Skip to main content

Ο πατέρας του πιο ισχυρού τραπεζίτη όλων των εποχών

Μαθαίνει τη  ζωή και τη διαχείριση ρίσκου στο πεζοδρόμιο του εμπορίου, στα ισόγεια των τραπεζών και στα σαλόνια των εμπόρων

Δεν είναι ένας τραπεζίτης που ανεβαίνει από τα χαμηλά. Δεν κουβαλάει την αφήγηση του φτωχού παιδιού που έφτιαξε την τύχη του με τα χέρια του. Αλλά είναι εκείνος που θα βάλει τα θεμέλια σε κάτι που ο γιος του εξέλιξε σε τραπεζική αυτοκρατορία.

Ο Junius Spencer Morgan γεννιέται σαν σήμερα, 13 Απριλίου 1813, στη Μασαχουσέτη, γιος του Joseph Morgan, ενός ανήσυχου και διορατικού εμπόρου που ιδρύει την Aetna Insurance και χτίζει περιουσία από τις στάχτες της Μεγάλης Πυρκαγιάς της Νέας Υόρκης. Ο Junius, μοναχογιός, προετοιμάζεται για κάτι μεγάλο.

Σπουδάζοντας τον κόσμο του εμπορίου

Μαθαίνει το εμπόριο δίπλα στον πατέρα του, δουλεύει από παιδί σε γραφεία και αγορές, και σύντομα μπαίνει στον κόσμο των τραπεζών. Δεν ακολουθεί ακαδημαϊκές σπουδές. Μαθαίνει τη  ζωή και τη διαχείριση ρίσκου στο πεζοδρόμιο του εμπορίου, στα ισόγεια των τραπεζών και στα σαλόνια των εμπόρων.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1850, ένας ταξιδιωτικός σταθμός στο Λονδίνο αλλάζει για πάντα την πορεία του: γνωρίζει τον George Peabody, έναν πλούσιο και ήδη ισχυρό Αμερικανό τραπεζίτη στην Αγγλία. Ο Peabody ψάχνει διάδοχο, και ο Junius είναι η τέλεια επιλογή. Ώριμος, με εμπορικό ένστικτο και αμερικανική πυγμή, γίνεται το 1854 συνέταιρος στο τραπεζικό του σπίτι. Δέκα χρόνια μετά, με τον Peabody να αποσύρεται, ο Morgan στήνει τη δική του σημαία: J.S. Morgan & Co. Λονδίνο. Η τραπεζική αυτοκρατορία των Morgan μόλις έχει γεννηθεί.

Από το Λονδίνο χειρίζεται υπομονετικά και τολμηρά τα μεγάλα κεφάλαια των αγορών. Επενδύει σε αμερικανικά σιδηροδρομικά ομόλογα, αναλαμβάνει την πώληση των ομολόγων πολέμου των Βορείων στον εμφύλιο των ΗΠΑ, αναγνωρίζει ευκαιρίες πριν ακόμα φτάσουν στις εφημερίδες. Όταν ο γιος του, ο νεαρός Pierpont, του τηλεγραφεί πρώτος τα νέα για τη νίκη στο Vicksburg, εκείνος αγοράζει ομόλογα πριν προλάβουν οι αγγλικές αγορές να αντιδράσουν. Η οικογένεια παίζει με τον χρόνο και πάντα κερδίζει.

Το μεγάλο ρίσκο

Ο Junius δεν είναι απλώς ένας πετυχημένος επενδυτής. Είναι μετρ της ισχύος. Το 1870, ενώ η Γαλλία μοιάζει ηττημένη από την Πρωσία, εκείνος παίρνει το ρίσκο: οργανώνει ομολογιακή έκδοση 10 εκατομμυρίων λιρών για να ενισχύσει το γαλλικό κράτος. Οι Rothschild και οι Barings αρνούνται.

Ο Morgan λέει «ναι». Όταν το Παρίσι πέφτει και η Κομμούνα αναλαμβάνει την εξουσία, η αξία των ομολόγων βουλιάζει. Όμως ο Junius τα αγοράζει πίσω. Όλα. Τολμά. Και όταν η Γαλλία αποπληρώνει τελικά τα δάνεια, ο ίδιος καθαρίζει καθαρό κέρδος 1,5 εκατομμύριο λίρες. Δεν έχει πια απλώς μια τράπεζα. Έχει κύρος.

Η σχέση με τον γιο του

Το όνομα Morgan αρχίζει να ακούγεται στους κύκλους της παγκόσμιας χρηματοδότησης σαν κάτι ισχυρό, αυστηρό, σχεδόν μοιραίο. Και πίσω από κάθε κίνηση, υπάρχει πάντα η σκιά του γιου του, του Pierpont. Ο Junius τον ετοιμάζει προσεκτικά. Είναι σκληρός μαζί του αλλά παρών. Ανταλλάσσουν γράμματα δύο φορές την εβδομάδα για 31 χρόνια. Τα εγκαίνια της Νέας Υόρκης, οι συμμαχίες με τον Drexel, οι πρώτες μεγάλες κινήσεις του Pierpont στις αμερικανικές αγορές, όλα περνούν από το βλέμμα του πατέρα. Ο ένας χτίζει τη βάση, ο άλλος σηκώνει τον ουρανοξύστη.

Η σχέση τους είναι αυστηρή, βαθιά, γεμάτη προσδοκία. Δεν έχουν την τρυφερότητα ενός συναισθηματικού δεσμού — έχουν κάτι πιο άτεγκτο: μια αποστολή. Ο πατέρας μεταλαμπαδεύει την τεχνική, τη φιλοδοξία, το βάρος του ονόματος. Ο γιος την απογειώνει. Μαζί, χωρίς να είναι ποτέ πραγματικά μαζί, ιδρύουν την αυτοκρατορία που θα γίνει το τραπεζικό σύστημα της Αμερικής. Το όνομα Morgan δεν σημαίνει πια ένα πρόσωπο. Σημαίνει δύναμη.

Η πιο επιδραστική χρηματοοικονομική οικογένεια

Καθώς ο 19ος αιώνας προχωρά, ο Junius αποσύρεται σταδιακά. Από το 1877 μειώνει τη δραστηριότητά του. Οι χειμώνες του ανήκουν στη Νίκαια και το Μόντε Κάρλο, η ηγεσία της αυτοκρατορίας ανήκει πια στον Pierpont. Το 1890, σε μια ατυχή βόλτα με άμαξα, τραυματίζεται σοβαρά. Πέντε μέρες μετά, αφήνει την τελευταία του πνοή. Όμως έχει ήδη προλάβει. Έχει χαράξει μια δυναστεία.

Ο Junius Spencer Morgan είναι ο πατέρας του J.P. Morgan, που θα μείνει στην ιστορία ως ο πιο ισχυρός τραπεζίτης όλων των εποχών. Αλλά είναι και κάτι περισσότερο: είναι ο δημιουργός της πιο επιδραστικής χρηματοοικονομικής οικογένειας στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ένας άντρας που συνδυάζει τόλμη και λογική, εμπορικό ένστικτο και διεθνή στρατηγική. Ήξερε πότε να αγοράζει χαμηλά και να πουλάει ψηλά. Και κυρίως, ήξερε να χτίζει το αύριο με σιδερένια υπομονή και προμελετημένη ακρίβεια. Έτσι χτίζονται οι αυτοκρατορίες.