ΠΟΝΤΟΣ

Γράφει ο Ρωμανός Κοντογιαννίδης Στα «μυστικά» του χορού Σέρρα, του χορού των χορών για τους Πόντιους απανταχού της γης, μυήθηκαν οι παρευρισκόμενοι στην εκδήλωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ) στη…

«Πλώρη», για να ενταχθεί η Σέρρα στον Αντιπροσωπευτικό Kατάλογο στοιχείων Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO βάζει η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος (ΠΟΕ), μετά την ένταξη του χορού το 2022 στο Εθνικό…

Με τη συμμετοχή 150 ατόμων και με την 8μελή ορχήστρα του Θωμά Κωνσταντίνου ένα καράβι από τη Μικρασία βγήκε στην Καλαμάτα, και συγκεκριμένα στο Μέγαρο Χορού της πόλης. Το μοναδικό…

Την πρώτη συνεδρίασή του πραγματοποίησε το νέο διοικητικό συμβούλιο της Ευξείνου Λέσχης Αθηνών, το οποίο προέκυψε από τις πρόσφατες αρχαιρεσίες και τη συγκρότησή του σε σώμα. Η συνεδρίαση έλαβε χώρα…

Πανοραμικά πλάνα των σπιτιών της Σμύρνης του 1911, αλλά κυρίως ένα σπάνιο στιγμιότυπο με τον μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο περιλαμβάνει το βίντεο-ντοκουμέντο που ανήκει στο αρχείο του Κινηματογραφικού Ινστιτούτου Ολλανδίας EYE.…

Άνθρωπος που όλοι γνώριζαν. Κάποιοι τον έβλεπαν με κατανόηση. Όμως ίσως υπήρχαν πολλοί περισσότεροι που τον αγνοούσαν. Το βέβαιο είναι πως «ο πέντε-πέντες» έζησε στην Τραπεζούντα στις αρχές του 20ού…

Καλοκαίρι 1944. Ο Γεώργιος Μ. Μυλωνογιάννης δημοσιεύει άρθρο του στο μηνιαίο λαογραφικό περιοδικό Χρονικά του Πόντου που εκδίδεται από το Σύλλογο Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί» για να επικοινωνήσει στο τότε σύγχρονο ποντιακό…

Ένα ταξίδι στον Πόντο με χρώματα και καμβάδες έχει ξεκινήσει από τη Λάρισα, και συγκεκριμένα από το Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λαρισαίων όπου μέχρι το Σάββατο θα φιλοξενείται η…

Το 1976 ο κορυφαίος Πόντιος δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς αφήνει τα ΝΕΑ του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη για να ενταχθεί στη νέα εκδοτική προσπάθεια που ακούει στο όνομα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Η…

Ένα κομμάτι στο μωσαϊκό των γεγονότων που παρέσυραν στη δίνη της Ιστορίας τους Έλληνες της καθ’ ημάς Ανατολής είναι το αντάρτικο του Πόντου· στο βιβλίο του Από το Μύθο στην…

Με τις μνήμες του μικρασιατικού ελληνισμού, ώστε να μην σβήσουν ποτέ, εμπλουτίζει διαρκώς τη συλλογή που έχει δημιουργήσει στο YouTube ο Δημήτρης Ν. Θωμαδάκης. Τραγούδια από την άλλη μεριά του…

Με τη διαπίστωση ότι «η ελληνική γλώσσα θα ομιλείται, θα ψάλλεται, θα τραγουδιέται και θα χορεύεται πάντα “εις την Πόλιν”» έκλεισε η άκρως επιτυχημένη εκδήλωση που διοργανώθηκε το απόγευμα της…

Ο Χαράλαμπος Θωμαΐδης γεννήθηκε στο Ταστσί, 61 χλμ νοτιοανατολικά της Καισάρειας και 43 χλμ βορειοανατολικά από τα Φάρασα, στην κοιλάδα του Ζαμάντη. Οι κάτοικοι ήταν Έλληνες τουρκόφωνοι και είχαν σχέσεις…

