Ο κόσμος έμαθε το όνομά του στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, όταν οι επιθέσεις που οργάνωσε ο ίδιος άφησαν πίσω τους 3.000 νεκρούς και εκατοντάδες ακόμη τραυματίες στις ΗΠΑ. Για τα επόμενα τρία χρόνια ο Οσάμα μπιν Λάντεν ήταν το συνώνυμο του τρόμου και ένα από τα πιο μισητά πρόσωπα παγκοσμίως.
Γεννήθηκε το 1957 και το 17ο από τα 52 παιδιά του Μοχάμεντ Μπιν Λάντεν- ενός δισεκατομμυριούχου μεγιστάνα των κατασκευών, υπεύθυνου για το 80% των δρόμων της Σαουδικής Αραβίας. Ο θάνατος του πατέρα του σε συντριβή ελικοπτέρου το 1968 του χάρισε μια περιουσία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, με ορισμένες αναφορές να την ανεβάζουν ακόμη και στα 250 εκατ. δολάρια.
Ενώ σπούδαζε πολιτικός μηχανικός στο Πανεπιστήμιο King Abdul Aziz στη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, ο Μπιν Λάντεν ήρθε σε επαφή με δασκάλους και φοιτητές της πλέον ακραίας μορφής του Ισλάμ. Έφτασε να ασπαστεί το φονταμενταλιστικό Ισλάμ ως προπύργιο ενάντια σε αυτό που θεωρούσε ως «παρακμή της Δύσης».
Η συμμαχία με τη CIA κατά της Μόσχας
Η σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν τον Δεκέμβριο του 1979 άλλαξε τη ζωή του Μπιν Λάντεν για πάντα. Ανέλαβε την «αντικομμουνιστική υπόθεση», μετακομίζοντας στο Αφγανιστάν όπου, για μια δεκαετία, πολέμησε στο πλευρό των μουτζαχεντίν. Η CIA διαδραμάτισε ενεργό, καθοριστικό ρόλο στον οπλισμό και την εκπαίδευση των μουτζαχεντίν, συμπεριλαμβανομένου του Μπιν Λάντεν. Κοινός εχθρός… η Μόσχα.
Έρευνες υποδηλώνουν ότι η Αλ Κάιντα ιδρύθηκε σε μια συνάντηση στις 11 Αυγούστου 1988 μεταξύ αρκετών ανώτερων ηγετών της Αιγυπτιακής Ισλαμικής Τζιχάντ, μετά την αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν. Τον Φεβρουάριο του 1989, ο Οσάμα Μπιν Λάντεν επέστρεψε στη Σαουδική Αραβία ως ήρωας της τζιχάντ.
Στις 8 Νοεμβρίου 1990, το FBI εισέβαλε στο σπίτι του Ελ Σαγίντ Νοσέρ, στο Νιου Τζέρσεϊ, συνεργάτη του πράκτορα της Αλ Κάιντα, Αλί Μοχάμεντ. Ανακάλυψαν άφθονα στοιχεία τρομοκρατικών σχεδίων, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για την ανατίναξη ουρανοξυστών της Νέας Υόρκης. Αυτό σηματοδότησε την πρώτη ανακάλυψη τρομοκρατικών σχεδίων της Αλ Κάιντα εκτός μουσουλμανικών χωρών.
Το μίσος του Οσάμα για τη Μόσχα είχε μετατοπιστεί από τη Μόσχα στην Ουάσιγκτον και οξύνθηκε κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου το 1991, όταν 300.000 Αμερικανοί στρατιώτες, ανάμεσά τους και γυναίκες, στάθμευσαν στη Σαουδική Αραβία, τη χώρα, που φιλοξενεί δύο από τις ιερότερες τοποθεσίες του Ισλάμ. Ο Μπιν Λάντεν ορκίστηκε να εκδικηθεί αυτό που έβλεπε ως βλασφημία.
Οι αμερικανικές πιέσεις τερμάτισαν τις σύντομες παραμονές του στη Σαουδική Αραβία – η οποία του αφαίρεσε την υπηκοότητα το 1994. Για λίγο εγκαταστάθηκε στο Σουδάν, ενώ τον Ιανουάριο του 1996 επέστρεψε στο Αφγανιστάν τον Ιανουάριο του 1996. Η χώρα, σε κατάσταση απόλυτης αναρχίας, έγινε η έδρα πληθώρας ισλαμιστικών, εξτρεμιστικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των Ταλιμπάν που κατέλαβαν την πρωτεύουσα, Καμπούλ, εννέα μήνες αργότερα.
Οι προσοδοφόρες επενδύσεις και οι πρώτες βομβιστικές επιθέσεις
Αν και γεωγραφικά περιορισμένος, ο πλούτος του Μπιν Λάντεν, που αυξανόταν συνεχώς μέσω προσοδοφόρων παγκόσμιων επενδύσεων, του έδωσε τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί και να ελέγχει μια συνεχώς μεταβαλλόμενη σειρά διεθνικών μαχητών συμμαχιών μέσω του δικτύου του στην Αλ Κάιντα.
Μερικές φορές εργαζόταν ως μεσίτης, οργανώνοντας logistics και παρέχοντας οικονομική υποστήριξη. Άλλες φορές, έκανε τις δικές του βίαιες εκστρατείες.Τον Φεβρουάριο του 1998, εξέδωσε φετβά κατά των Εβραίων και των Σταυροφόρων, δηλώνοντας ότι η δολοφονία Αμερικανών και των συμμάχων τους ήταν «μουσουλμανικό καθήκον».
