Η ύπαρξη Αθήνας στη Ριζούντα του Πόντου δεν είναι μια άγνωστη πληροφορία στους ερευνητές. Ούτε και πως με το πέρασμα των αιώνων μετονομάστηκε σε Άτηνα Παζάρ, ενώ από το 1928…
Με την παραλλαγή που παρουσιάζονται στα ποντιοχώρια της Κοζάνης έχουν κερδίσει μια θέση στον κατάλογο της UNESCΟ για την άυλη πολιτιστική μας κληρονομιά. Ο φυσικός τους… χρόνος είναι το Δωδεκαήμερο,…
Ο Νίκος Τσελεμεντές πέθανε. Ο Μπριγιά Σαβαρέν της Ελλάδος, ο συγγραφέας του μοναδικού μας γαστρονομικού μας κώδικος, δεν υπάρχει πια στη ζωή. Οι Γάλλοι εώρτασαν, εδώ και είκοσι χρόνια, με…
Δεκανίκι του Μουσταφά Κεμάλ και εφιάλτης των Ρωμιών. Αυτός ο «τίτλος» έχει αποδοθεί στον Ευθύμιο Καραχισαρίδη, τον παπα-Ευθύμ’ όπως είναι γνωστός. Ο αυτοδιορισμένος πατριάρχης των… ορθοδόξων Τούρκων, ιδρυτής της αυτοκέφαλης…
Στο Ρωμαϊκό ημερολόγιο, ο καινούργιος χρόνος ξεκινούσε από την Άνοιξη και δη από τον μήνα Μάρτιο τον οποίο και ονόμαζαν Primus δηλαδή πρώτο. Σύμφωνα με την παράδοση ο Ρωμύλος, ένας…
Η Τσίτη της Χαλδίας του Πόντου θεωρούνταν από τα πιο προοδευτικά χωριά της περιοχής και κατοικούνταν από 150 ελληνικές οικογένειες. Η παράδοση, όπως αυτή καταγράφεται από τον Γιάννη Ανεφορίτη στα …
«Έναν ποντιακό ελληνισμό που να παλεύει για να γνωρίσει κάθε σπιθαμή του πολιτισμού του» οραματίζεται, όπως λέει στο pontosnews.gr, η Αντωνία Καραγιαννίδου που αφιερώνει ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς της,…
Φως σε μια πονεμένη πτυχή της Ιστορίας, εκείνη της πραγματικής «ζωής εν τάφω» των 56.520 Ελλήνων στρατιωτικών αιχμαλώτων της Μικρασιατικής Καταστροφής έριξε ο αείμνηστος Ευστάθιος (Στάθης) Πελαγίδης, ο ομότιμος καθηγητής…
Με φόντο τους ουρανοξύστες που υψώνονται στο λιμάνι Ντάρλινγκ στο Σίδνεϊ, μια ανάσα από το κέντρο της πόλης της Νέας Νότιας Ουαλίας, τα χέρια υψώθηκαν στο ρυθμό που έδωσαν η…
Μάιος του 1924. Αφήνοντας πίσω τα Λοιμοκαθαρτήρια της Καλαμαριάς 70 οικογένειες από την ευρύτερη περιοχή της Κωνσταντινούπολης (τον Άγιο Στέφανο, το Φανάρι, τις Νύμφες, το Αβάσσο, το Τσιφούτ Μπουζάς, κ.ά.),…
Το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και η Συνθήκη του Μούδρου, βρίσκει τους Γερμανούς και τους Τούρκους συμμάχους τους ηττημένους. Η δε Τουρκία είναι σε φάση αποσύνθεσης. Η περίοδος αυτή…
Ο Αναστάσιος Προδρομίδης γεννήθηκε στην Κίσκα, η οποία βρίσκεται 67 χλμ. νοτιοανατολικά της Καισάρειας και 36,5 χλμ. βορειοανατολικά από τα Φάρασα. Οι κάτοικοί της το 1924 ήταν ελληνόφωνοι Έλληνες και…
Στην κατάμεστη αλλά και έντονα φορτισμένη συγκινησιακά αίθουσα της Αδελφότητας Κρωμναίων Καλαμαριάς, δεδομένου ότι η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στα θύματα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού αλλά και στα θύματα της…