Ο Άγιος Χαράλαμπος ο Ιερομάρτυρας. Ο ιερέας από τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας που έμελλε να μαρτυρήσει  σε ηλικία 113 ετών στην Αντιόχεια επί του Μαιάνδρου, για το όνομα του…

«Ταξίδεψα από τη Μασσαλία προς την Κωνσταντινούπολη και τη Μαύρη Θάλασσα με πλοίο των γαλλικών ακτοπλοϊκών γραμμών. Ούτε που φανταζόμουν τα συναισθήματα που θα με κατέκλυζαν μπροστά στην εξαίσια θέα…

Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετώπισε το ελληνικό κράτος στις αρχές του 20ού αιώνα: το 1,5 εκατ. των προσφύγων από την καθ’ ημάς Ανατολή που έφτασε στην Ελλάδα…

Ο Χαρίλαος Μαχαιρίδης γεννήθηκε στον οικισμό Μαραντάντων, κτισμένο σε υψόμετρο περίπου 100μ, στις όχθες του ποταμού Μερτ ιρμάκ που βρισκόταν 8 χλμ ΝΔ της Σαμψούντας. Πριν από την Ανταλλαγή, ο…

«Δύο τη Κουντούρ’ τη Παναΐας» ήταν την περασμένη Παρασκευή, όπως λένε οι Πόντιοι τη γιορτή της Υπαπαντής. Είναι αφιερωμένη στη μητέρα, αλλά φέτος η Μέριμνα Ποντίων Κυριών Δράμας επέλεξε να…

Την έχουν αποκαλέσει Ζαν ντ’ Αρκ της Αρμενίας, και το όνομά της έχει ταυτιστεί με τη Γενοκτονία του 1915. Είχε γεννηθεί στις 12 Ιανουαρίου του 1901 (το τρίτο από οκτώ…

Αδιαμφισβήτητα ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους Έλληνες της καθ’ ημάς Ανατολής είναι η φροντίδα που έδειξαν για τα Γράμματα· μάλιστα είχαν αποκτήσει το δικό τους… «υπουργείο Παιδείας» στην…

Ο Ιωάννης Ψωμιάδης γεννήθηκε στον οικισμό Κιλλίγερις (Κιλίγερις, Κιλίγκερις, Κιλί-κερίς) κοντά στο Φελ και τη Νεοκαισάρεια (Νίκσαρ). Ο οικισμός κατοικούνταν από περίπου 260 Έλληνες, που μιλούσαν ποντιακά. Είχε εκκλησία αφιερωμένη…

Τα σινεμά στις γειτονιές της Προσφυγούπολης στη Νέα Ιωνία Βόλου, εκεί όπου με ένα φτηνό εισιτήριο τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 ξεκινούσαν ταξίδια σε άλλους κόσμους, είναι το…

Δεκατρείς επιστρατευμένοι Ρωμιοί μουσικοί, ανάμεσά τους και ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, συμμετείχαν στη 16μελή μουσική μπάντα του σφαγέα Τοπάλ Οσμάν. Το 1921 συνόδευαν αυτόν και το ασκέρι του επί μήνες, σε…

Αυστηρή αργία στα σπίτια των Ποντίων ήταν η ημέρα της Υπαπαντής, τα δύο τη Κουντούρ’ τη Παναΐας, όπως λέγεται στην ποντιακή διάλεκτο, καθώς Κούντουρος είναι ο Φεβρουάριος. Έτσι στις 2…

Αποτυχημένοι αρραβώνες στην Κωνσταντινούπολη, Σεπτεμβριανά, απελάσεις του 1964. Η Αθηνά, μια 70χρονη που ζει το παρόν και αναπολεί με λαχτάρα το παρελθόν, «μιλά» με το πολίτικο ιδίωμα μέσα από τις…

Η ονομασία του μηνός Φεβρουαρίου προέρχεται από την λατινική λέξη februus που σημαίνει καθαρτικός. Ήταν ο μήνας που περιελάμβανε τους καθαρμούς στην αρχαία Ρώμη. Σύμφωνα με την Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος, ο…

