Ήταν Ιανουάριος του 1915 όταν ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ, όντας σε ένα γραφείο στη Νέα Υόρκη μιλούσε μέσω τηλεφώνου με τον Τόμας Γουότσον. Επανέλαβε την περιβόητη φράση που είχε πει και στο πρώτο τηλεφώνημα της ιστορίας.
«Κύριε Γουότσον, ελάτε εδώ. Θέλω να σας δω», είπε, για να λάβει την απάντηση: «Θα μου πάρει 5 ημέρες να φτάσω εκεί». Το τηλέφωνο είχε μόλις καταργήσει τις αποστάσεις. Ωστόσο δεν ήταν η εφεύρεση που ο ίδιος ο Μπελ θεωρούσε την πιο σημαντική.
Το πρώτο ασύρματο τηλέφωνο
Περισσότερο από έναν αιώνα πριν από την εξάπλωση των κινητών τηλεφώνων, ο Μπελ εφηύρε ένα ασύρματο τηλέφωνο που μετέδιδε συνομιλίες και ήχους με ακτίνες φωτός. Το ονόμασε photophone (φωτόφωνο – από τις ελληνικές λέξεις φως και φωνή).
Κατοχύρωσε την πατέντα του για την εφεύρεση το 1880. «Είναι η μεγαλύτερη εφεύρεση που έχω κάνει, μεγαλύτερη και από το τηλέφωνο», είχε δηλώσει στην εφημερίδα Boston Traveller, εξηγώντας ότι προέβλεπε τη χρήση του για να επικοινωνούν οι ναυτικοί από τη θάλασσα προς την ακτή ή για να εξασφαλίζεται η επικοινωνίας και «σε περιόδους πολέμου, όταν οι τηλεγραφικές γραμμές είναι κατεστραμμένες και η χώρα είναι ερημωμένη». Λόγω όμως της τεχνολογίας της εποχής, η χρησιμότητα του φωτόφωνου αποδείχθηκε περιορισμένη.
Δεν ήταν παρά πολλές δεκαετίες αργότερα, όταν αναπτύχθηκε η τεχνολογία οπτικών ινών, που η μετάδοση ήχου μέσω φωτός εξασφάλισε την εκτεταμένη εμπορική εφαρμογή της.
Ήταν μετανάστης
Ο Μπελ γεννήθηκε στις 3 Μαρτίου 1847 στο Εδιμβούργο της Σκωτίας. Αφού φοίτησε στη Σκωτία και το Λονδίνο, σε ηλικία 23 ετών μετανάστευσε στον Καναδά με τους γονείς του. Τον επόμενο χρόνο, ο Μπελ μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες για να διδάξει στο Σχολείο για Κωφούς της Βοστόνης. Έλαβε αμερικανική υπηκοότητα το 1882.
Το μεσαίο όνομα του Μπελ ήταν ένα δώρο γενεθλίων
Ο βαφτισμένος Αλεξάντερ Μπελ, ως παιδί, επιθυμούσε να αποκτήσει μεσαίο όνομα, ίσως για να ξεχωρίσει από τον πατέρα και τον παππού του, οι οποίοι είχαν και οι δύο το όνομα Αλεξάντερ. Στα 11α γενέθλιά του, ο πατέρας του επέτρεψε στον νεαρό να υιοθετήσει το μεσαίο όνομα «Γκράχαμ» προς τιμήν του Αλεξάντερ Γκράχαμ, ενός πρώην μαθητή του που φιλοξενούσε η οικογένεια.
Η μητέρα και η σύζυγος του Μπελ ήταν κωφές
Μια ασθένεια από την παιδική του ηλικία άφησε τη μητέρα του Μπελ κωφή. Ο νεαρός Αλεξάντερ μιλούσε κοντά στο μέτωπο της μητέρας του για να μπορεί να αισθανθεί τις δονήσεις της φωνής του. Ο πατέρας και ο παππούς του Μπελ ήταν εξέχοντες λογοθεραπευτές και από νεαρή ηλικία ο μελλοντικός εφευρέτης συμμετείχε στην οικογενειακή επιχείρηση. Ο Μπελ εργάστηκε με τον πατέρα του, ο οποίος ανέπτυξε το Visible Speech, ένα σύστημα γραπτών συμβόλων που δίδασκε στους κωφούς πώς να προφέρουν τους ήχους.
