Kάθε πρωί, ακριβώς τη στιγμή που φτάνει στο χώρο εργασίας της σε ένα εργατικό κέντρο στο Μπουένος Άιρες, η Άνχελες Σελέριερ κατευθύνεται προς το παρεκκλήσι και προσεύχεται στην Αγία Τερέζα και στην… Εύα Περόν.
Η Περόν δεν έχει βεβαίως αγιοποιηθεί από το Βατικανό, αλλά αυτό δεν έχει σημασία για την Σελέριερ. «Για μένα, είναι η Αγία του Λαού», δήλωνε στο Associate Press η 56χρονη Αργεντινή τον περασμένο Φεβρουάριο.
Κοιτάζοντας με νοσταλγία μία αφίσα της πρώην πρώτης κυρίας της Αργεντινής, Μαρία Εύα Ντουάρτε ντε Περόν, γνωστής περισσότερο απλά ως Εβίτα, πολλά μέλη του εργατικού κέντρου τη σκέφτονται ως προστάτιδά τους. Αισθάνονται ότι η ίδια και ο σύζυγός της, Χουάν Ντομίνγκο Περόν, τρεις φορές πρόεδρος, έφεραν ευημερία στη χώρα τους μέσω ενός κινήματος με γνώμονα την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη που ονομάστηκε στη δεκαετία του 1940 «Περονισμός».
Αυτό το κίνημα είναι αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερη αντιπολιτευτική δύναμη στην Αργεντινή. Και ορισμένοι πολιτικοί παρατηρητές αποδίδουν την πρόσφατη εκλογή του Προέδρου Χαβιέρ Μιλέι ως ήττα του περονισμού. Αλλά οι πιστοί του Χουάν και της Εβίτα είναι ακόμη πολλοί.
«Για εμάς, καμία άλλη προσωπικότητα δεν έχει μεγαλύτερη σημασία», δήλωνε στο AP ο Χούλιο Πιουμάτο, διευθυντής ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο μεγαλύτερο συνδικάτο της Αργεντινής, ο οποίος το 2019 ήταν μεταξύ εκείνων, που υπέγραψαν ένα έγγραφο του 2019 που ζητούσε την αγιοποίηση της Εβίτα. Ήταν αναμφίβολα μία χαρισματική προσωπικότητα, που μνημονεύεται ως υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών και των φτωχών, ενώ δεν είχε πάντα την έγκριση των πλούσιων Αργεντίνων.
Ας θυμηθούμε, όμως, τους βασικούς σταθμούς στη ζωή της γυναίκας, που αρκετοί Αργεντινοί αντιμετωπίζουν δεκαετίες μετά τον θάνατό της – σε ηλικία μόλις 33 ετών- ως Αγία.
Τα παιδικά χρόνια και η απώλεια του πατέρα
Η Εύα Μαρία Ντουάρτε, η οποία γεννήθηκε σαν σήμερα, 7 Μαΐου 1919, στη μικρή πόλη Λος Τόλντος. Οι γονείς της, Χουάν Ντουάρτε και Χουάνα Ιμπάργκουρεν, δεν ήταν παντρεμένοι και ο πατέρας της είχε άλλη σύζυγο και άλλη οικογένεια, αν και την αναγνώρισε.
Η οικογένεια της Εύας δυσκολεύτηκε οικονομικά και η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν ο Χουάν πέθανε όταν εκείνη ήταν έξι ετών. Λίγα χρόνια αργότερα μετακόμισαν στη Τζουνίν, σε μία φτωχογειτονιά, από την οποία ήθελε να ξεφύγει.
Η φυγή στο Μπουένος Άιρες, η ηθοποιία και ο Περόν
Το τόλμησε σε ηλικία 15 ετών. Ταξίδεψε μόνη στο Μπουένος Άιρες για να ακολουθήσει καριέρα ηθοποιού και απέκτησε σταθερή παρουσία στο ραδιόφωνο.
Η Εύα τράβηξε την προσοχή ενός ανερχόμενου αστέρα της πολιτικής, του συνταγματάρχη Χουάν Περόν. Γνωρίστηκαν σε μία εκδήλωση για συγκέντρωση χρημάτων για σεισμοπλήκτους και ερωτεύτηκαν με την πρώτη ματιά.
