Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Χθες στη Σκωτία, σήμερα στην Ουαλία. Στην προσπάθειά του να πάρει το ΟΚ για την αμφιλεγόμενη στρατηγική του στο Brexit, η οποία λίγο πολύ προβλέπει μία ευθεία σύγκρουση με τις Βρυξέλλες, ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο Μπόρις Τζόνσον, ταξιδεύει περί το Ηνωμένο Βασίλειο. Ποιες είναι όμως οι προσδοκίες του, ειδικά από τη Σκωτία, η οποία ψήφισε ξεκάθαρα Remain στο δημοψήφισμα του 2016;
Η χθεσινή συνάντηση του Τζόνσον με την πρωθυπουργό της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον δεν αναμενόταν εύκολη – και δεν ήταν. Η Στέρτζον δεν είχε ούτε ένα χαμόγελο για τον νέο Βρετανό πρωθυπουργό, ενώ τον καλωσόρισε μία παγωμένη χειραψία, όπως σχολιάστηκε από τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης.
Το επιστέγασμα αυτής της άκαρπης συνάντησης ήταν τα σχόλια της πρωθυπουργού της Σκωτίας μετά το πέρας της τετ α τετ συνάντησης, στο Εδιμβούργο. Στόχος του Τζόνσον, δήλωσε η Στέρτζον, παρά τα «μεγάλα» λόγια περί νέας, βλετιωμένης συμφωνίας αποχώρησης, είναι να ωθήσει το Ηνωμένο Βασίλειο σε ένα άτακτο Brexit. Η Σκωτσέζα πρωθυπουργός εκτίμησε δηλαδή ότι ο Τζόνσον ακολουθεί μία «επικίνδυνη» στρατηγική με τους Ευρωπαίους ηγέτες, γνωρίζοντας ότι αυτή μπορεί να οδηγήσει σε no deal Brexit.
Τόσο ο ίδιος ο Τζόνσον όσο και ο νέος υπουργός Εξωτερικών του, ο Ντόμινικ Ράαμπ, διεμήνυσαν χθες ότι προκειμένου το Λονδίνο να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις, θα πρέπει πρώτα οι Βρυξέλλες να αλλάξουν τη στάση τους στο Brexit.
Μήλον της έριδος αποτελεί το backstop, το λεγόμενο δίχτυ ασφαλείας για την αποφυγή των σκληρών ιρλανδικών συνόρων. Η λογική του Τζόνσον και το μήνυμα που έστειλε χθες στους Ευρωπαίους εταίρους είναι ότι η συμφωνία αποχώρησης απορρίφθηκε τρεις φορές από το βρετανικό κοινοβούλιο, όπερ σημαίνει ότι για να επανέλθει στη Βουλή των Κοινότήτων είναι απαραίτητο να μην περιλαβάνεται σε αυτήν το backstop. Το πρόβλημα εν προκειμένω είναι ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν ξεκαθαρίσει από την πλευρά τους ότι δεν έχουν καμία απολύτως πρόθεση να διαπραγματευτούν – αυτό το κομμάτι τουλάχιστον.
Από τη χθεσινή συνάντηση ωστόσο κατέστη σαφές ότι η στρατηγική του νέου πρωθυπουργού δεν πείθει στη Σκωτία. Είναι επίσης σαφές ότι το Brexit δημιουργεί πολύ ισχυρές φυγόκεντρες δυνάμεις, σχολιάζει η «Monde». Στη Σκωτία, η οποία ψήφισε το 2016 Remain, με ποσοστό 62%, η Στέρτζον ζητεί πυκνά συχνά ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία (έπειτα από εκείνο του 2014). Στη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία ψήφισε με ποσοστό 56% να παραμείνει στην Ε.Ε., οι εκκλήσεις για επανένωση ποικίλλουν. Μόνο η Ουαλία, η οποία ψήφισε οριακά υπέρ του Brexit (52%), αποστασιοποιείται από τις αποσχιστικές προσπάθειες.
Υπήρχε έστω και μία περίπτωση λοιπόν να κερδίσει ο Τζόνσον τη στήριξη του Εδιμβούργου; Ασφαλώς και όχι, συμφωνούν πολιτικοί αναλυτές. Η χθεσινή συνάντηση, καταλήγουν, είχε στόχο περισσότερο το αγγλικό κοινό, το οποίο θέλει να καθησυχάσει ο Τζόνσον, παρά το σκωτσέζικο. Το πάθος του και η αποφασιστικότητά του να βγάλει τη χώρα από την Ένωση είναι τόσο ισχυρά, όσο αντίστοιχα αποφασιστική θα ήταν η δράση του εάν οι Σκωτσέζοι – ή άλλοι – επιχειρούσαν να εγκαταλείψουν το Ηνωμένο Βασίλειο.
