Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που ο Μπόρις Τζόνσον θεωρείται το βρετανικό ισοδύναμο του Ντόναλντ Τραμπ. Η εξωτερική ομοιότητα είναι ο πιο προφανής. Η δημόσια περσόνα που έχει δημιουργήσει, ο τρόπος που αυτοπροβάλλεται στα μέσα ενημέρωσης και κυρίως η διχαστική πολιτική του είναι οι πιο ουσιώδεις.
Οι δύο ηγέτες δείχνουν να έχουν πολλά που τους ενώνουν. «Νομίζω ότι θα έχουμε μία καταπληκτική σχέση», δήλωσε προ ημερών ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος. Εντός των βρετανικών συνόρων ωστόσο, λίγο προτού ο Μπόρις Τζόνσον περάσει το κατώφλι της Ντάουνινγκ Στριτ ως πρωθυπουργός, αρκετοί είναι εκείνοι που επισημαίνουν τη μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο ηγετών: ο ένας είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο άλλος θα είναι ο πρωθυπουργός της Βρετανίας. Πρόκειται για δύο διαφορετικά μεγέθη, για δύο διαφορετικά έθνη – και άκρως επικίνδυνο να ακολουθήσουν την ίδια πολιτική.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής εκτός ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί ωστόσο, στη μεγάλη πλειονότητά τους, τον πιστεύουν. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με τον Μπόρις Τζόνσον. Δύο φορές εκλεγμένος δήμαρχος του Λονδίνου, ο Τζόνσον ασκεί μία ακαταμάχητη γοητεία στους Βρετανούς. Η εκλογή του – σήμερα το μεσημέρι, δίχως συγκλονιστικού απροόπτου – στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και κατά συνέπεια στον πρωθυπουργικό θώκο, δεν προκαλεί καμία έκπληξη. Προκαλεί όμως ανησυχία.
Η ρητορική του Τραμπ είναι μακράν πιο επιθετική, ο Τζόνσον όμως ίσως αποδειχθεί πολύ πιο επικίνδυνος, σχολιάζει ο Πάτρικ Κόκμπερν στον «Independent». Πέρα από τα μεγάλα λόγια, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν φαίνεται να έχει απωλέσει τον ρεαλισμό του και δεν έχει συρθεί – ακόμη – σε κανέναν πόλεμο. Και βέβαια είναι εύκολο για έναν Αμερικανό πρόεδρο να υπόσχεται ότι θα κάνει «την Αμερική ξανά μεγάλη». Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι η μεγαλύτερη δύναμη του κόσμου, έστω και αν η δύναμη αυτή έχει αρχίσει να ξεθωριάζει.
Ως πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο Τζόνσον θα πρέπει να διαβεί έναν δρόμο πολύ πιο δύσκολο από όσο οι Βρετανοί – και τα μέλη του Συντηρητικού Κόμματος – πιστεύουν, εξηγεί ο Κόκμπερν. Ο νέος πρωθυπουργός θα κληθεί να αντιμετωπίσει τους 27 της Ένωσης και να υπερασπιστεί το Brexit, με ή χωρίς συμφωνία. Ο μοναδικός ώμος που θα έχει να ακουμπήσει στις δύσκολες αυτές στιγμές θα είναι οι ΗΠΑ, σε μια εποχή μάλιστα όπου οι πολιτικές της γίνονται πιο ασταθείς και πιο εγωκεντρικές. Ήδη η βρετανική συνεργασία με τις ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να μη γίνει στόχος ως πληρεξούσιος των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελεί ένα πρώιμο σημάδι του δύσβατού αυτού δρόμου.
Ο Τραμπ διχάζει όντως τις ΗΠΑ. Είναι όμως ένα έθνος που ήταν σχεδόν ανέκαθεν διχασμένο για τις φυλετικές διακρίσεις και την κληρονομιά της δουλείας. Οι διχασμοί του Εμφυλίου, πριν από 160 χρόνια, σχολιάζει ο διεθνούς φήμης δημοσιογράφος, αποτελούν τον πυρήνα των αμερικανικών πολιτικών διαιρέσων σήμερα. Στη Βρετανία, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η πολιτική πόλωση γύρω από το Brexit είναι κάτι – σχεδόν – καινούριο, είναι σίγουρα πιο αβέβαιη και γι’ αυτό ίσως πολύ πιο επικίνδυνη.