Ο Σταμάτης Σταματίου γεννήθηκε το 1881 στην Ναύπακτο. Ήταν απόφοιτος της Νομικής σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και πολυσχιδής προσωπικότητα αφού εκτός των άλλων ήταν δημοσιογράφος, ευθυμογράφος και σκιτσογράφος στον…
Η ιστορία της μετεγκατάστασης εκατοντάδων οικογενειών από την Τραπεζούντα του Εύξεινου Πόντου στην Κρήτη, τον Φεβρουάριο του 1414, λόγω των διωγμών των Τούρκων, δεν είναι άγνωστη και έχει καταγραφεί σε…
«Οι συνθήκες της ζωής με ανάγκασαν να φύγω. Δεν υπήρχε ρεύμα, νερό, αυτοκίνητα στο νησί. Άφησα πίσω τους ηλικιωμένους γονείς μου», αναφέρει ο Ελληνοαυστραλός Δημήτρης Παυλάκης. «Δεν ήξερα πώς θα…
Με την παραλλαγή που παρουσιάζονται στα ποντιοχώρια της Κοζάνης έχουν κερδίσει μια θέση στον κατάλογο της UNESCΟ για την άυλη πολιτιστική μας κληρονομιά. Ο φυσικός τους… χρόνος είναι το Δωδεκαήμερο,…
Μια από τις πλέον σημαντικές υποχρεώσεις των γονέων στις παραδοσιακές ποντιακές οικογένειες ήταν αναμφισβήτητα η επιλογή της νύφης ή του γαμπρού. Και μπορεί σήμερα να φαντάζει αρκετά παρωχημένο, ωστόσο το…
«Οι πλούσιοι της Μπάφρας δεν βοήθησαν στο Αντάρτικο του Πόντου». Μια πληροφορία που διατυπώνεται σε διάφορες έρευνες, παλαιότερες και πιο σύγχρονες, σε συνδυασμό με την επισήμανση ότι ο κόσμος ανέβηκε…
Τον τύπο του τον συναντάμε και σήμερα στα δικαστήρια όλου του πλανήτη. Αγαπά τις δικές όχι γιατί δεν αγαπά τους αντίδικους αλλά γιατί τρέφεται από τη διαδικασία. Του αρέσει να…
Ένας χρόνος έχει περάσει από την ημέρα που η 98χρονη Μαρία Καριπίδη (Καρίμποβα) του Αβραάμ άφησε την τελευταία της πνοή στο χωριό Κράσναγια Πολιάνα του Καυκάσου. Την 1η Φεβρουαρίου 2024…
Μια πεντάρα, για να πάρει ένα τσιγάρο να το καπνίσει στην υγειά του Νικ. Καβαδία, βρήκε ο Λάμπης Βολονάκης, ένας λοχίας του Α’ λόχου του 17ου Συντάγματος Πεζικού που βρισκόταν…
Ανήκαν στη γοητευτική μπουρζουαζία της Τραπεζούντας, η οποία στα μέσα του 19ου αιώνα είχε… όνομα ελληνικό. Τα αδέλφια Κακούλη (Κυριάκος, Μιλτιάδης και Θρασύβουλος) είχαν γεννηθεί στην πόλη και ήταν οι…
Ενδεχομένως να γνωρίζουν μόλις μερικές λέξεις στα ελληνικά, ίσως κάποιες προτάσεις. Ωστόσο, αγόρια και κορίτσια της ελληνοαμερικανικής κοινότητας που ήδη ανήκουν στην τρίτη γενιά κουβαλούν μέσα τους την Ελλάδα και…
Εννέα μήνες πρόβες. Τηλεοπτικά γυρίσματα σε διαφορετικές περιοχές και χρονικές περιόδους. Τα εμπόδια, οι καθυστερήσεις και τα ευτράπελα πολλά. Τίποτα όμως δεν ήταν ικανό να αποθαρρύνει την ομάδα των ανθρώπων…
