Από την έντυπη έκδοση
Και ποιος δεν έχει κάνει δήλωση τον τελευταίο καιρό για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 1,1 τρισ. ευρώ που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) τον προηγούμενο μήνα.
Οι ηγέτες από τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου χαιρέτισαν το πρόγραμμα, βλέποντας σε αυτό περαιτέρω αποκλιμάκωση των πιέσεων στο κόστος δανεισμού, ενώ από τις χώρες του «πυρήνα» η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών της Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν έπαψαν στιγμή να τονίζουν την ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων υπό τον φόβο ότι οι αγορές κρατικών ομολόγων θα μπορούσαν να εκληφθούν ως ένα είδος νομισματικής χρηματοδότησης.
Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα ιστορικό βήμα της ΕΚΤ σε μία ύστατη προσπάθεια να αυξήσει τις τιμές καταναλωτή και να τονώσει τη στάσιμη οικονομία της Ευρωζώνης.
Με κανέναν τρόπο, όμως, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί πανάκεια για όλα τα προβλήματα, καθότι από την πρώτη κιόλας στιγμή υπογραμμίστηκε το περιορισμένο εύρος των πλεονεκτημάτων που θα μπορούσαν να προκύψουν από ένα τέτοιο εγχείρημα.
Οι αποδόσεις των ομολόγων της Ευρωζώνης βρίσκονται ήδη σε ιστορικά χαμηλά, εξαιρουμένων των ελληνικών για τους δικούς τους λόγους, ενώ η ΕΚΤ έχει ήδη κάνει πολλές στοχευμένες προσπάθειες για να αυξήσει τον τραπεζικό δανεισμό προς τις μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, που συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Το κρίσιμο σημείο σε όλα αυτά είναι η εξασθένηση του ευρώ, κάτι που μέχρι στιγμής έχει πραγματοποιηθεί και μάλιστα με επιτυχία. Συνεπώς, το νέο χρήμα που θα διοχετευθεί στην αγορά μπορεί εν τέλει να προκαλέσει πρόβλημα στην ίδια την ΕΚΤ και ίσως να εξελιχθεί σε ένα επικίνδυνο πείραμα.
Το χρήμα ανταλλάσσεται… και αυτοί που θα πωλήσουν τα ομόλογά τους στην ΕΚΤ θα αγοράσουν κάποιο άλλο ενεργητικό. Δεδομένου όμως ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα μειώσει περαιτέρω τις ομολογιακές αποδόσεις στην Ευρώπη, οι αποδόσεις άλλου σχετικά ασφαλούς ενεργητικού θα φαντάζουν πολύ πιο ελκυστικές.
Αυτό σημαίνει εμμέσως πλην σαφώς επιστροφή στο γνωστό carry trade, στην πρακτική δηλαδή να δανείζεσαι σε φθηνό νόμισμα και να επενδύεις σε νόμισμα που υπόσχεται μεγαλύτερα κέρδη.
Είναι γνωστό ότι η πρακτική αυτή με το γιεν οδήγησε σε πολύ μεγάλο βαθμό στη «φούσκα» που προηγήθηκε της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Ο γνωστός μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος προειδοποίησε πριν από μερικές ημέρες ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα δημιουργήσει φούσκες στις αγορές και θα ευνοήσει τους πλουσιότερους.
Και κάποιοι επενδυτικοί οίκοι, μεταξύ των οποίων η JP Morgan, προειδοποίησαν ότι κάθε απόπειρα ενίσχυσης της ρευστότητας ενέχει σοβαρούς κινδύνους και δεν αποκλείεται να οδηγήσει στο ξέσπασμα φούσκας. Μήπως λοιπόν αρχίζει μόλις τώρα ένα παγκόσμιο «παιχνίδι» αναζήτησης κέρδους έως ότου αυξηθούν τα επιτόκια; Και μήπως βρισκόμαστε στην απαρχή δημιουργίας μιας νέας φούσκας με νικητές και χαμένους;
ΕΦΗ ΤΡΙΗΡΗ – [email protected]
