Στην Πενσυλβάνια – αναμφισβήτητα την πιο κρίσιμη πολιτεία στις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου – το μέλλον της χαλυβουργίας της είναι ένα θέμα που απασχολεί έντονα τους ψηφοφόρους.
Το περίεργο είναι πως και οι δύο υποψήφιοι φαίνεται να πηγαίνουν κόντρα σε αυτό που θέλουν οι εργαζόμενοι για το μέλλον του εργοστασίου της US Steel, που είναι από τους σημαντικότερους εργοδότες της περιοχής – άμεσα, αλλά και έμμεσα, χάρη στους τοπικούς προμηθευτές με τους οποίους συνεργάζεται.
Τον περασμένο Δεκέμβριο η US Steel, που όπως όλες οι χαλυβουργίες της Δύσης, δέχεται εντεινόμενη πίεση από τον ανταγωνισμό της Κίνας, ανακοίνωσε ότι δέχθηκε προσφορά ύψους 14,9 δισ. δολαρίων για την εξαγορά της από την ιαπωνική Nippon Steal.
Η US Steel, κορυφαία χαλυβουργία των ΗΠΑ, ιδρύθηκε από τον Άντριου Κάρνεγκι, έναν από τους πλουσιότερους ανθρώπους του 19ου αιώνα, που δώρισε όλη του την περιουσία (διαβάστε την ιστορία του εδώ). Είναι σημαντική για την αμερικανική οικονομία τόσο σε επίπεδο ουσίας όσο και σε επίπεδο συμβολισμού.
Η ιστορία της εταιρείας και η σπουδαιότητα του κλάδου είναι αυτό που έκαναν τόσο τον Ντόναλντ Τραμπ όσο και την Κάμαλα Χάρις να αντιταχθούν στη συμφωνία, υποστηρίζοντας ότι η εταιρεία πρέπει να μείνει σε αμερικανικά χέρια. Στις εκλογές ο λεγόμενος «οικονομικός πατριωτισμός» πάντα πουλάει.
Αλλά οι εργαζόμενοί της θέλουν η συμφωνία να προχωρήσει, κόντρα ακόμη και στις συστάσεις του εργατικού συνδικάτου United Steelworkers (USW).
Ο Τρόι Στίβενσον, ταμίας της τοπικής οργάνωσης του USW στην Πενσυλβάνια, εργάζεται στο τεράστιο εργοστάσιο της US Steel στο Πίτσμπουργκ επί 27 έτη. Ο αδελφός του, έξι θείοι και ένας ανιψιός εργάζονται επίσης εκεί. «Όταν ψήφισα τον Τραμπ το 2016, ήμουν ακόμη Δημοκρατικός», λέει στον Economist γελώντας ο Στίβενσον. «Αλλά τα πράγματα έχουν αλλάξει πια».
Το USW λέει «όχι» και…παρασύρει Τραμπ και Χάρις
Το USW, ένα από τα μεγαλύτερα συνδικάτα των ΗΠΑ, αντιτάχθηκε στη εξαγορά από τη Nippon, εκφράζοντας φόβους για τις θέσεις εργασίας και για το κατά πόσον οι υποσχέσεις για επενδύσεις θα γίνονταν πραγματικότητα.
Τον Ιανουάριο ο Ντόναλντ Τραμπ, θέλοντας να αποσπάσει τη στήριξη του συνδικάτoυ (που παρδοσιακά στηρίζει Δημοκρατικούς), είπε ότι θα μπλοκάρει τη συμφωνία. Τον Απρίλιο ο Τζο Μπάιντεν (που τότε ήταν ακόμη υποψήφιος) διεμήνυσε επίσης ότι η US Steel «θα παραμείνει απολύτως αμερικανική». Και κάπως έτσι το deal παραπέμφθηκε για εξέταση από την Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων των ΗΠΑ. Όταν η Κάμαλα Χάρις ορίστηκε υποψήφια των Δημοκρατικών τήρησε ακριβώς την ίδια στάση.
Αλλά ούτε η κεντρική διοίκηση του συνδικάτου USW, ούτε οι δύο υποψήφιοι, φαίνεται να μπήκαν στον κόπο να ρωτήσουν τους εργαζομένους τι πιστεύουν εκείνοι ότι είναι το καλύτερο για το μέλλον τους. Όπως λέει ο Στίβενσον στον Economist, υπολογίζει με βάση συζητήσεις και άτυπες ψηφοφορίες που έχουν γίνει ότι το 90% των εργαζομένων της χαλυβουργίας στην Πενσυλβάνια στηρίζουν τη συμφωνία. Πριν από τρία χρόνια η US Steel ακύρωσε σχέδιο αναβάθμισης των εργοστασίων της. Έκτοτε τα προβλήματα στα εργοστάσια, ειδικά στο εμβληματικό του Πίτσπουργκ, είναι πολλά και επίμονα.
Η δέσμευση που άλλαξε το παιχνίδι
Ο Στίβενσον και άλλοι εκπρόσωποι της τοπικής οργάνωσης του USW συναντήθηκαν με τον Μόρι Τακαχίρο, αντιπρόεδρο της Nippon και του είπαν: «Δεν θέλουμε να ακούσουμε φήμες και υποθέσεις. Θέλουμε να ακούσουμε απλά τα δεδομένα». Ο Μόρι εξήγησε με συγκεκριμένα στοιχεία τους λόγους για τους οποίους η Nippon θέλει να εξαγοράσει την US Steel, τις λεπτομέρειες της συμφωνίας (συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων για τις επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας) και το κίνητρο για τη διατήρηση της γραμμής παραγωγής στην Πενσυλβάνια. Η Nippon σχεδιάζει να επενδύσει 2 δισ. δολάρια στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στην περιοχή – κάτι που ανακοίνωσε και δημοσίως. Αυτό ήταν που άλλαξε το παιχνιδί.
Οι εργαζόμενοι στην Πενσυλβάνια μετά τη συγκεκριμένη δέσμευση τάχθηκαν υπέρ της συμφωνίας, κόντρα στην κεντρική γραμμή του USW. Το εργοστάσιο απασχολεί 4.000. Αλλά συνολικά υπολογίζεται ότι στηρίζει 30.000 θέσεις εργασίας στην πολιτεία.
Και η στάση στις εκλογές
Το εκλογικό αποτέλεσμα στην πολιτεία ίσως να κριθεί σε μερικές χιλιάδες ψήφους. Ειδικά για την Κάμαλα Χάρις, το να κερδίσει την Πενσυλβάνια, θεωρείται απολύτως αναγκαίο για να εκλεγεί πρόεδρος.
Οι εργαζόμενοι του πιο σημαντικού εργοστασίου της περιοχής αντιμετωπίζουν και τους δύο υποψηφίους με σκεπτικισμό. Θα πάνε να ψηφίσουν; Και εάν ναι, ποιον θεωρούν ότι μπορούν να πείσουν να αλλάξει γνώμη απέναντι στη συμφωνία; Οι απαντήσεις στα δύο αυτά ερωτήματα ίσως να κρίνουν το αποτέλεσμα στην Πενσυλβάνια και συνολικά τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.