Ο ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Πορφυρίου, που έγινε χθες στόχος βομβαρδισμού, είναι η παλαιότερη ενεργή εκκλησία στην πόλη της Γάζας. Βρίσκεται στη συνοικία Ζαϊτούν της Παλιάς Πόλης και πήρε το όνομά της από τον επίσκοπο της Γάζας του 5ου αιώνα, Άγιο Πορφύριο, του οποίου τα λείψανα φυλάσσονται στη βορειοανατολική πλευρά του ναού.
Αρχεία του 15ου αιώνα δείχνουν ότι για την αφιέρωση του ναού στον Άγιο Πορφύριο υπήρξε «μαρτυρία» και στην Παναγία. Το 1856 ανακαινίστηκε. Αν και εξακολουθούν να υπάρχουν μερικά γείσα και βάσεις που χρονολογούνται από την περίοδο των Σταυροφόρων, πολλά από τα άλλα τμήματα είναι μεταγενέστερες προσθήκες.
Η αρχιτεκτονική του ναού
Το σημερινό κτίριο φαίνεται να χτίστηκε στην κορυφή παλαιότερου ναού. Ο ναός αποτελείται από ένα ενιαίο κλίτος, δύο θολωτούς κόλπους, με προεξέχουσα ημικυκλική αψίδα. Εσωτερικά, το κτίριο έχει διαστάσεις 22,9 μέτρα επί 8,9 μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της αψίδας. Έχει αρχιτεκτονικές και κατασκευαστικές ομοιότητες με τον πρώην Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (σήμερα το Μεγάλο Τζαμί της Γάζας).
Υπάρχουν τρεις είσοδοι για την εκκλησία: η δυτική έχει στοά με τρεις μαρμάρινους κίονες που στηρίζουν δύο οξυκόρυφα τόξα. Οι βάσεις των μαρμάρων χρονολογούνται από την εποχή των Σταυροφόρων.
Η είσοδος μπορεί να γίνει και από την πρόσοψή του ή από μια πλαϊνή πόρτα που ανοίγει σε μια σύγχρονη στοά με σκάλες./ .Τα κολοσσιαία τείχη του στηρίζονται σε οριζόντιους μαρμάρινους και γρανιτένιους κίονες και παραστάδες.
Οι βομβαρδισμοί του 2014 και ο σημερινός πόλεμος
Το 2014 περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι κατέφυγαν στον ναό για να αποφύγουν ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Κατά τις αεροπορικές επιδρομές οικογένειες κοιμούνταν στους διαδρόμους του ναού, αλλά και στα συνδεόμενα κτίρια. Οι ιερείς φρόντιζαν για τη σίτισή τους, ενώ είχαν και περίθαλψη.
Και στα χρόνια που ακολούθησαν έχει ανά καιρούς χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο. Χθες, 19 Οκτωβρίου, 4 ισραηλινοί πύραυλοι, όπως καταγγέλεται, χτύπησαν τον περιβάλλοντα χώρο, την πρόσοψη και έναν τοίχο του ναού, στον οποίο είχαν και πάλι βρει καταφύγιο εκατοντάδες Παλαιστίνιοι.
Οι νεότερες πληροφορίες κάνουν λόγο για τουλάχιστον 17 νεκρούς. Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο ναός υπέστη ζημιές από αδέσποτα πυρομαχικά, που είχαν ως στόχο κέντρο διοίκησης και ελέγχου της Χαμάς. Ο ισραηλινός στρατός υποστηρίζει ότι η Χαμάς έχει «ενσωματώσει τον οπλισμό της» στην περιοχή και ότι χρησιμοποιεί τους αμάχους ως ασπίδες.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε το πλήγμα στον ελληνόρθοδο ναό και εξέφρασε την οδύνη του για τις ανθρώπινες απώλειες.