Το 1873 έγινε καθηγητής φυσιολογίας φωνής στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, όπου γνώρισε τη μελλοντική του σύζυγο, Μάιμπελ Χάμπαρντ, μια φοιτήτρια 10 χρόνια νεότερη από εκείνον, η οποία είχε χάσει εντελώς την ακοή της από μία επιδημία ερυθράς.
Η ζωή και η εργασία με άτομα που είχαν προβλήματα ακοής ενέπνευσαν τον Μπελ να ερευνήσει τις αρχές της ακουστικής και τα πειράματά του για τη μετάδοση ήχων μέσω καλωδίων.
Αντιμετώπισε πάνω από 600 αγωγές για την πατέντα του τηλεφώνου
Η αίτηση πατέντας του Μπελ για το τηλέφωνο κατατέθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 1876, λίγες ώρες πριν ο αντίπαλος εφευρέτης Ελάισα Γκρέι καταθέσει στο Γραφείο Ευρεσιτεχνιών των ΗΠΑ μια δήλωση που ανακοίνωνε ότι εργάζεται πάνω σε παρόμοια εφεύρεση.
Στις 7 Μαρτίου ο 29χρονος Μπελ έλαβε την πρώτη πατέντα τηλεφώνου στις ΗΠΑ, και τρεις μέρες αργότερα, ο βοηθός του Μπελ, Τόμας Γουάτσον, άκουσε καθαρά τη φωνή του εφευρέτη μέσω καλωδίου στο εργαστήριο της Βοστόνης, στην πρώτη επιτυχημένη τηλεφωνική μετάδοση. Δεν πέρασε πολύς καιρός πριν αρχίσουν οι πρώτοι από τους εκατοντάδες νομικούς αγώνες για την πατέντα του Μπελ.
Πέντε από αυτούς έφτασαν μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, το οποίο τελικά επικύρωσε τις αξιώσεις του Μπελ σε μία από τις πιο μακροχρόνιες μάχες για πατέντες στην αμερικανική ιστορία.
Εφηύρε τον πρώτο ανιχνευτή μετάλλων για να σώσει τη ζωή ενός προέδρου
Στις εβδομάδες που ακολούθησαν την απόπειρα δολοφονίας του Προέδρου Τζέιμς Γκάρφιλντ στις 2 Ιουλίου 1881, η κατάσταση του προέδρου επιδεινώθηκε καθώς οι γιατροί έκαναν συνεχείς εξετάσεις με μη αποστειρωμένα εργαλεία για να βρουν τη θέση μιας από τις σφαίρες.
Πιστεύοντας ότι η «επιστήμη θα έπρεπε να μπορεί να ανακαλύψει μια λιγότερο βάρβαρη μέθοδο» για να εντοπίσει τη σφαίρα, ο Μπελ ανέπτυξε μια ηλεκτρομαγνητική μηχανή την οποία δοκίμασε σε βετεράνους του Εμφυλίου Πολέμου που είχαν ακόμη σφαίρες στο σώμα τους.
Ο Μπελ κλήθηκε δύο φορές στο προσκέφαλο του Γκάρφιλντ με τη συσκευή του, αλλά η «ισορροπία επαγωγής» του απέτυχε να εντοπίσει τη σφαίρα, εν μέρει λόγω της παρεμβολής που προκαλούσαν μεταλλικά σύρματα του στρώματος, αλλά και εξαιτίας της επιμονής του γιατρού του προέδρου να επιτρέψει την αναζήτηση μόνο στη δεξιά πλευρά του σώματος του προέδρου, όπου ήταν πεπεισμένος ότι η σφαίρα ήταν σφηνωμένη.
