Αυτονομιστές κατέλαβαν την Κυριακή τη μεταβατική έδρα της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Υεμένης στη νότια παραθαλάσσια πόλη Άντεν, έπειτα από σφοδρές συγκρούσεις με τα κυβερνητικά στρατεύματα, στις οποίες σκοτώθηκαν τουλάχιστον 15 άνθρωποι.
Το βράδυ οι δυνάμεις των αυτονομιστών –που έχουν εκπαιδευτεί και υποστηρίζονται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μέχρι χθες μάχονταν στο πλευρό των δυνάμεων που δηλώνουν πίστη στη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση– έλεγχαν δύο προσβάσεις προς το προεδρικό μέγαρο, όπου έδρευαν μέλη της κυβέρνησης, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις υπηρεσίες ασφαλείας. Τα δύο στρατόπεδα μοιράζονται των έλεγχο των συνοικιών του Άντεν. Οι εχθροπραξίες πάντως αποκλιμακώθηκαν, όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Οι αυτονομιστές κατηγόρησαν το βράδυ της Κυριακής τον Υεμενίτη πρωθυπουργό Άχμεντ μπιν Ντάγερ, ο οποίος βρίσκεται στο Άντεν, ότι διέταξε τις δυνάμεις του να ανοίξουν πυρ εναντίον ενός πλήθους διαδηλωτών που κατήγγειλε την κυβέρνηση για διαφθορά. Απαίτησαν την απομάκρυνσή του από το αξίωμα.
Ο Υεμενίτης πρόεδρος Αμπντ Ράμπου Μανσούρ Χάντι, ο οποίος έχει καταφύγει εδώ και καιρό στο Ριάντ, διέταξε το απόγευμα τις μονάδες του στρατού να «παύσουν πυρ αμέσως».
Διωγμένη το 2014 από την πρωτεύουσα Σαναά όταν την καταλάμβαναν οι αντάρτες Χούθι, η κυβέρνηση του προέδρου Χάντι έχει ονομάσει «προσωρινή» πρωτεύουσα το Άντεν.
Τα κυβερνητικά στρατεύματα όμως βρίσκονται πλέον αντιμέτωπα με το αυτονομιστικό κίνημα, που παραμένει ισχυρό παρά το ότι η Νότια Υεμένη έπαψε να υπάρχει ως ανεξάρτητο κράτος το 1990 και προσαρτήθηκε στον βορρά από τον πρώην πρόεδρο Άλι Αμπντάλα Σάλεχ.
Ο πρώην κυβερνήτης του Άντεν, Άινταρους αλ Ζουμπάιντι, ο οποίος είχε καθαιρεθεί τον Απρίλιο 2017 από τον Χάντι, ίδρυσε έναν μήνα αργότερα το Μεταβατικό Συμβούλιο του Νότου υπό την ηγεσία του, το οποίο έχει σκοπό να «κυβερνήσει τις επαρχίες του νότου και να τις αντιπροσωπεύει στο εσωτερικό και στο εξωτερικό» της χώρας.
Η ένταση ανάμεσα στους αυτονομιστές και την κυβέρνηση του Χάντι άρχισε να κλιμακώνεται πριν από μία εβδομάδα. Το Συμβούλιο απαίτησε «αλλαγές» προσώπων στην κυβέρνηση και έδωσε στον πρόεδρο Χάντι «μία εβδομάδα» προθεσμία για να προχωρήσει σε αυτές, προειδοποιώντας πως εάν δεν το έκανε θα οργάνωνε μεγάλες κινητοποιήσεις για να «διώξει την κυβέρνηση». Ο χρόνος που όριζε το τελεσίγραφο των αυτονομιστών παρήλθε το πρωί της Κυριακής.
Παρά την παρουσία των δυνάμεων της συμμαχίας υπό τη διοίκηση της Σαουδικής Αραβίας –οι οποίες επενέβησαν στον πόλεμο στην Υεμένη πριν από τρία χρόνια για να υποστηρίξουν την κυβέρνηση του Χάντι– ξέσπασαν σφοδρές συγκρούσεις όταν μονάδες του κυβερνητικού στρατού προσπάθησαν να εμποδίσουν αυτονομιστές να μπουν στην πόλη, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις υπηρεσίες ασφαλείας.
Σχολεία, πανεπιστήμια και καταστήματα έκλεισαν από το πρωί της Κυριακής, όπως και το αεροδρόμιο στο Άντεν.
Οι μάχες που ξέσπασαν το πρωί συνεχίστηκαν όλη την ημέρα και στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 15 ανθρώπους, ανάμεσά τους τρεις αμάχους, ενώ δεκάδες άλλοι άνθρωποι τραυματίστηκαν, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου με βάση πληροφορίες από τέσσερα νοσοκομεία.
Ο πρωθυπουργός Ντάγερ κατήγγειλε ένα «πραξικόπημα» των αυτονομιστών και απαίτησε από τη συμμαχία υπό την ηγεσία του Ριάντ να επέμβει για να αποφευχθεί το χάος. Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις υπηρεσίες ασφαλείας, οι δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων που βρίσκονται στο Άντεν δεν ανέλαβαν δράση.
Το βράδυ του Σαββάτου, η συμμαχία είχε απευθύνει έκκληση για «αυτοσυγκράτηση» κι είχε υπογραμμίσει τη σημασία που έχει κατ’ αυτήν οι Υεμενίτες να «αναλογιστούν την εθνική τους ευθύνη» για την επίτευξη από κοινού της «απελευθέρωσης» της Υεμένης και της «ήττας των Ιρανών ανταρτών Χούθι».
Η αιματηρή ρήξη στο στρατόπεδο των δυνάμεων που δηλώνουν πίστη στη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση ακολουθεί αυτή στο στρατόπεδο των σιιτών ανταρτών: τον Δεκέμβριο οι Χούθι σκότωσαν τον πρώην σύμμαχό τους Άλι Αμπντάλα Σάλεχ κι έδιωξαν τις δυνάμεις του από την πρωτεύουσα Σαναά.
Στην τελευταία φάση της σύρραξης στην Υεμένη, που κρατάει σχεδόν τρία χρόνια, από τα τέλη του Μαρτίου του 2015, έχουν χάσει τη ζωή τους πάνω από 9.200 άνθρωποι και πάνω από 53.000 άλλοι έχουν τραυματιστεί. Δεν διαφαίνεται καμιά λύση της κρίσης. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, στην Υεμένη εκτυλίσσεται «η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο» και υπάρχει κίνδυνος γενικευμένου λιμού.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, Reuters