Η UEFA δημοσίευσε την πρώτη έκδοση της έκθεσης «The UEFA European Club Finance and Investment Landscape», μια ανάλυση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας που εστιάζει στο οικονομικό πανόραμα του κόσμου του ποδοσφαίρου στη Γηραιά Ήπειρο.
Η ανάλυση, η οποία λαμβάνει υπόψη στοιχεία από 700 συλλόγους κορυφαίων κατηγοριών σε όλη την Ευρώπη, δείχνει ότι τα έσοδα των ομάδων έφτασαν σε ιστορικό υψηλό σχεδόν 24 δισεκατομμυρίων ευρώ το οικονομικό έτος 2022 και αναμένεται να αυξηθούν σε περισσότερα από 26 δισεκατομμύρια ευρώ για το οικονομικό έτος 2023, με ρυθμό ανάπτυξης άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ ετησίως μεταξύ 2013 και 2023.
Ταυτόχρονα, αν και με βραδύτερο ρυθμό, το κόστος για τους ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους έχει επίσης αυξηθεί. Η έκθεση εστιάζει ιδιαίτερα στο κόστος προσωπικού (το στοιχείο που έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στα έξοδα του συλλόγου), το οποίο αφορά όλο το τεχνικό και διοικητικό προσωπικό, όπως και στη μισθοδοσία των παικτών.
Εξετάζοντας τους 20 συλλόγους με το υψηλότερο κόστος, οι μισθοί του προσωπικού αυξήθηκαν μόλις κατά 1,9% το 2023, με εννέα συλλόγους να αναφέρουν αυξήσεις, οκτώ να παρουσιάζουν μείωση στις δαπάνες και τρεις για τους οποίους δεν είναι ακόμη γνωστά στοιχεία.
Οι πιο σημαντικές αυξήσεις σε απόλυτους αριθμούς αφορούσαν την Μπαρτσελόνα (+178 εκατ. ευρώ), τη Μάντσεστερ Σίτι (83 εκατ. ευρώ), την Μπάγερν Μονάχου (+67 εκατ. ευρώ) και την Άστον Βίλα (+61 εκατ. ευρώ).
Αντίθετα, η Παρί Σεν Ζερμέν και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κατέγραψαν μείωση 112 εκατ. ευρώ και 101 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Η επιτυχία στον αγωνιστικό χώρο οδηγεί φυσικά σε κάποιες διακυμάνσεις, καθώς το κομμάτι της απόδοσης αντιπροσωπεύει συνήθως μεταξύ 15 και 25% των μισθών για κορυφαίους συλλόγους (μπόνους).
Η ελληνική πραγματικότητα
Η UEFA εξέτασε τις 14 ελληνικές ομάδες της εφετινής Σούπερ Λίγκας σε 20 δείκτες. Συνολικά, οι σύλλογοι είχαν έσοδα ύψους 159 εκατ. ευρώ, που φέρουν την Ελλάδα στη 17η θέση της ευρωπαϊκής κατάταξης.
Τα εμπορικά έσοδα ανήλθαν σε 70 εκατ., τα έσοδα από την UEFA σε 29 εκατ., περίπου άλλα τόσα ήταν τα χρήματα από τις τηλεοπτικές συμφωνίες, 17 εκατ. προήλθαν από τα εισιτήρια και 14 εκατ. από λοιπές πηγές.
Η πολιτική των ελληνικών ομάδων σε οικονομικό επίπεδο είναι από τις χειρότερες στη Γηραιά Ήπειρο, όσον αφορά στη συσχέτιση εσόδων-μισθοδοσίας, καθώς το κόστος ανήλθε σε 149 εκατ. ευρώ ή στο 94% των συνολικών εσόδων. Να σημειωθεί ότι στην προηγούμενη χρήση το ποσοστό αυτό ήταν σχεδόν 20% μικρότερο (75%), που βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο προσδοκώμενο 65%, το οποίο θεωρεί υγιές η UEFA.
Τούτων δοθέντων, προκύπτει αθροιστικά ζημία 68 εκατ. προ φόρων (60 εκατ. το προηγούμενο οικονομικού έτος) και οφειλές 26 εκατ. από τραπεζικό δανεισμό.
Η κατάταξη των κορυφαίων 20 ομάδων
Μια ενδιαφέρουσα σύγκριση για το κόστος προσωπικού είναι αυτή με τα έσοδα. Η UEFA υποδεικνύει το 70% ως το μέγιστο όριο αναλογίας πέραν του οποίου η οικονομική διοίκηση του συλλόγου θεωρείται «σε κίνδυνο», όπως προκύπτει από τους «Κανονισμούς Αδειοδότησης Ομίλου και Οικονομικής Βιωσιμότητας».
Για παράδειγμα, το 2022 το κόστος προσωπικού απορρόφησε το 71% των εσόδων σε συνολικό επίπεδο, λίγο πάνω από το όριο που είχε καθορίσει η UEFA.
Βλέποντας τις επιδόσεις των 20 κορυφαίων συλλόγων με το υψηλότερο κόστος υπό αυτή την άποψη, το 2023 υπάρχει μια μέση αναλογία κόστους και εσόδων 64%, που κυμαίνεται από ένα ελάχιστο 46% για την Τότεναμ, μια ιδιαίτερα «ενάρετη» ομάδα, έως το μέγιστο 92% για την Άστον Βίλα.