Με τίτλο τη γνωστή ελληνική λέξη που δεν μεταφράζεται σε άλλη γλώσσα, το φιλότιμο, πραγματοποιήθηκε το τριήμερο 26-28 Ιανουαρίου από την αρχιεπισκοπή περιφέρειας Μελβούρνης στην Αυστραλία φεστιβάλ αφιερωμένο στους νέους…

Φως στην μοίρα των απλών ανθρώπων που παγιδεύτηκαν στους τροχούς της ιστορίας επιχειρεί να ρίξει το βιβλίο Τοντόρ: Από τη Σαφράμπολη στην Καλογρέζα που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κουκκίδα.…

Τα όρια της σύγχρονης Τουρκίας «οφείλονται» στη Συνθήκη της Λωζάνης, της συμφωνίας ειρήνης που υπογράφηκε στην ελβετική πόλη στις 24 Ιουλίου 1923. Μήνες νωρίτερα όμως, και συγκεκριμένα στις 30 Ιανουαρίου,…

Ο Δημήτρης Κουτσούγερας και η Ελένη Λαμπροπούλου, ζευγάρι στη ζωή αλλά και στον επαγγελματικό τομέα, προέρχονται από οικογένειες Ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία, οι οποίες για να διατηρήσουν τις μνήμες και…

Μια δράση-αφιέρωμα στις μνήμες που ζωντανεύουν και μας αφηγούνται ιστορίες παλιές αλλά όχι λησμονημένες, διοργανώνει ο Μικρασιατικός Σύλλογος ΠΕ Κοζάνης στο Αρχοντικό Γρηγορίου Βούρκα στην Κοζάνη, από σήμερα μέχρι την…

Για την πολύπλευρη προσφορά τους στην ευημερία της Αυστραλίας τιμήθηκαν και φέτος εξέχοντα μέλη της ελληνικής παροικίας, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την εθνική γιορτή της χώρας. Συνολικά υπάρχουν 1.042…

Εκατό χρόνια τώρα, η Ένωση Ποντίων Πειραιώς-Κερατσινίου-Δραπετσώνας δεν έχει σταματήσει να ανοίγει δρόμους διδάσκοντας ήθος και αγάπη για την πατρίδα, την παράδοση και τη διάλεκτο. Ο ιστορικός σύλλογος, κάνοντας πάντα…

Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση – διαδραστική performance της εικαστικού Μαρίνας Προβατίδου με την συμμετοχή του Κωνσταντίνου Στεφανίδη πραγματοποιήθηκε, την περασμένη Δευτέρα, στον όμορφο χώρο του Μουσείου «Κεντώντας την μνήμη», του ιστορικού…

Αφιερωμένη στην εκπαίδευση είναι η 24η Ιανουαρίου, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, ώστε να αναδειχθεί ο ρόλος της στην ειρήνη και την ανάπτυξη. Ένα από αυτά τα…

Η Αργοναυτική εκστρατεία και το «Χρυσόμμαλο δέρας» έχουν αποτελέσει θέμα για χιλιάδες άρθρα και μυθιστορήματα ενώ πλήθος ταινιών και βιβλίων έχουν βασιστεί σε στοιχεία σχετικά με αυτά. Είναι κοινά αποδεκτό…

Περισσότερα από 1.000 κειμήλια και αντικείμενα εποχής περιλάμβανε η έκθεση «1923-2023: Ένας αιώνας, μια κοινωνία. Ηράκλειο: Ο τόπος που μας ένωσε» που διοργανώθηκε από το Δήμο Ηρακλείου με αφορμή τα …

Με μεράκι, μαεστρία, πολλά χαμόγελα και περίσσια αγάπη για την ελληνική παραδοσιακή κουζίνα, κυρίως του Πόντου αλλά και άλλων περιοχών, γυναίκες διαφόρων ηλικιών από τον Άγιο Αντώνιο Θεσσαλονίκης περνούν καθημερινά…

