάτω από την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη σε βάθος 200 μέτρων.
Τα στοιχεία που καταγράφει το InSight έχουν επιτρέψει στους επιστήμονες να βρουν στοιχεία για την τεκτονική δραστηριότητα του Άρη, για τον φλοιό, τον μανδύα και τον πυρήνα του πλανήτη. Η επεξεργασία των δεδομένων του InSight για να γίνει η χαρτογράφηση έγινε με μια νέα μέθοδο η οποία δοκιμάστηκε προηγουμένως στον δικό μας πλανήτη.
«Χρησιμοποιήσαμε μια τεχνική που αναπτύχθηκε στη Γη για να χαρακτηρίζουμε περιοχές υψηλού σεισμικού ρίσκου αλλά και να μελετάμε γεωλογικές δομές κάτω από το έδαφος. Η μέθοδος βασίζεται σε δονήσεις του φυσικού περιβάλλοντος. Στη Γη τέτοιες δονήσεις poyυποχρεώνουν το έδαφος να κινείται προκαλούν οι ωκεανοί και οι άνεμοι και κάθε τέτοια δόνηση δημιουργεί το αποτύπωμα της στο υπέδαφος. Οι δονήσεις αυτές διαδίδονται στο εσωτερικό του πλανήτη και μεγάλης ευαισθησίας όργανα μπορούν να τις εντοπίσουν» αναφέρει ο Σέντρικ Σκμέλτζμπακ, γεωφυσικός του ETH εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Η απουσία ωκεανών και ισχυρών ανέμων στον Άρη σε συνδυασμό με την απουσία άλλων μέσων γεωλογικής έρευνας πλην του InSight έκανε το εγχείρημα της χαρτογράφησης του υπεδάφους του πλανήτη ιδιαίτερα δύσκολο. Όμως οι ερευνητές κατάφεραν να ακούσουν την αλληλεπίδραση των λιγότερο ισχυρών ανέμων στον Άρη με το υπέδαφος κάτω από τους κρατήρες και τις πεδιάδες του καταφέρνοντας να δουν τι συμβαίνει και τι υπάρχει κάτω από την επιφάνεια του με αρκετή λεπτομέρεια.
«Κοντά στην επιφάνεια υπάρχουν διάφορα στρώματα με πάχος ενός μέτρου το καθένα εξ αυτών αλλά όσο προχωρούμε το πάχος των στρωμάτων μεγαλώνει και γίνεται μερικές δεκάδες μέτρα» λέει ο Σκμέλτζμπακ. Εντοπίστηκαν σε μεγάλο βάθος ιζήματα που δεν ανέμεναν να βρουν εκεί οι ερευνητές. Εντοπίστηκαν επίσης αποθέματα νεότερης αλλά και παλαιότερης χρονολογικά στερεοποιημένης λάβας που περικλείονται σε ένα κάλυμμα πάχους τριών μέτρων από αμμώδη ρεγκόλιθο. Η χαρτογράφηση προσφέρει νέα στοιχεία για την γεωλογική εξέλιξη του Άρη σε βάθος μερικών δισ. ετών. Η πιο ενδιαφέρουσα ανακάλυψη είναι ένα ιζηματογενές στρώμα σε βάθος 30-70 μέτρων από την επιφάνεια το οποίο βρίσκεται ανάμεσα σε δύο στρώματα στερεοποιημένης αρχαίας λάβας.
«Προσπαθούμε τώρα να χρονολογήσουμε αυτό το στρώμα η ύπαρξη του οποίου μας δείχνει ότι η γεωλογική ιστορία της περιοχής που το εντοπίσαμε είναι πιο σύνθετη από όσο πιστεύαμε» αναφέρει ο Σκμέλτζμπακ. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε αναμένεται να τύχει περαιτέρω βελτίωσης ώστε να προσπαθήσουν οι επιστήμονες να μελετήσουν το υπέδαφος του Άρη σε ολοένα και μεγαλύτερα βάθη.
