Ήταν 6 Οκτωβρίου 1973. Οι σειρήνες αντηχούν σε όλο το Τελ Αβίβ. Το Ισραήλ έχει δεχθεί αιφνιδιαστική επίθεση από τους Σύρους και τους Αιγύπτιους, μεσούσης της πιο μεγάλης εβραϊκής γιορτής -του Γιομ Κιπούρ-την ημέρα της «Μεγάλης Εξιλέωσης».
Η Εργατική πρωθυπουργός Γκόλντα Μέιρ συγκεντρώνει το υπουργικό της συμβούλιο. Το Ισραήλ βρέθηκε απροετοίμαστο και υπέστη πολλές ανθρώπινες απώλειες πριν κερδίσει τελικά τον πόλεμο.
Η 76χρονη τότε Γκόλντα Μέιρ επικρίθηκε ότι δίστασε να απαντήσει αμέσως στην επίθεση. Αλλά αν αναγνωρίστηκε πως η Πρωθυπουργός δεν έφερε καμία ευθύνη, παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και αποσύρθηκε οριστικά από την πολιτική ζωή μέχρι το θάνατό της το 1978. Η Γκόλντα Μέιρ συνήθιζε πάντως να λέει ότι «ένας ηγέτης που δεν διστάζει ,πριν αποφασίσει να στείλει το έθνος του σε πόλεμο, δεν είναι κατάλληλος για ηγέτης».
Η Γκόλντα Μέιρ-η πρώτη και μοναδική μέχρι σήμερα γυναίκα-πρωθυπουργός στην ιστορία του Ισραήλ, αντιμετώπισε μάλιστα ως ηγέτης της χώρας και τη σφαγή των Ισραηλινών αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972 από Παλαιστίνιους κομάντος. Η Γκόλντα Μέιρ απάντησε με την επιχείρηση «Οργή του Θεού»: « Σκοτώστε τους εχθρούς του Ισραήλ, τους «εγκέφαλους» και τους δράστες του τρόμου, όπου κι αν βρίσκονται», ήταν το σύνθημά της.
Η «συνταγή» της Γκόλντα
Το σκηνικό θα μπορούσε να έχει λάβει χώρα 50 χρόνια αργότερα- στις 7 Οκτωβρίου του 2023, όταν, τρομοκράτες της Χαμάς εισέβαλαν στο Ισραήλ και σκότωσαν 1200 αθώους ανθρώπους.
Το Ισραήλ πιάστηκε απροετοίμαστο από τη Χαμάς, αλλά αμέσως μετά ακολούθησε τη «συνταγή» της Γκόλντα Μέιρ: «Σκοτώστε τους εχθρούς του Ισραήλ.όπου κι αν βρίσκονται», όπως φάνηκε με την εξόντωση των ηγετών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, και πολλών ανώτατων στελεχών των δύο οργανώσεων.
Με το παρατσούκλι «Σιδηρά Κυρία», η Γκόλντα Μέιρ ήταν αυτή που έδωσε τον πιο αδιάλλακτο τόνο στο παλαιστινιακό ζήτημα: «Πώς θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε τα κατεχόμενα εδάφη; Δεν υπάρχει κανείς να τα επιστρέψει»», είχε δηλώσει στη διάρκεια της πενταετούς» εκρηκτικής» θητείας της στην πρωθυπουργία.
Πρόσφατα διάβασα μάλιστα ένα αμφιλεγόμενο απόφθεγμα της Γκόλντα Μέιρ, που θα μπορούσε να είχε ειπωθεί σήμερα: «Μπορούμε να συγχωρήσουμε τους Άραβες που σκότωσαν τα παιδιά μας», είχε πει. «Αλλά δεν μπορούμε ποτέ να τους συγχωρήσουμε που μας ανάγκασαν να σκοτώσουμε τα παιδιά τους».
Οι σχέσεις με τους Άραβες
Παρά τον κυνισμό που ενδεχομένως να εκπέμπει αυτό το απόφθεγμα, οι δεσμοί της Μέιρ από την αρχή της πολιτικής της καριέρας με τους Άραβες ηγέτες, πριν και μετά τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, ήταν συναρπαστικοί. Συνήθιζε να συναντά κρυφά τον τότε βασιλιά της Ιορδανίας, Αμπντάλα και τον εγγονό του, Χουσεΐν. Λίγο πριν το Ισραήλ κηρύξει μάλιστα την ανεξαρτησία του, η Μέιρ πήγε κρυφά στα σύνορα με την Ιορδανία, φορώντας ένα μαύρο φόρεμα και πέπλο και μετέβη με τον οδηγό του Χασεμίτη βασιλιά σε ένα ασφαλές σπίτι στους λόφους.
«Γιατί βιάζονται τόσο οι Εβραίοι να αποκτήσουν κράτος;» τη ρώτησε ο Χουσείν.«Περιμέναμε δύο χιλιάδες χρόνια. Δεν είναι αυτός ο ορισμός μου για τη βιασύνη», του απάντησε. Οταν, αργότερα, ο Χουσεΐν έγινε βασιλιάς της Ιορδανίας, ανέπτυξε μια ισχυρή προσωπική σχέση με τη Μέιρ. Το 1970, της ζήτησε να δώσει εντολή στην ισραηλινή πολεμική αεροπορία να καταστρέψει τα άρματα μάχης της Συρίας που είχαν συγκεντρωθεί στα σύνορα της Ιορδανίας, και οι Σύροι υποχώρησαν υπό την απειλή. Μερικές φορές ο Χουσείν πήγαινε κρυφά στο Ισραήλ για να τη δει, πιλοτάροντας το δικό του ελικόπτερο, και προσγειωνόταν σε ένα σημείο συνάντησης κοντά στη Νεκρά Θάλασσα. Λίγες ημέρες πριν από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, το 1973,ο Χουσείν πέταξε σε ένα ασφαλές σπίτι της Μοσάντ για να την προειδοποιήσει για την πιθανή επίθεση. Η Μέιρ και ο Χουσεΐν μετάνιωσαν που εκείνος δεν είχε αρκετή δύναμη, ούτως ώστε να συνάψει μια ευρεία ισραηλινο-αραβική συνθήκη ειρήνης.
Μια άβολη αλήθεια
Ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας Αϊμάν Σαφάντι είπε μάλιστα στους Ισραηλινούς μια «άβολη αλήθεια», γράφει η Haaretz. «Ρωτήστε οποιονδήποτε Ισραηλινό αξιωματούχο ποιο είναι το σχέδιό του για ειρήνη- δεν θα πάρετε καμία απάντηση», είπε ο Σαφάντι σε συνέντευξη Τύπου στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ .
«Είμαστε εδώ – μέλη της μουσουλμανικής-αραβικής επιτροπής, με εντολή 57 αραβικών και μουσουλμανικών χωρών -και μπορώ να σας πω πολύ κατηγορηματικά, όλοι μας είμαστε πρόθυμοι να εγγυηθούμε την ασφάλεια του Ισραήλ, εφόσον το Ισραήλ τερματίσει την κατοχή και επιτρέψει τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους», είπε ο Ιορδανός υπουργός Εξωτερικών και πρόσθεσε : «Ο Νετανιάχου δημιουργεί αυτόν τον κίνδυνο γιατί απλά δεν θέλει τη λύση των δύο κρατών. Εάν δεν θέλει τη λύση των δύο κρατών, μπορείτε να ρωτήσετε τους Ισραηλινούς αξιωματούχους ποιο είναι το τελικό τους σχέδιο – εκτός από πολέμους , πολέμους και πολέμους;».
Live – Όλες οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή λεπτό προς λεπτό