Τον Οκτώβριο του 1917, με την επανάσταση των Μπολσεβίκων στη Ρωσία και την αποχώρηση των Ρώσων από τον Πόντο, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης έστειλε επιστολές («εγκύκλια γράμματα») από τη Μασσαλία παντού…

ορυφαίος Έλληνας επιστήμονας της Διασποράς, ο Μάρκος Πασάς (Πιτσιπιός) αν και γεννημένος στη Σύρο και με ρίζες στη Χίο, κατάφερε να αφήσει το στίγμα του στην κοινωνική ζωή, την εκπαίδευση…

Ο χριστιανισμός διαδόθηκε στον Πόντο από τους Αποστόλους Ανδρέα και Πέτρο. Μέχρι τότε λατρευόνταν στην περιοχή διάφορες ελληνικές θεότητες και κυρίως ο Πέρσης θεός Μίθρας. Η λατρεία στον εξελληνισμένο Μίθρα…

Θέλοντας να δώσουν… υπόσταση στο «είμαστε πολλοί και είμαστε παντού», οι Πόντιοι της Ζακύνθου αποφάσισαν να ενωθούν κάτω από μια κοινή «ταμπέλα». Σχεδόν ένας χρόνος έχει περάσει από τη στιγμή…

1916. Οι πρώτοι διωγμοί που εξαπολύουν οι Τούρκοι εναντίον των Ελλήνων επηρεάζουν και τη ζωή στην Άνω Αμισό. Ο Σύλλογος «Ορφέας» αναστέλλει κάθε δράση του. Μέχρι τότε η στέγη του…

Η αρχαία Μελίτη του Πόντου κατά τον Σάββα Ιωαννίδη, ή Μελάνθιον κατά τον Γεώργιο Σκαλιέρη, συνόρευε βόρεια με το Τσάμπασιν, νότια με την επαρχία Ρεσαδιέ (Ρεσατιά). Την διέσχιζε ο Μελάνθιος…

Έναν ελληνικό γάμο με τα όλα του, που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχους στην Ελλάδα, έζησαν οι ομογενείς στο Malvern της Μελβούρνης. Οι νεόνυμφοι, η Ελληνοαυστραλή Νίκη Παπαδημητρίου…

Συνεργάστηκε ως τραγουδιστής σχεδόν με όλους τους παλαιότερους και σύγχρονους λυράρηδες, ωστόσο, τα περισσότερα χρόνια της καλλιτεχνικής του πορείας στιγμάτισαν οι «μυθικοί» Γώγος Πετρίδης και Γεωργούλης Κουγιουμτζίδης και μάλιστα με…

Ο Σάββας Πιπερίδης γεννήθηκε στον οικισμό Γιαννακάντων, νοτιοανατολικά της Αδολής. Εκκλησιαστικά ο οικισμός άνηκε στη μητρόπολη Ροδοπόλεως. Πριν από το 1914 ο πληθυσμός ανερχόταν σε 270 Έλληνες, οι οποίοι μιλούσαν…

Στην Πρίγκηπο, η οποία είναι ένα από τα νησιά της δικής μας Ανατολής, βρίσκεται η δεύτερη μεγαλύτερη ξύλινη κατασκευή στον κόσμο και η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, ένα οικοδομικό θαύμα που…

Με καταγωγή από την Τραπεζούντα και την Τζια, η Μαρίκα Φιλιππίδου δεν ήταν μια συνηθισμένη γυναίκα των αρχών του προηγούμενου αιώνα. Γεννημένη το 1877 στην Κωνσταντινούπολη, αποφοίτησε από τη Νομική…

Παραμονή Πρωτοχρονιάς η 13η Ιανουαρίου με το Παλαιό Ημερολόγιο, και σε αρκετά χωριά του νομού Τραπεζούντας αναβιώνει ακόμα το ποντιακό έθιμο του Καλαντάρ’. Μέχρι τα ξημερώματα, άντρες μεταμφιεσμένοι σε γυναίκες,…