Η τοπική Βουλή ψηφίζει έναν νόμο με τον οποίο οι ευγενείς χάνουν κάθε έλεγχο της πόλης. Στην εξουσία ανεβαίνουν οι συντεχνίες, οργανώσεις εμπόρων, επαγγελματιών και επιχειρηματιών που συγκροτούν ουσιαστικά την ανώτερη μεσαία τάξη.
Είμαστε στη Δημοκρατία της Φλωρεντίας μία από τις σημαντικότερες πόλεις – κράτη της Ιταλίας και το ημερολόγιο γράφει 18 Ιανουαρίου 1293, όταν τίθενται σε ισχύ οι Διατάξεις της Δικαιοσύνης.
Οι νόμοι στρέφονταν ξεκάθαρα εναντίον των αριστοκρατικών οικογενειών και συμπαθούντων των Γιβελλίνων, που αποκλείονταν από τη δυνατότητα ανάληψης αξιωμάτων και, σε περίπτωση διάπραξης συγκεκριμένων εγκλημάτων, η ποινή τους μπορούσε να διπλασιαστεί.
Popolo grasso και popolo minuto
Σε μεταγενέστερα χρόνια, η αυστηρότητα των Διατάξεων της Δικαιοσύνης μετριάστηκε κάπως, αλλά παρέμειναν σε ισχύ.
Οι διατάξεις αυτές διασφάλιζαν ότι οι συντεχνίες της Φλωρεντίας διατηρούσαν τον έλεγχο της πόλης. Αυτό που βεβαίως είχαν πραγματική εξουσία ήταν το popolo grasso, δηλαδή η πλούσια μεσαία τάξη εμπόρων και επιχειρηματιών που κυριαρχούσαν στην οικονομική και πολιτική ζωή των ιταλικών κομμούνων.
Αντιθέτως το popolo minuto ήταν η κατώτερη – μεσαία τάξη των ιδιοκτητών μικρών καταστημάτων, μικρών εμπόρων και ειδικευμένων εργατών, όπως υφαντές, κλώστριες, βαφείς, βαρκάρηδες. Έβγαζαν τα προς το ζην, δεν ήταν φτωχοί, ούτε όμως πλούσιοι.
Παρότι αποτελούσαν την πλειονότητα του πληθυσμό δεν είχαν δικαίωμα ίδρυσης συντεχνιών και έτσι αποκλείονταν από την εξουσία.
Οι 12 Προεστοί και οι Συντεχνίες
Οι Διατάξεις της Δικαιοσύνης καθιέρωσαν την κυβέρνηση της Φλωρεντίας υπό την εξουσία 12 Προεστών των μεγάλων Συντεχνιών. Η διαδικασία εκλογής βασιζόταν σε κλήρωση, όπου τα ονόματα επιλέξιμων εμπόρων έμπαιναν σε έναν σάκο που κρατούσαν οι Φραγκισκανοί ιερείς.
Κάθε δύο μήνες, από τον σάκο κληρώνονταν δώδεκα ονόματα, και αυτοί οι έμποροι γίνονταν οι νέοι Προεστοί. Αυτό το σύστημα κλήρωσης δημιούργησε την ανάγκη για αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα και τελικά οδήγησε στην εισαγωγή των Ανθρωπιστικών Επιστημών στα μεγάλα πανεπιστήμια της Ευρώπης.
Οι συντεχνίες της Φλωρεντίας ήταν κοσμικοί οργανισμοί που ήλεγχαν τις τέχνες και τα επαγγέλματα της πόλης από τον 12ο έως και τον 16ο αιώνα.
Οι περιβόητες Arti περιλάμβαναν επτά μεγάλες συντεχνίες (συλλογικά γνωστές ως Arti Maggiori), πέντε μεσαίες συντεχνίες (Arti Mediane) και εννέα μικρές συντεχνίες (Arti Minori).
Ο αυστηρός έλεγχος ποιότητας και ο πολιτικός ρόλος που ανέλαβαν οι Arti Maggiori στην κοινότητα αποτέλεσαν καθοριστικές επιρροές στην ιστορία της Φλωρεντίας, η οποία έγινε μία από τις πλουσιότερες πόλεις της ύστερης μεσαιωνικής Ευρώπης.
Η δημιουργία των Arti
Οι συντεχνίες, μεσαιωνικοί θεσμοί που οργάνωναν κάθε πτυχή της οικονομικής ζωής μιας πόλης, σχημάτιζαν ένα κοινωνικό δίκτυο που συμπλήρωνε και εν μέρει αντικαθιστούσε τους οικογενειακούς δεσμούς, αν και στη Φλωρεντία η κοινωνική πρόνοια των συντεχνιών ήταν μικρότερη σε σχέση με άλλες πόλεις.
Η πρώτη συντεχνία της Φλωρεντίας που αναφέρεται είναι η Arte di Calimala, η συντεχνία των εμπόρων υφασμάτων, που μνημονεύεται σε έγγραφο περίπου του 1150. Μέχρι το 1193 υπήρχαν επτά τέτοιοι οργανισμοί, καθένας από τους οποίους εξέλεγε ένα συμβούλιο μελών που έφεραν τη ρωμαϊκή ονομασία consoli. Ένας μόνο capo εκλεγόταν για τη διαχείριση όλων των υποθέσεων της συντεχνίας.
Η είσοδος στις Arti ήταν αυστηρά δομημένη από τα πρώτα χρόνια: ήταν απαραίτητο να είναι κανείς νόμιμος γιος μέλους, να αποδεικνύει την επάρκειά του στο επάγγελμα και να πληρώνει φόρο εισόδου. Οι «δάσκαλοι» των συντεχνιών, που κατείχαν τα μέσα παραγωγής, έπαιρναν μαθητευόμενους και garzoni, τους «βοηθούς» ή εργάτες που μπορεί να εργάζονταν για όλη τους τη ζωή χωρίς να γίνουν ποτέ δάσκαλοι.
Το Δικαστήριο της Αγοράς
Κάθε συντεχνία διοικούνταν σύμφωνα με τους κανονισμούς της, οι οποίοι είχαν ισχύ νόμου και μπορούσαν να εκδικάζουν διαφορές μεταξύ των μελών και των εργατών τους. Τον 14ο αιώνα οι συντεχνίες ίδρυσαν το δικαστήριο της αγοράς, το Mercatanzia, για να επιλύουν υποθέσεις που αφορούσαν περισσότερες από μία συντεχνίες.
Το Παλάτσο του Δικαστηρίου της Αγοράς εξακολουθεί να καταλαμβάνει περίοπτη θέση στην Piazza della Signoria, αντανακλώντας τον ελεγκτικό ρόλο των συντεχνιών στη διακυβέρνηση της Φλωρεντίας.
Όπως και αλλού, οι συντεχνίες της Φλωρεντίας προστάτευαν τα μέλη τους από τον ανταγωνισμό εντός της πόλης από ξένους και μη Φλωρεντινούς, εγγυούνταν την ποιότητα της δουλειάς μέσω αυστηρού ελέγχου των εργαστηρίων (botteghe), όριζαν ώρες εργασίας, καθιέρωναν αργίες, και παρείχαν κοινωνικές υπηρεσίες στα μέλη τους, καθώς και στις συζύγους, χήρες και παιδιά τους.
→Διαβάστε περισσότερα Stories από το Naftemporiki.gr