Skip to main content

Καταστροφικές αλοιφές, αποτυχημένα ξυράφια και η πρώτη σπουδαία ανακάλυψη: Τα πειράματα του Σκωτσέζου που εφηύρε την τηλεόραση

Ο Τζον Λόγκι Μπερντ με την Televisor/ Πηγή: rts.org.uk

Από μικρό παιδί είχε το μικρόβιο του εφευρέτη - Δεν σταμάτησε να πειραματίζεται ποτέ όσες αποτυχίες και εάν είχε

Από μικρό παιδί γοητευόταν από την τεχνολογία και είχε μία ακατανίκητη περιέργεια για τα πάντα. Τα δύο αυτά στοιχεία φούντωσαν το πάθος του για τις εφευρέσεις.

Ο Τζον Λόγκι Μπερντ, γεννημένος το 1888 κοντά στη Γλασκώβη, ήταν ακόμη στο δημοτικό όταν κατάφερε να τροποποιήσει μια τηλεφωνική σύνδεση που συνέδεε απευθείας το υπνοδωμάτιό του με τα αντίστοιχα των φίλων του στον ίδιο δρόμο. Και έφηβος όταν εγκατέστησε ηλεκτρικό φωτισμό στο σπίτι του κληρικού πατέρα του.

Φοίτησε στην Larchfield Academy στο Χέλενσμπεργκ και στο Royal Technical College στη Γλασκώβη με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου να διακόπτει τις σπουδές του. Λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε από μικρός, δεν έγινε δεκτός για θητεία στο Στρατό.

Για μικρό χρονικό διάστημα απασχολήθηκε ως επιβλέπων μηχανικός στην επιχείρηση ηλεκτρικού ρεύματος Clyde Valley Electrical Power Company και με τη λήξη του Πολέμου αποφάσισε να ασχοληθεί με δική του επιχείρηση.

Αρχικά ασχολήθηκε με μια επιχείρηση κατασκευής και εμπορίας υδροαπορροφητικών καλτσών, αλλά το 1919 την πούλησε και αποφάσισε να φύγει από τη Βρετανία. Το Νοέμβριο του 1919 εγκαταστάθηκε στο Πορτ οφ Σπέιν του Τρίνινταντ και ασχολήθηκε με την παρασκευή μαρμελάδας και ζελέ από γκουάβα. Οι ντόπιοι είχαν παραξενευτεί ιδιαίτερα καθώς από την καλύβα του κάθε βράδυ έβγαιναν λάμψεις και περίεργοι θόρυβοι. Ήταν τα διάφορα πειράματα, που ποτέ δεν σταμάτησε.

Είχε αποτύχει οριακά να εφεύρει διαδικασίες για την κατασκευή βιομηχανικών διαμαντιών και παπουτσιών με αερόσολες. Τα πειράματα όμως περιελάμβαναν πολύ πιο περίεργα εγχειρήματα, από μια καταστροφική σπιτική αλοιφή για αιμορροΐδες έως ένα ξυράφι από άθραυστο γυαλί – το «ξυράφι που δεν σκουριάζει ποτέ», όπως το ονόμαζε, με το οποίο κόπηκε σοβαρά πριν εγκαταλείψει τελικά την προσπάθεια.

Χωρίς χρήματα, με πολύ πάθος

Ωστόσο, είχε και κάποιες επιτυχίες, και με το κεφάλαιο που του είχε απομείνει από τις επιχειρήσεις του με κάλτσες και σαπούνια, νοίκιασε έναν ταπεινό χώρο και ξεκίνησε τα πειράματά του στην τηλεόραση. Ήταν η αρχή ενός πάθους που θα τον οδηγούσε για το υπόλοιπο της ζωής του. Παρά τα χρόνια προβλήματα υγείας, τη διαρκή έλλειψη χρημάτων και την απομόνωσή του, αυτοσχεδίασε τον εξοπλισμό του χρησιμοποιώντας υλικά από παλιοσίδερα.

Στην καρδιά του συστήματός του βρισκόταν ένας μεγάλος περιστρεφόμενος δίσκος. Εφευρεθείς από τον Πολ Νίπκοβ το 1883, αυτός ο δίσκος είχε μια σπειροειδή σειρά από οπές στην περιφέρειά του, μέσα από τις οποίες έπρεπε να περάσει το φως προς ένα φωτοευαίσθητο στοιχείο – ένα φωτοκύτταρο. Αυτή η διάταξη οπών σάρωνε την εικόνα προς μετάδοση, αλλά όταν αποδείχθηκε ανεπαρκής, πρόσθεσε φακούς για να επιτρέψει την είσοδο περισσότερου φωτός.

