Ο διευθυντής του Henry Ford Hospital έχει ένα δύσκολο καθήκον. Πρέπει να τηλεφωνήσει στον ιδρυτή του νοσοκομείου, Χένρι Φορντ, για να τον ενημερώσει, ότι παρά τις προσπάθειες των γιατρών, ο γιος του, Έντσελ, πεθαίνει. Το ημερολόγιο γράφει 18 Μαΐου 1943.
Ο Φορντ αρνείται να το πιστέψει, θεωρεί πως ο γιος του είναι απλά λίγο αδύναμος. «Θα γίνει καλά», επιμένει. Κόντρα στις προτροπές της οικογένειας δεν επισκέπτεται καν τον γιο του στο νοσοκομείο για να είναι κοντά του στις τελευταίες στιγμές, για δυο λόγια αγάπης ή (όπως σχολίαζαν μέσα της εποχής) για να ζητήσει συγχώρεση για τα όσα του είχε κάνει.
Oι δύο εντολές
Δίνει δύο εντολές: «Σώστε τον», είναι η πρώτη στους γιατρούς. «Σπάσε όλα τα μπουκάλια με αλκοόλ στο σπίτι του», είναι η δεύτερη, προς τον πιστό βοηθό και σωματοφύλακά του, Χάρι Μπένετ.
Και ακόμη και εκείνη την ύστατη ώρα – από σοκ, πόνο ή μην αντέχοντας να διαχειριστεί την τραγωδία – μοιάζει να κάνει ό,τι μπορεί για να επιβεβαιώσει τη φήμη του σκληρού, «αναίσθητου» πατέρα. Την ώρα που ο γιος του σβήνει, εκείνος περνάει τον χρόνο του στους κήπους του Fair Lane.
Ο Έντσελ, 49 ετών, πέφτει σε κώμα και μία εβδομάδα αργότερα πεθαίνει έχοντας χάσει τη μάχη με τον καρκίνο του στομάχου.
Ο μοναχογιός του Χένρι Φορντ επί χρόνια υπέφερε από έλκη, φυσική και ψυχική εξάντληση, συνδεόμενα με τη σκληρή, πολύωρη δουλειά, αλλά και τη διαρκή ψυχολογική καταπίεση από έναν πατέρα, που δεν φαινόταν ικανοποιημένος με τίποτα.
Μετά τη διάγνωσή του με καρκίνο, ο Έντσελ Φορντ, το τελειωτικό χτύπημα το δέχθηκε από τον μελιταίο πυρετό, ένα λοιμώδες νόσημα το οποίο προκαλείται από το βακτήριο της βρουκέλλας. Η πιο πιθανή αιτία; Το μη παστεριωμένο γάλα που έπινε, καθώς ο πατέρας του, Χένρι Φορντ, επέμενε ότι θα θεραπεύσει την πάθησή του.
Η ταραχώδης σχέση πατέρα – γιου
Αυτό θυμούνται οι περισσότεροι από τον Έντσελ Φορντ. Την ταραχώδη σχέση με τον πατέρα του και τον τραγικό θάνατό του. Κι όμως εκείνος ήταν πολλά περισσότερα. Ήταν ένας ιδιοφυής επιχειρηματίας, που οι ειδικοί του χώρου του αυτοκινήτου, πιστεύουν ότι θα μπορούσε να έχει μεταμορφώσει τη Ford αν ζούσε περισσότερο.
«Πόσο ανείπωτα λυπηρό είναι», έγραψε ο Jim Donnelly του Hemmings Classic Car, «ότι για πολλούς ανθρώπους, ο Έντσελ Φορντ είναι μόνο το θύμα ενός σκληρού, ανίερου αγώνα των Κάιν και Άβελ για ταυτότητα».
«Από την ημέρα που γεννήθηκε προοριζόταν να είναι ο ηγέτης της Ford Motor Company, ο πατέρας του τον παραμέλησε. Και στη συνέχεια η προσωπική του τραγωδία επισκίασε μια ιδιοφυΐα που θα έπρεπε να θυμόμαστε για πάντα».
Η εμμονή του πατέρα του με το Model T
Ο Έντσελ πήγε να εργαστεί στη Ford με το που τελείωσε το Λύκειο. Σε ηλικία 24 ετών, το 1917, διορίστηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο και δύο χρόνια αργότερα, το 1919, ανέλαβε καθήκοντα προέδρου – θέση την οποία διατήρησε έως και τον θάνατό του. Δεν είχε όμως ποτέ απόλυτη ελευθερία κινήσεων. Ο πατέρας του ήθελε πάντα να έχει τον τελευταίο λόγο.
Ο Έντσελ πολύ γρήγορα συνειδητοποίησε ότι ο Χένρι είχε εμμονή με ένα πράγμα: να κάνει το Model T όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικό. Και καταλάβαινε πως αυτή η εμμονή – για την οποία πατέρας και γιος είχαν ομηρικούς καυγάδες στις συνεδριάσεις των ΔΣ – θα κατέστρεφε την εταιρεία καθώς η Chevrolet παρουσίαζε συνεχώς νέα μοντέλα και χαρακτηριστικά.
Η εξαγορά της Lincoln και η νέα πορεία, που χάραξε ο Έντσελ
Όταν η Lincoln χρεοκόπησε το 1921, ο Έντσελ Φορντ είδε την ευκαιρία να κατασκευάσει αυτοκίνητα με πραγματικό στυλ και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξαγορά της εταιρείας από τη Ford το 1922. Ως επικεφαλής του brand Lincoln, μπόρεσε να ακολουθήσει τις επιθυμίες του και δημιούργησε το πρώτο στούντιο σχεδίασης της Ford. Ταυτόχρονα κατάφερε να πείσει τον πατέρα του να λανσάρει το Model A το 1928 και αργότερα τη γραμμή Mercury.
Η επιρροή του Έντσελ ήταν σωτήρια για τη Ford κατά τη δεκαετία του 1930. Το Model T ήταν το μοναδικό επιβατικό αυτοκίνητο της Ford, οπότε μέχρι την τελευταία πλήρη χρονιά παραγωγής του, το 1927, αυτό ήταν το μόνο που είχαν να πουλήσουν έναντι των AA Capitol Chevrolet, Dodge Fast 4, Pontiac Six, Nash Light Six και άλλων ανταγωνιστών.
Το τέλος
Αν ο ίδιος δεν επέμενε σε αλλαγή πλεύσης, η εταιρεία θα είχε οδηγηθεί στον γκρεμό.
Όπως σχολιάζει το Hagerty σε άρθρο του για την κληρονομιά του Έντσελ Φορντ, ενώ κατάφερε να σώσει την εταιρεία από τη χρεοκοπία, δεν κατάφερε να σώσει εαυτόν.