Επτά από αυτούς τους 20 συλλόγους έχουν αναλογία πάνω από 70%, έξι μεταξύ 60% και 70% και επτά έχουν αναλογία κάτω από 60%. Ακολουθεί η σχετική κατάταξη:
- Τότεναμ – 46% (+17% το 2022)
- Άρσεναλ – 50% (+8%)
- Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ – 51% (-21%)
- Λειψία – 54% (+17%)
- Ρεάλ Μαδρίτης – 54% (-13%)
- Μπάγερν Μονάχου – 56% (+19%)
- Μπορούσια Ντόρτμουντ – 56% (+2%)
- Ίντερ – 60% (-7%)
- Λίβερπουλ – 63% (-1%)
- Γιουβέντους – 65% (-20%)
- Ατλέτικο Μαδρίτης – 66% (-4%)
- Μάντσεστερ Σίτι – 66% (+18%)
- Τσέλσι – 70% (αναμένονται τα στοιχεία)
- Νιούκαστλ – 75% (+7%)
- Παρί Σεν Ζερμέν – 76% (-15%)
- Μπαρτσελόνα – 78% (+39%)
- Ρόμα – 83% (-4% το 2022)
- Λέστερ – 75% (αναμένονται τα στοιχεία)
- Έβερτον – 90% (αναμένονται τα στοιχεία)
- Άστον Βίλα – 92% (+38%)
Τα στοιχεία που λείπουν για την περίοδο 2022-23 αφορούν τους συλλόγους που δεν έχουν ακόμη εγκρίνει τον προϋπολογισμό. Το 2022 τα συνολικά έσοδα έφτασαν τα 23,9 δισεκατομμύρια ευρώ, με τον πλούτο να μοιράζεται στα κύρια ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ως εξής:
- Αγγλία – 6,453 δισ. ευρώ
- Ισπανία – 3,33 δισ.
- Γερμανία – 3,329 δισ.
- Ιταλία – 2,346 δισ.
- Γαλλία – 1,995 δισ.
Κατά μέσο όρο, τα συνολικά έσοδα των 20 κορυφαίων συλλόγων από πλευράς τζίρου αυξήθηκαν στο 15,7% το 2023, σε σύγκριση με μέσο όρο 11,7% για όλους τους συλλόγους που έχουν ήδη αναφέρει επίσημα στοιχεία και μόνο τρεις να αναφέρουν μείωση εσόδων.
Τις μεγαλύτερες απόλυτες αυξήσεις στα έσοδα κατέγραψαν η Μπαρτσελόνα (+176 εκατ. ευρώ), η Παρί Σεν Ζερμέν (+137 εκατ. ευρώ), η Μίλαν (+126 εκατ. ευρώ) και η Νάπολι (+120 εκατ. ευρώ).
Από την αγωνιστική περίοδο 2023-24 τέθηκε σε ισχύ ο «κανόνας κόστους ομάδας», κανονισμός του νέου Financial Fair Play της UEFA που εξετάζει το ποσό το οποίο δαπανάται για το σύλλογο και τον προπονητή της πρώτης ομάδας μεταξύ μισθών και προμηθειών για μεταγραφές, έναντι των προσαρμοσμένων εσόδων.
Η εισαγωγή αυτού του κανόνα είναι σταδιακή και προβλέπει μέγιστο όριο 90% το 2023-24, πριν μειωθεί στο 80% το 2024-25 και στο 70% από το 2025-26.
Το κόστος και το βάρος των μισθών
Όσον αφορά το κόστος, ο μεγαλύτερος αντίκτυπος αφορά σαφώς τα έξοδα προσωπικού (τεχνικά και διοικητικά, καθώς και ποδοσφαιρστές) τα οποία το 2022 έφτασαν τα 16,9 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 15% σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Οι συνολικοί μισθοί έφτασαν στο 71% των εσόδων των συλλόγων, ελαφρώς πάνω από τον δείκτη κινδύνου (70%) που ορίζεται από τους κανονισμούς αδειοδότησης συλλόγων και οικονομικής βιωσιμότητας της UEFA.
Η τάση για το 2023 φαίνεται να είναι τάση ανάπτυξης, αν και σαφώς μέτρια σε σύγκριση με εκείνη των προηγούμενων ετών. Οι σύλλογοι που έχουν ήδη παράσχει τους λογαριασμούς για το τελευταίο οικονομικό έτος έχουν συγκεντρώσει μισθούς 9,7 δισ., αύξηση μόλις κάτω από 4% σε σύγκριση με το 2022, «παρά την πίεση του πληθωρισμού που ασκεί η οικονομία σε όλη την Ευρώπη».
Με βάση αυτά τα στοιχεία, το 2022 καταγράφηκαν συνολικές λειτουργικές ζημίες 900 εκατ. ευρώ. Για μια Premier League με κέρδη άνω του μισού δισεκατομμυρίου, αρνητικές επιδόσεις καταγράφηκαν στη Γαλλία (-556 εκατ. ευρώ) και στην Ιταλία (-376 εκατ. ευρώ).
Μετά από ένα θετικό λειτουργικό αποτέλεσμα ενός δισεκατομμυρίου ευρώ το 2019, ο αντίκτυπος της πανδημίας οδήγησε σε αρνητικά αποτελέσματα ενός δισεκατομμυρίου το 2020 και το 2021, ενώ το 2022 ο αριθμός μειώθηκε ελαφρώς (900 εκατ.).
Αναστροφή της τάσης παρατηρείται για το 2023, με τους συλλόγους που έχουν ήδη καταθέσει τα στοιχεία τους να καταγράφουν θετικό λειτουργικό αποτέλεσμα μισού δισ. ευρώ (έναντι -200 εκατ. το 2022).
naftemporiki.gr