Γράφει ο Ρωμανός Κοντογιαννίδης Στα «μυστικά» του χορού Σέρρα, του χορού των χορών για τους Πόντιους απανταχού της γης, μυήθηκαν οι παρευρισκόμενοι στην εκδήλωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ) στη…
«Πλώρη», για να ενταχθεί η Σέρρα στον Αντιπροσωπευτικό Kατάλογο στοιχείων Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO βάζει η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος (ΠΟΕ), μετά την ένταξη του χορού το 2022 στο Εθνικό…
Με τη συμμετοχή 150 ατόμων και με την 8μελή ορχήστρα του Θωμά Κωνσταντίνου ένα καράβι από τη Μικρασία βγήκε στην Καλαμάτα, και συγκεκριμένα στο Μέγαρο Χορού της πόλης. Το μοναδικό…
Πανοραμικά πλάνα των σπιτιών της Σμύρνης του 1911, αλλά κυρίως ένα σπάνιο στιγμιότυπο με τον μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο περιλαμβάνει το βίντεο-ντοκουμέντο που ανήκει στο αρχείο του Κινηματογραφικού Ινστιτούτου Ολλανδίας EYE.…
Άνθρωπος που όλοι γνώριζαν. Κάποιοι τον έβλεπαν με κατανόηση. Όμως ίσως υπήρχαν πολλοί περισσότεροι που τον αγνοούσαν. Το βέβαιο είναι πως «ο πέντε-πέντες» έζησε στην Τραπεζούντα στις αρχές του 20ού…
Καλοκαίρι 1944. Ο Γεώργιος Μ. Μυλωνογιάννης δημοσιεύει άρθρο του στο μηνιαίο λαογραφικό περιοδικό Χρονικά του Πόντου που εκδίδεται από το Σύλλογο Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί» για να επικοινωνήσει στο τότε σύγχρονο ποντιακό…
Ένα ταξίδι στον Πόντο με χρώματα και καμβάδες έχει ξεκινήσει από τη Λάρισα, και συγκεκριμένα από το Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λαρισαίων όπου μέχρι το Σάββατο θα φιλοξενείται η…
«Εγώ θα γίνω αφέντης. Εσύ θα είσαι πάντα υπηρέτης των άλλων». Αυτό είχε δηλώσει σε ηλικία 14 ετών στον γιατρό πατέρα του Δομένικο (Κυριακό), όταν εκείνος του πρότεινε να ακολουθήσει…
Το 1976 ο κορυφαίος Πόντιος δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς αφήνει τα ΝΕΑ του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη για να ενταχθεί στη νέα εκδοτική προσπάθεια που ακούει στο όνομα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Η…
Ένα κομμάτι στο μωσαϊκό των γεγονότων που παρέσυραν στη δίνη της Ιστορίας τους Έλληνες της καθ’ ημάς Ανατολής είναι το αντάρτικο του Πόντου· στο βιβλίο του Από το Μύθο στην…
Με τις μνήμες του μικρασιατικού ελληνισμού, ώστε να μην σβήσουν ποτέ, εμπλουτίζει διαρκώς τη συλλογή που έχει δημιουργήσει στο YouTube ο Δημήτρης Ν. Θωμαδάκης. Τραγούδια από την άλλη μεριά του…
Με τη διαπίστωση ότι «η ελληνική γλώσσα θα ομιλείται, θα ψάλλεται, θα τραγουδιέται και θα χορεύεται πάντα “εις την Πόλιν”» έκλεισε η άκρως επιτυχημένη εκδήλωση που διοργανώθηκε το απόγευμα της…
