Skip to main content

Η δολοφονία που έσβησε 13 δισ. από τις μετοχές σε μία ώρα

Μία σφαίρα πέρασε από την πλάτη του προέδρου και τρύπησε τον λαιμό του. Μία δεύτερη τον βρήκε στο κεφάλι. Επικράτησε απόλυτος πανικός

Ήταν μία δολοφονία που σόκαρε όλο τον κόσμο. Και προκάλεσε ακατάσχετη αιμορραγία στη Wall Street. Ήταν σαν σήμερα, 22 Νοεμβρίου 1963, που ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ έπεφτε νεκρός.

Ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι επέβαινε σε ένα κάμπριο Lincoln, σε αυτοκινητοπομπή που περνούσε από το Ντάλας του Τέξας, δίπλα στη σύζυγό του, Ζακλίν Κένεντι, όταν μια σφαίρα τρύπησε την πλάτη του και βγήκε από τον λαιμό του.

Μια δεύτερη, θανατηφόρα σφαίρα έσκισε το κρανίο του και ο Κένεντι κατέρρευσε στην αγκαλιά της συζύγου του, Τζάκι, που ακούστηκε να φωνάζει «Ω, όχι!». Μεταφέρθηκε εσπευσμένα από το Dealey Plaza στο Parkland Memorial Hospital.  Δευτερόλεπτα αργότερα χτυπήθηκε και ο κυβερνήτης, Τζον Κόναλι, που συνόδευε μαζί με τη σύζυγό του, Νέλι, τους Κένεντι. Ο πρόεδρος ήταν ζωντανός όταν εισήχθη στο νοσοκομείο, αλλά πέθανε στις 14:00 τοπική ώρα – 35 λεπτά μετά τον πυροβολισμό. Ο Νέλι είχε τραυματιστεί σοβαρά, αλλά επέζησε.

Ο φωτογράφος των Dallas Times Herald, Μπομπ Τζάκσον, βρισκόταν στην αυτοκινητοπομπή κοντά στο αυτοκίνητο του Κένεντι και άκουσε τους πυροβολισμούς καθώς έμπαινε στο Dealey Plaza. «Καθώς σήκωσα το βλέμμα μου, είδα ένα τουφέκι να τραβιέται πίσω από ένα παράθυρο – μπορεί να ακουμπούσε στο περβάζι του παραθύρου – δεν είδα άνθρωπο», είπε.

Ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι ήταν 46 ετών και είχε κυβερνήσει για κάτι λιγότερο από 3 χρόνια. Οι πυροβολισμοί προήλθαν από μια κοντινή αποθήκη και μερικές ώρες μετά τη δολοφονία, η αστυνομία συνέλαβε τον υπάλληλο της αποθήκης Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ. Ο Όσβαλντ ήταν ένας μυστηριώδης πρώην πεζοναύτης που αυτομόλησε στη Σοβιετική Ένωση αλλά στη συνέχεια επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Χάος στη Wall Street

Η δολοφονία προκάλεσε ισχυρούς τριγμούς στα χρηματιστήρια ανά τον κόσμο. Στη Wall Street επικράτησε απόλυτος πανικός. Σε λιγότερο από μία ώρα χάθηκαν περισσότερα από 13 δισ. δολάρια από την αξία των μετοχών στο NYSE και οι συναλλαγές ανεστάλησαν. «Ήταν ένα σοκ για την αγορά», έχει γράψει για τις ρευστοποιήσεις ο Σαμ Στόβαλ, επικεφαλής στρατηγικής μετοχών της S&P Capital IQ. «Υπήρχε χάος και πλήρης αβεβαιότητα, από πολιτική άποψη».

Υπήρχε όμως και κάτι ακόμη που διαδραμάτισε και αυτό τον ρόλο του στις ρευστοποιήσεις. Ένα τεράστιο σκάνδαλο με commodities στο εμπλέκονταν και αρκετές χρηματιστηριακές, είχε ξεσπάσει λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 19 Νοεμβρίου, και το πρωί της 22ης Νοεμβρίου, ο διευθυντής του NYSE προσπαθούσε να δώσει εξηγήσεις.

Αλλά η αρνητική αντίδραση της αγοράς ήταν βραχύβια, όπως συμβαίνει συχνά μετά από αιφνίδια «χτυπήματα», όπως τρομοκρατικές επιθέσεις, και δολοφονίες. Οι απώλειες περιορίστηκαν σε μία μόνο ημέρα και η αγορά είχε ανακτήσει όλες τις απώλειες δύο ημέρες αργότερα.

Δύο ημέρες μετά τη σύλληψη, εν τω μεταξύ, και ενώ μεταφερόταν σε άλλη φυλακή, ο Όσβαλντ έπεφτε ο ίδιος νεκρός από τον Τζακ Ρούμπι, ιδιοκτήτη νυχτερινού κέντρου στο Ντάλας.

Η δολοφονία του Όσβαλντ

Ο Ρούμπι δικάστηκε και κρίθηκε ένοχος για φόνο. Πέθανε από καρκίνο τον Ιανουάριο του 1967, ενώ περίμενε την εκ νέου δίκη στη φυλακή. Η δραματική εξέλιξη των γεγονότων πυροδότησε θεωρίες συνωμοσίας.

Μια επιτροπή για τη διερεύνηση της δολοφονίας, που ιδρύθηκε από τον Πρόεδρο Λίντον Μπ. Τζόνσον και με επικεφαλής τον δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Ερλ Γουόρεν, διαπίστωσε ότι ο Όσβαλντ είχε ενεργήσει μόνος του.

Το 1979, η Επίλεκτη Επιτροπή της Βουλής για τις Δολοφονίες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξαν τουλάχιστον τρεις πυροβολισμοί, αν και δεν έβγαλε άλλα σταθερά συμπεράσματα. Τα ευρήματά της συνέβαλαν ελάχιστα στο να διαλύσουν τις θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τη δολοφονία του Κένεντι που παραμένουν ζωντανές έως σήμερα.