Skip to main content

Η Μαύρη Τρίτη της Wall Street: Από τις διαβεβαιώσεις στο μεγάλο ξεπούλημα

Ο πανικός που έκαψε πάνω από 16 εκατομμύρια μετοχές αξίας 14 δισ. δολαρίων σε μία ημέρα και σηματοδότησε την έναρξη της Μεγάλης Ύφεσης

Συνθήκες απόλυτου πανικού. Εντολές μόνο για πωλήσεις. Οι επενδυτές ξεφορτώνονται μέσα σε λίγες ώρες 16.410.030 μετοχές. Τεράστια πακέτα χάνουν την αξία τους σε λίγα λεπτά.

Όλα τα παραπάνω συνέβησαν σαν σήμερα, Τρίτη 29 Οκτωβρίου 1929. Οι ρευστοποιήσεις είχαν ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο με την αγορά να χάνει σταθερά έδαφος και ολοκληρώθηκαν στα μέσα Νοεμβρίου. Ήταν το πιο καταστροφικό κραχ του χρηματιστηρίου στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, λαμβάνοντας υπόψη την πλήρη έκταση και τη διάρκεια των συνεπειών του.

Ωστόσο δύο ημέρες ήταν εξαιρετικά επώδυνες. Η πρώτη ήταν η 24η Οκτωβρίου 1929 (Μαύρη Πέμπτη),  η ημέρα της μεγαλύτερης ημερήσιας πώλησης μετοχών στην ιστορία των ΗΠΑ. Η δεύτερη ήταν η 29η Οκτωβρίου 1929, που έμεινε στην ιστορία ως Μαύρη Τρίτη. Πουλώντας πάνω από 16 εκατομμύρια μετοχές στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης σε μια μέρα, οι επενδυτές προκάλεσαν παγκόσμιο πανικό και ανεξέλεγκτη αιμορραγία σε πολλά μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, όπως εκείνο του Λονδίνου . Εκείνη η Τρίτη σηματοδότησε την έναρξη της Μεγάλης Ύφεσης.

Μόλις 4 ημέρες νωρίτερα υπήρχαν διαβεβαιώσεις για την υγεία της οικονομίας και της αγοράς από τα πλέον επίσημα χείλη. «Τα οικονομικά θεμελιώδη της χώρας είναι σε σταθερή και ευημερούσα βάση», είχε υπογραμμίσει ο πρόεδρος Χούβερ.

«Ομάδες ανδρών, με κάποιες γυναίκες εδώ και εκεί, στέκονταν μπροστά από ανεστραμμένες γυάλινες σφαίρες, βλέποντας ταινίες με τιμές να καρούλια να ξετυλίγονται και όσο το λεπτό χαρτί με τους αριθμούς μεγάλωνε στα πόδια τους τόσο η περιουσία τους συρρικνωνόταν», έγραφαν οι New York Times στο φύλλο της 30ης Οκτωβρίου 1929, σε μία γλαφυρή περιγραφή για τα όσα είχαν γίνει μία ημέρα νωρίτερα.

14 δισ. δολάρια και ολόκληρες περιουσίες έκαναν φτερά

Κατά τη συνεδρίαση της 29ης Οκτωβρίου χάθηκαν περίπου 14 δισεκατομμύρια δολάρια από την αξία των μετοχών και χιλιάδες επενδυτές είδαν τις περιουσίες τους να εξανεμίζονται. Ήταν τέτοιος ο πανικός που ορισμένες μετοχές δεν έβρισκαν αγοραστές σε καμία τιμή. Ο Dow έχασε επιπλέον 30,57 μονάδες, ή 11,73%, για συνολική πτώση 68,90 μονάδων ή 23,05% σε δύο ημέρες.

Την επομένη ο Γουίλιαμ Ντουράντ ένωσε δυνάμεις με μέλη της οικογένειας Ροκφελερ και άλλους οικονομικούς γίγαντες για να αγοράσουν μεγάλες ποσότητες μετοχών και να δείξουν στο κοινό την εμπιστοσύνη τους στην αγορά. Ύστερα από μία ημέρα ανάκαμψης, οι ρευστοποιήσεις συνεχίστηκαν έως και τις 13 Νοεμβρίου.

Η ανάκαμψη που άρχισε στις 14 Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε στις 17 Απριλίου 1930. Ο Dow στη συνέχεια ξεκίνησε μια άλλη πολύ μεγαλύτερη, σταθερή διολίσθηση από τον Απρίλιο του 1930 έως τις 8 Ιουλίου 1932, όταν έκλεισε στις 41,22, το χαμηλότερο επίπεδό του του 20ου αιώνα, καταλήγοντας σε απώλεια 89,2% για τον δείκτη σε λιγότερο από τρία χρόνια.