Μετά τον θάνατο του Γκάρφιλντ στις 19 Σεπτεμβρίου, η σφαίρα βρέθηκε να είναι στην αριστερή πλευρά του.
Ο Μπελ συνέδεσε τη Χέλεν Κέλερ με την Άνι Σάλιβαν
Παρά την απόκτηση φήμης ως εφευρέτης του τηλεφώνου, ο Μπελ συνέχισε το έργο του για την υποστήριξη των κωφών. Το 1887, ο Καπτέιν Άρθουρ Κέλερ ταξίδεψε από την Αλαμπάμα για να συναντήσει τον Μπελ, προκειμένου να ζητήσει βοήθεια για την 6χρονη κόρη του, τη Χέλεν, η οποία ήταν τυφλή και κωφή από την ηλικία των 19 μηνών, πιθανώς από ερυθρά. Ο Μπελ τους οδήγησε στο Σχολείο Τυφλών Perkins της Βοστόνης, όπου συνάντησαν την Άνν Σάλιβαν, τη θαυματουργή δασκάλα που θα δίδασκε στη Χέλεν να γράφει, να μιλά και να διαβάζει γραφή Braille. Η Χέλεν Κέλερ αφιέρωσε την αυτοβιογραφία της στον Μπελ, που πίστευε ότι της άνοιξε την «πόρτα μέσα από την οποία πέρασα από το σκοτάδι στο φως». Οι δύο παρέμειναν φίλοι για όλη τους τη ζωή.
Ένα ταχύπλοο που σχεδίασε ο Μπελ έσπασε παγκόσμιο ρεκόρ
Ο Μπελ άρχισε να πειραματίζεται με την αεροναυτική τη δεκαετία του 1890, αναπτύσσοντας ακόμη και τεράστιους αερόπλοους με τετραγωνικές πτέρυγες. Τα όνειρά του για αεροπλάνα που θα μπορούσαν να απογειώνονται από το νερό τον οδήγησαν να δουλέψει πάνω στους σχεδιασμούς πλοίων υδροπτερύγων που αναπηδούσαν στην επιφάνεια του νερού με υψηλές ταχύτητες.
Το μοντέλο HD-4 στο οποίο συνεργάστηκε πέτυχε ταχύτητα άνω των 70 μιλίων την ώρα, κατά τη διάρκεια δοκιμής το 1919 σε λίμνη στην Νέα Σκοτία. Ήταν παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας στο νερό που διατηρήθηκε για περισσότερο από μία δεκαετία.
Οι τηλεφωνικές υπηρεσίες στη Βόρεια Αμερική σίγησαν προς τιμήν του
Ο Μπελ πέθανε στη θερινή του κατοικία στη Νέα Σκοτία στις 2 Αυγούστου 1922. Δύο ημέρες αργότερα, όλες οι τηλεφωνικές υπηρεσίες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά διεκόπησαν για ένα λεπτό ακριβώς τη στιγμή της ταφής του. Ένα «στρατός» από 60.000 τηλεφωνήτριες στάθηκε σιωπηλά σε προσοχή και δεν συνδέθηκε καμία νέα κλήση καθώς τα 13 εκατομμύρια τηλέφωνα της ηπείρου σιώπησαν.
Τα ντεσιμπέλ πήραν το όνομά τους από εκείνον
Το όνομα του Μπελ παρέμεινε στον καθημερινό λόγο μετά το θάνατό του. Για να τιμήσουν τις συνεισφορές του εφευρέτη στην ακουστική επιστήμη, η τυπική μονάδα για την ένταση των ηχητικών κυμάτων ονομάστηκε «μπελ» τη δεκαετία του 1920. Το ντεσιμπέλ, το ένα δέκατο ενός μπέλ, είναι η πιο συνηθισμένη μονάδα μέτρησης του μεγέθους του θορύβου.