Ο Χαράλαμπος Θωμαΐδης γεννήθηκε στο Ταστσί, 61 χλμ νοτιοανατολικά της Καισάρειας και 43 χλμ βορειοανατολικά από τα Φάρασα, στην κοιλάδα του Ζαμάντη. Οι κάτοικοι ήταν Έλληνες τουρκόφωνοι και είχαν σχέσεις…
Ο Άγιος Χαράλαμπος ο Ιερομάρτυρας. Ο ιερέας από τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας που έμελλε να μαρτυρήσει σε ηλικία 113 ετών στην Αντιόχεια επί του Μαιάνδρου, για το όνομα του…
«Ταξίδεψα από τη Μασσαλία προς την Κωνσταντινούπολη και τη Μαύρη Θάλασσα με πλοίο των γαλλικών ακτοπλοϊκών γραμμών. Ούτε που φανταζόμουν τα συναισθήματα που θα με κατέκλυζαν μπροστά στην εξαίσια θέα…
Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετώπισε το ελληνικό κράτος στις αρχές του 20ού αιώνα: το 1,5 εκατ. των προσφύγων από την καθ’ ημάς Ανατολή που έφτασε στην Ελλάδα…
Ο Χαρίλαος Μαχαιρίδης γεννήθηκε στον οικισμό Μαραντάντων, κτισμένο σε υψόμετρο περίπου 100μ, στις όχθες του ποταμού Μερτ ιρμάκ που βρισκόταν 8 χλμ ΝΔ της Σαμψούντας. Πριν από την Ανταλλαγή, ο…
«Δύο τη Κουντούρ’ τη Παναΐας» ήταν την περασμένη Παρασκευή, όπως λένε οι Πόντιοι τη γιορτή της Υπαπαντής. Είναι αφιερωμένη στη μητέρα, αλλά φέτος η Μέριμνα Ποντίων Κυριών Δράμας επέλεξε να…
Την έχουν αποκαλέσει Ζαν ντ’ Αρκ της Αρμενίας, και το όνομά της έχει ταυτιστεί με τη Γενοκτονία του 1915. Είχε γεννηθεί στις 12 Ιανουαρίου του 1901 (το τρίτο από οκτώ…
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 858 έως το 867 και από το 877 έως το 886 διετέλεσε ο Μέγας Φώτιος (ή Άγιος Φώτιος), μια από τις σημαντικότερες μορφές της ιστορίας του…
Αδιαμφισβήτητα ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους Έλληνες της καθ’ ημάς Ανατολής είναι η φροντίδα που έδειξαν για τα Γράμματα· μάλιστα είχαν αποκτήσει το δικό τους… «υπουργείο Παιδείας» στην…
Ο Ιωάννης Ψωμιάδης γεννήθηκε στον οικισμό Κιλλίγερις (Κιλίγερις, Κιλίγκερις, Κιλί-κερίς) κοντά στο Φελ και τη Νεοκαισάρεια (Νίκσαρ). Ο οικισμός κατοικούνταν από περίπου 260 Έλληνες, που μιλούσαν ποντιακά. Είχε εκκλησία αφιερωμένη…
Τα σινεμά στις γειτονιές της Προσφυγούπολης στη Νέα Ιωνία Βόλου, εκεί όπου με ένα φτηνό εισιτήριο τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 ξεκινούσαν ταξίδια σε άλλους κόσμους, είναι το…
Δεκατρείς επιστρατευμένοι Ρωμιοί μουσικοί, ανάμεσά τους και ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, συμμετείχαν στη 16μελή μουσική μπάντα του σφαγέα Τοπάλ Οσμάν. Το 1921 συνόδευαν αυτόν και το ασκέρι του επί μήνες, σε…
Αυστηρή αργία στα σπίτια των Ποντίων ήταν η ημέρα της Υπαπαντής, τα δύο τη Κουντούρ’ τη Παναΐας, όπως λέγεται στην ποντιακή διάλεκτο, καθώς Κούντουρος είναι ο Φεβρουάριος. Έτσι στις 2…