Η πολυιδιοκτησία είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη τάση στο χρηματοοικονομικό οικοσύστημα του ποδοσφαίρου, με έναν αυξανόμενο αριθμό παραδειγμάτων που παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο.
Στη νέα έκδοση του The European Club Footballing Landscape, η UEFA εξέτασε τους μετόχους πλειοψηφίας (επενδυτές με ποσοστό άνω του 50%) και μετόχους μειοψηφίας που κατέχουν επίσης μερίδια σε άλλους συλλόγους, ακόμη κι εκτός Ευρώπης.
Η πολυιδιοκτησία ορίζεται ως «μια κατάσταση κατά την οποία ένα μέρος ασκεί έλεγχο και/ή αποφασιστική επιρροή σε περισσότερους από έναν συλλόγους, ενώ η “πολυσυλλογική” επένδυση αναφέρεται σε μια κατάσταση στην οποία ένα μέρος έχει επενδύσεις ή συμφέροντα σε περισσότερες από μία ομάδες (χωρίς να ασκεί έλεγχο ή επιρροή).
Οι ιδιοκτήτες ή οι επενδυτές είναι συνήθως άτομα ή επενδυτικά κεφάλαια. Ωστόσο, μπορεί να είναι και άλλοι τύποι οντοτήτων (π.χ. εμπορικές οντότητες), οι οποίες δύνανται να έχουν ή να μην έχουν επιχειρηματικά συμφέροντα ευθυγραμμισμένα με εκείνα των εν λόγω συλλόγων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας σύλλογος μπορεί να ασκήσει αποφασιστική επιρροή σε άλλους συλλόγους ή ακόμη και να τους κατέχει», εξηγεί η UEFA στην έκθεσή της.
Μια κατάσταση που ανησυχεί την Ευρωπαϊκή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, καθώς η αύξηση των επενδύσεων σε πολλούς συλλόγους θα μπορούσε να αποτελέσει πραγματική απειλή για την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών διασυλλογικών διοργανώσεων, με αυξανόμενο κίνδυνο να δούμε δύο συλλόγους με τον ίδιο ιδιοκτήτη ή επενδυτή να αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον στον αγωνιστικό χώρο.
Περίπου τα δύο τρίτα όλων των εθνικών ομοσπονδιών έχουν κανόνες που οριοθετούν και περιορίζουν ή απαγορεύουν άμεσα την ιδιοκτησία πολλών συλλόγων σε εθνικό επίπεδο.
«Αυτοί οι περιορισμοί κυμαίνονται από ένα όριο στο μέγεθος των συμμετοχών (όπου μια συμμετοχή σε δεύτερο σύλλογο δεν μπορεί να υπερβαίνει ένα ορισμένο επίπεδο, για παράδειγμα 10%) έως μια πλήρη απαγόρευση κατοχής μετοχών σε περισσότερες από μία ομάδες εντός του πρωταθλήματος/χώρας υπό αμφισβήτηση.
Επιπλέον, υπάρχουν 11 χώρες που δεν έχουν συγκεκριμένους κανόνες για την ιδιοκτησία πολλαπλών συλλόγων, αλλά έχουν ευρύτερους κανόνες που περιορίζουν ή απαγορεύουν τις ιδιωτικές επενδύσεις σε συλλόγους. Εν τω μεταξύ, στα Νησιά Φερόε, το Λιχτενστάιν και το Μαυροβούνιο, οι περισσότεροι ή όλοι οι σύλλογοι έχουν τη μορφή ενώσεων, γεγονός που στην πράξη περιορίζει τις ιδιωτικές επενδύσεις σε τέτοιους συλλόγους», υπογραμμίζει η UEFA.
Ένας συνδυασμός μακροοικονομικών παραγόντων και παγκόσμιων επενδυτικών τάσεων οδήγησε σε απότομη αύξηση των επενδύσεων και της πολυιδιοκτησίας τα τελευταία χρόνια.
Αρκεί να αναφέρουμε ότι στα τέλη του 2022, το Κέντρο Πληροφοριών της UEFA είχε εντοπίσει περισσότερες από 180 ομάδες σε όλο τον κόσμο που αποτελούσαν μέρος μιας επενδυτικής δομής πολλών συλλόγων, σε σύγκριση με λιγότερες από 100 συλλόγους πριν από τέσσερα χρόνια και λιγότερους από 40 το 2012.
Μετά από μια μικρή επιβράδυνση της ανάπτυξης το 2020, λόγω της πανδημίας, οι επενδύσεις σε πολλούς συλλόγους έχουν αυξηθεί περαιτέρω τα τελευταία δύο χρόνια, καθιστώντας αυτή την τάση μια από τις πιο σημαντικές στις επενδύσεις που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο.
Αυτή η τάση τροφοδοτείται κυρίως από επενδυτές με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, με 27 από τους επενδυτικούς ομίλους που κατέχουν πολλαπλούς συλλόγους (το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού) να προέρχονται από τις ΗΠΑ. Ο ρυθμός με τον οποίο οι Αμερικανοί επενδυτές εξαγοράζουν έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια, από λιγότερες από πέντε επενδύσεις το χρόνο πριν από το 2019 σε περισσότερες από 15 το 2021 και το 2022.
Αυτή η αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων μπορεί να φανεί στον αυξανόμενο αριθμό επενδυτικών κεφαλαίων που εμπλέκονται σε ποδοσφαιρικές δραστηριότητες. Πολλοί επενδυτές προσπαθούν, επί του παρόντος, να επενδύσουν σε συλλόγους που θεωρούνται μεν υποτιμημένα περιουσιακά στοιχεία αλλά με ισχυρές και σταθερές προοπτικές ανάπτυξης. Αυτοί οι όμιλοι και τα κεφάλαια είναι πιθανό να επενδύσουν σε πολλές ομάδες σε διαφορετικά πρωταθλήματα.
Η αύξηση των επενδύσεων από την ίδια πηγή σε πολλούς συλλόγους, έχει επίσης «τη δυνατότητα να στρεβλώσει τη δραστηριότητα της μεταγραφικής αγοράς, με ένα αυξανόμενο ποσοστό συμφωνιών να εκτελούνται εντός συλλόγων που ανήκουν στους ίδιους ομίλους σε τιμές προσαρμοσμένες στους επενδυτές και όχι σε εύλογες αξίες, εις βάρος των συλλόγους που τους σχημάτισαν (οι οποίοι λαμβάνουν μικρότερη αποζημίωση με τη μορφή εισφορών αλληλεγγύης)», εξηγεί η UEFA.
Οι περισσότερες μετακινήσεις παικτών εντός ομάδων που ανήκουν στην ίδια ιδιοκτησία γίνονται μέσω «δωρεάν μεταγραφών» ή δανεισμών, που σημαίνει ότι δεν καταβάλλονται προμήθειες.
«Έχουμε δει μια σταθερή αύξηση της μεταγραφικής δραστηριότητας εντός τέτοιων ομάδων την τελευταία δεκαετία. Είναι προφανές ότι η μεταγραφική δραστηριότητα έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εν μέσω μιας κατά τα άλλα έντονα επιδεινούμενης αγοράς. Οι περισσότεροι διασταυρούμενοι επενδυτές καταγράφουν σταθερά μερικές μεταγραφές εντός του ομίλου τους κάθε χρόνο, ενώ ορισμένες ομάδες βασίζονται κυρίως σε εσωτερικούς δανεισμούς ή δωρεάν μεταγραφές για να βελτιώσουν τις ομάδες τους κάθε χρόνο», καταλήγει η UEFA.
naftemporiki.gr
