Skip to main content

«Ποιο κοινό καλό; Δουλεύω για τους μετόχους μου»: Η ομολογία του μεγιστάνα των σιδηροδρόμων

Ο Βάντερμπιλτ κληρονόμησε το 1877 σχεδόν 100 εκατομμύρια δολάρια από τον πατέρα του. Η περιουσία του είχε υπερδιπλασιαστεί όταν πέθανε περίπου 8 χρόνια αργότερα. Ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος στις ΗΠΑ

«Καταραμένο…κοινό!». Με τη διαβόητη αυτή αναφώνηση εξέφραζε ο Γουίλιαμ Βάντερμπιλτ, πρωτότοκος του Κορνήλιους Βάρνεμπιλτ, την αγανάκτησή του μπροστά σε έκπληκτους δημοσιογράφους.

Το ημερολόγιο έγραφε 9 Οκτωβρίου 1882 όταν παραχωρούσε στο Σικάγο συνέντευξη Τύπου για τον ανελέητο πόλεμο τιμών, που είχε ξεσπάσει ανάμεσα στον δικό του σιδηρόδρομο New York Central και τον σιδηρόδρομο Pennsylvania Line.

Παραδέχθηκε ότι η επιχείρησή του δεν μπορούσε να βγάλει κέρδος από το εισιτήριο των 15 δολαρίων για το δρομολόγιο Νέα Υόρκη – Σικάγο, αλλά όπως είπε δεν υπήρχε άλλη επιλογή. «Πρέπει να πολεμήσουμε την Pennsylvania ή να τα παρατήσουμε. Θα δώσουμε μάχη έως τέλους για το μερίδιό μας στην αγορά».

«Μα δεν διαχειρίζεστε τη σιδηροδρομική γραμμή για το κοινό καλό;», ρώτησε ο ρεπόρτερ Τζον Ντίκινσον Σέρμαν. Ο Βάντερμπιλτ απάντησε: «Κοινό καλό; Καταραμένο…κοινό! Εγώ δουλεύω για τους μετόχους!». Προκλήθηκε σάλος και ο Βάντερμπιλτ αναγκάστηκε να δώσει διευκρινιστικές δηλώσεις στους Chicago Times. Δεν διαφοροποίησε βέβαια ιδιαίτερα το νόημά τους. «Οι σιδηρόδρομοι δεν λειτουργούν για το δημόσιο όφελος, αλλά για να βγάζουν λεφτά. Είναι βεβαίως μία σημαντική υπηρεσία από την οποία ωφελείται η ανθρωπότητα, αλλά ο στόχος είναι να κερδίσουμε ένα μέρισμα».

Ποιος ήταν ο Γουίλιαμ (Μπίλι) Βάντερμπιλτ

Γεννήθηκε στο Νιου Μπρουνσγουικ του Νιου Τζέρσι στις 8 Μαΐου 1821 από τον Κόμοντορ Κορνήλιους Βάντερμπιλτ και τη Σοφία Τζόνσον.

Ένας συνεσταλμένος και φαινομενικά μη φιλόδοξος νέος, ο Γουίλιαμ δεν αισθανόταν την αποδοχή του δυναμικού πατέρα του, που τον θεωρούσε ανίκανο να διευθύνει την οικογενειακή επιχείρηση. Οι δυο τους ήρθαν σε πλήρη ρήξη λόγω της απόφασης του Γουίλιαμ να παντρευτεί σε ηλικία 19 ετών, και ο Κορνήλιος έστειλε τον γιο του στο Staten Island, όπου είχε μία φάρμα. Προς έκπληξη του πατέρα του, ο Γουίλιαμ μετέτρεψε την παρακμάζουσα φάρμα σε κερδοφόρα επιχείρηση.

Ενώ ο Κορνήλιος επικεντρωνόταν ακόμα στις γραμμές ατμοπλοίων, ο Γουίλιαμ άρχισε να ενδιαφέρεται για τους σιδηρόδρομους. Το 1857 έπεισε τον πατέρα του να τον ορίσει διευθυντή της χρεοκοπημένης Staten Island Railroad και λίγα χρόνια αργότερα είχε επαναφέρει τη γραμμή σε υγιή οικονομική βάση. Το 1864 ο William έγινε αντιπρόεδρος του σιδηροδρόμου της Νέας Υόρκης και του Χάρλεμ και ανέλαβε την ίδια θέση στην Hudson River Railroad το 1865. Και οι δύο γραμμές ανήκαν στον πατέρα του.

Μόνο μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1877 ο Γουίλιαμ κατάφερε να επιδείξει πλήρως την οικονομική και διοικητική του ιδιοφυΐα. Επέκτεινε πολύ το κεντρικό δίκτυο της Νέας Υόρκης και επεκτάθηκε σε πολλές ακόμη περιοχές. Πολέμησε τη ρύθμιση των σιδηροδρόμων καθώς συμμετείχε σε πολέμους τιμών και έδινε ειδικές τιμές σε ευνοούμενους φορτωτές.

Επιπλέον, καθιέρωσε το οικογενειακό όνομα Vanderbilt στη φιλανθρωπία. Έδωσε γενναίες δωρεές στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt, στο Κολέγιο Ιατρών και Χειρουργών της Κολούμπια και σε άλλους εκπαιδευτικούς οργανισμούς. Έκτισε ένα αρχοντικό στην Πέμπτη Λεωφόρο και το γέμισε με την καλύτερη ιδιωτική συλλογή έργων ζωγραφικής και γλυπτικής στον κόσμο. Στη διαθήκη του μοίρασε την περιουσία του πιο δίκαια από ό,τι ο πατέρας του, και άφησε σημαντικά κληροδοτήματα στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, στο YMCA και σε διάφορες εκκλησίες και νοσοκομεία.

Ο Βάντερμπιλτ κληρονόμησε το 1877 σχεδόν 100 εκατομμύρια δολάρια από τον πατέρα του. Η περιουσία του είχε υπερδιπλασιαστεί όταν πέθανε περίπου 8 χρόνια αργότερα, το 1885. Ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος της Αμερικής εκείνη την εποχή.