Έξι μήνες αργότερα, δύο βόμβες συγκλόνισαν τις πρεσβείες των ΗΠΑ στην Κένυα και την Τανζανία. 224 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και σχεδόν 5.000 τραυματίστηκαν. Εν μία νυκτί ο Μπιν Λάντεν έγινε ο Νο. 1 καταζητούμενος της Αμερικής. Μάλιστα το FBI τον επικήρυξε, προσφέροντας 25 εκατ. δολάρια σε όποιον καταφέρει να οδηγήσει στη σύλληψή του.
Οι ΗΠΑ εκτόξευσαν 75 θαλάσσιους πυραύλους κρουζ σε έξι στρατόπεδα εκπαίδευσης στο ανατολικό Αφγανιστάν σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να τον σκοτώσουν. Λέγεται ότι έχασαν τον στόχο τους για μόλις μία ώρα.
Ο Μπιν Λάντεν ενεπλάκη και στη βομβιστική επίθεση του 1993, στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου στη Νέα Υόρκη, σε επίθεση με παγιδευμένο αυτοκίνητο το 1995 στο Ριάντ και σε ακόμη μία σε στρατώνα της Σαουδικής Αραβίας, κατά την οποία έπεσαν νεκροί 19 Αμερικανοί στρατιώτες. «Πάντα σκοτώνω Αμερικανούς γιατί μας σκοτώνουν», είχε πει. «Όταν επιτιθέμεθα σε Αμερικανούς, δεν βλάπτουμε άλλους ανθρώπους». Στο Ναϊρόμπι και στο Νταρ ες Σαλάμ η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων ήταν Αμερικανοί και δη μουσουλμάνοι.
Η αλαζονεία του πλούτου ώθησε τον Μπιν Λάντεν στο να καταθέσει στην κυβέρνηση του Καζακστάν μια προσφορά πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για να αγοράσει το δικό του τακτικό πυρηνικό όπλο. ΗΠΑ και Ισραήλ πιστεύεται ότι έστειλαν τάγματα δολοφονίας για να τον σταματήσουν. Αλλά δεν πρόλαβαν.
Η 11η Σεπτεμβρίου και η κατάσταση… λατρείας
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 δύο αεροπλάνα έπεσαν πάνω στους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη. Ένα άλλο αεροσκάφος έπεσε στο Πεντάγωνο στην Ουάσιγκτον και ένα τέταρτο συνετρίβη σε χωράφι στην Πενσυλβάνια. Συνολικά, περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις επιθέσεις, οι οποίες οδήγησαν στον παγκόσμιο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» και τον πόλεμο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν.
Οι συμμαχικές δυνάμεις εισβάλαν στο Αφγανιστάν στα τέλη του 2001. Εκείνη την εποχή, πιστευόταν ότι ο Μπιν Λάντεν μπορεί να είχε σκοτωθεί. Στην πραγματικότητα, είχε περάσει τα σύνορα του Πακιστάν, μιας χώρας στην οποία πέτυχε το είδος της λατρείας που συνήθως προορίζεται για αστέρες της ποπ ή ηθοποιούς του κινηματογράφου.
Η εκτέλεσή του
Στις 7 Οκτωβρίου 2008, σε ένα debate, ο τότε υποψήφιος για την προεδρία Μπαράκ Ομπάμα υποσχέθηκε: «Θα σκοτώσουμε τον Μπιν Λάντεν. Θα συντρίψουμε την Αλ Κάιντα. Αυτή πρέπει να είναι η μεγαλύτερη προτεραιότητά μας για την εθνική ασφάλεια. Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Γκέιτς δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2009 ότι οι αξιωματούχοι δεν είχαν αξιόπιστες πληροφορίες για το πού βρισκόταν ο Μπιν Λάντεν εδώ και χρόνια. Μια εβδομάδα αργότερα, ο στρατηγός Στάνλεϊ ΜακΚρίσταλ, ο ανώτατος διοικητής των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, είπε ότι η Αλ Κάιντα δεν θα ηττηθεί εάν ο αρχηγός της, Οσάμα Μπιν Λάντεν, δεν εκτελεστεί. Καταθέτοντας στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, είπε ότι ο Μπιν Λάντεν είχε γίνει μια εμβληματική φιγούρα, του οποίου η επιβίωση ενθάρρυνε την Αλ Κάιντα ως οργάνωση σε όλο τον κόσμο.
Τον Απρίλιο του 2011, ο Πρόεδρος Ομπάμα διέταξε μια μυστική επιχείρηση για τη δολοφονία ή τη σύλληψη του Μπιν Λάντεν. Στις 2 Μαΐου 2011, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι η ομάδα SEAL Six πραγματοποίησε με επιτυχία την επιχείρηση, σκοτώνοντάς τον στο συγκρότημα του Abbottabad στο Πακιστάν.
Για τους υποστηρικτικές του ο Μπιν Λάντεν ήταν «μαχητής της ελευθερίας» κατά των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Για όλο τον υπόλοιπο κόσμο ένας στυγνός τρομοκράτης που έβαψε τα χέρια του με το αίμα χιλιάδων ανθρώπων.