Οι «φονικοί» φακοί

Απεγνωσμένος να αυξήσει περαιτέρω την ευαισθησία, σχεδίασε όλο και μεγαλύτερους δίσκους με όλο και μεγαλύτερους φακούς, καταλήγοντας σε έναν δίσκο διαμέτρου άνω των δύο μέτρων με φακούς οκτώ ιντσών. Όταν λειτουργούσε σε πλήρη ταχύτητα – 750 στροφές το λεπτό – ήταν φονικός. Οι βαριοί φακοί εκτοξεύονταν, διαλύονταν σε θραύσματα γυαλιού καθώς χτυπούσαν τους τοίχους, ενώ ο μη ισορροπημένος πλέον δίσκος τρανταζόταν μέσα στο εργαστήριο πριν αυτοκαταστραφεί.

Παρά τα ατυχήματα, ο Μπερντ συνέχισε ακάθεκτος και στις αρχές του 1925 παρουσίασε μια απλή επίδειξη στο κοινό. Το πολυκατάστημα Selfridges στην Oxford Street του Λονδίνου αποτέλεσε τον απρόσμενο χώρο για αυτές τις παρουσιάσεις. Οι έκπληκτοι πελάτες είδαν «μια αναγνωρίσιμη, αν και κάπως θολή, εικόνα απλών σχημάτων, όπως γράμματα τυπωμένα με λευκό χρώμα σε μαύρο φόντο».

BBC video screenshot

Η σκιαγραφία

Το πρώτο σύστημα είχε μόνο πέντε γραμμές σάρωσης και ήταν μια «σκιαγραφία» – παρουσίαζε μόνο το περίγραμμα της εικόνας. Αυτό που απαιτούταν για την «αληθινή τηλεόραση» (όπως έλεγε ο Μπερντ) ήταν ένα σύστημα που θα απέδιδε αποχρώσεις του γκρι και αρκετές λεπτομέρειες ώστε να εμφανίζει ένα αναγνωρίσιμο πρόσωπο.

Τα πειράματά του τον οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι ο ελάχιστος αριθμός γραμμών για να εμφανιστεί ένα αναγνωρίσιμο ανθρώπινο πρόσωπο ήταν 30, και αυτό ήταν το πρότυπο που υιοθέτησε. (Θα μπορούσε να αυξήσει εύκολα τις γραμμές στο εργαστήριο, αλλά όπως και όλοι οι πρωτοπόροι της τηλεόρασης, αντιμετώπιζε το πρόβλημα της περιορισμένης χωρητικότητας εύρους ζώνης για την ενίσχυση και μετάδοση των σημάτων.) Έτσι γεννήθηκε η «χαμηλής ευκρίνειας» τηλεόραση.

Η «Televisor» και οι πρωτιές

Η μεγάλη του επιτυχία ήρθε στις 2 Οκτωβρίου 1925, όταν παρήγαγε μια αναγνωρίσιμη εικόνα με αποχρώσεις του γκρι.

Ήταν σαν σήμερα, στις 27 Ιανουαρίου του επόμενου έτους, που έκανε την πρώτη δημόσια επίδειξη της συσκευής του, που ονόμασε Televisor. Εκείνη η συσκευή του 1926 θεωρείται η πρώτη τηλεόραση που κατασκευάστηκε.

Ως πολυμήχανος εφευρέτης, μέχρι το τέλος του 1928, ο Μπερντ είχε επιτύχει μια σειρά από πρωτιές:

  • Ανέπτυξε ένα σύστημα έγχρωμης τηλεόρασης το 1928, το οποίο αργότερα αποτέλεσε τη βάση για τη μέθοδο που χρησιμοποίησε η NASA για να μεταδώσει ζωντανά έγχρωμες εικόνες από τη Σελήνη (συνέχισε να ασχολείται με την έγχρωμη τηλεόραση και τη δεκαετία του ’30 και του ’40, επιδεικνύοντας εικόνες εξαιρετικής ποιότητας).
  • Παρουσίασε στερεοσκοπική (3D) τηλεόραση τον Αύγουστο του 1928.
  • Η επίδειξη τηλεόρασης υπερύθρων (η βάση πολλών σύγχρονων συστημάτων CCTV) προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στον επιστημονικό και στρατιωτικό κόσμο.
  • 34 χρόνια πριν οι ΗΠΑ ισχυριστούν ότι πραγματοποίησαν τις πρώτες υπερατλαντικές τηλεοπτικές εικόνες, ο Μπερντ είχε ήδη μεταδώσει ζωντανά τηλεοπτικά πλάνα από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη.
  • Προβλέποντας την ανάγκη καταγραφής τηλεοπτικών προγραμμάτων, ανέπτυξε το «Phonovision», ένα σύστημα εγγραφής τηλεόρασης σε δίσκους. Αν και ο ίδιος δεν κατάφερε να τις αναπαράγει επιτυχώς το 1928, πρόσφατα έχουν αποκατασταθεί και αποτελούν τα πρώτα ντοκουμέντα βίντεο στον κόσμο.