Παντρεύτηκαν το 1945. Αργότερα την ίδια χρονιά ο Περόν εκδιώχθηκε από πραξικόπημα αντίπαλων αξιωματικών του στρατού και τέθηκε για λίγο υπό κράτηση. Μετά την αποφυλάκισή του, αποφάσισε να μπει στην προεδρική κούρσα. Η Εύα ήταν ενεργή στην εκστρατεία και κέρδισε τον θαυμασμό των μαζών, τις οποίες αποκαλούσε los descamisados (ισπανικά: «χωρίς πουκάμισο»).
Ο Χουάν Περόν εξελέγη και ανέλαβε καθήκοντα τον Ιούνιο του 1946. Σε ηλικία 27 ετών, η Εβίτα έγινε η πρώτη κυρία, και μια γοητευτική εικόνα, που άλλοι σέβονταν και άλλοι αμφισβητούσαν.
De facto υπουργός Υγείας και Εργασίας
Αν και δεν κατείχε ποτέ επισήμως καμία κυβερνητική θέση, η Εύα ενήργησε ως de facto υπουργός Υγείας και Εργασίας, φροντίζοντας για γενναιόδωρες αυξήσεις μισθών, στις οποίες τα συνδικάτα απάντησαν με πολιτική υποστήριξη στον Περόν. Αφού διέκοψε τις κρατικές επιδοτήσεις στην παραδοσιακή Sociedad de Beneficencia (ισπανικά: «Aid Society»), κάνοντας έτσι περισσότερους εχθρούς στην παραδοσιακή ελίτ, δημιούργησε το δικό της Ίδρυμα Eva Perón, το οποίο υποστηρίχθηκε από «εθελοντικές» συνδικαλιστικές και επιχειρηματικές συνεισφορές.
Αυτοί οι πόροι χρησιμοποιήθηκαν για την ίδρυση χιλιάδων νοσοκομείων, σχολείων, ορφανοτροφείων, κατοικιών για ηλικιωμένους και άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων.
Η μάχη για τα δικαιώματα των γυναικών που κέρδισε και η μάχη κατά με τον καρκίνο, που έχασε
Η Εβίτα προώθησε την ισότητα των δύο φύλων, ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την ψήφιση του νόμου για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, ενώ ίδρυσε το Φεμινιστικό Κόμμα Peronista το 1949.
Το 1951, αν και διεγνώσθη καρκίνο, ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της ως αντιπροέδρου. Τελικά ο στρατός την ανάγκασε να αποσύρει την υποψηφιότητά της. Πέθανε στις 26 Ιουλίου 1952.
Η μετά θάνατον «περιπέτετειά» της
Μετά τον θάνατό της συνέχισε να έχει μια τρομερή επιρροή στην πολιτική της Αργεντινής. Οι οπαδοί της από την εργατική τάξη προσπάθησαν ανεπιτυχώς να την αγιοποιήσουν και οι εχθροί της, σε μια προσπάθεια να την ξορκίσουν ως εθνικό σύμβολο του περονισμού, έκλεψαν το ταριχευμένο σώμα της το 1955, μετά την ανατροπή του Χουάν Περόν, και το έκρυψαν στην Ιταλία για 16 χρόνια.
Το 1971 η στρατιωτική κυβέρνηση, υποκύπτοντας στις απαιτήσεις των Περονιστών, παρέδωσε τα λείψανά της στον εξόριστο χήρο της στη Μαδρίτη. Αφού ο Χουάν Περόν πέθανε στην εξουσία το 1974, η τρίτη σύζυγός του, Ιζαμπέλ Περόν, ελπίζοντας να κερδίσει την εύνοια του πληθυσμού, επανέφερε τα λείψανα στην Αργεντινή και τα τοποθέτησε δίπλα στον αποθανόντα ηγέτη σε μια κρύπτη στο προεδρικό μέγαρο.
Δύο χρόνια αργότερα μια νέα στρατιωτική χούντα εχθρική προς τον περονισμό, τα αφαίρεσε. Τα λείψανα της Εύας ενταφιάστηκαν τελικά στην κρύπτη της οικογένειας Ντουάρτε στο νεκροταφείο Recoleta στο Μπουένος Άιρες.
Η Εύα ενέπνευσε πολλά βιβλία και άλλα έργα, τόσο στην Αργεντινή όσο και στο εξωτερικό. Η ζωή της ήταν η βάση για το μιούζικαλ Evita (1978) των Andrew Lloyd Webber και Tim Rice, που το 1996 διασκευάστηκε σε ταινία με πρωταγωνίστρια τη Μαντόνα.