Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Πώς ελέγχεται ένα πλήθος, πώς συγκρατείται, όταν το θυμικό παίρνει το πάνω χέρι; Ο Μακιαβέλι, που φωτίζει τους νόμους ενός πανάρχαιου παιχνιδιού, τους μηχανισμούς πίσω από τη σκηνή και περιγράφει την πολιτική γυμνή, καταλήγει πως το καταλληλότερο πράγμα για να συγκρατηθεί ένα εξαγριωμένο πλήθος συνιστά ο σεβασμός για κάποιον με κύρος. Ένας σοβαρός, όχι απαραίτητα βλοσυρός, που βγαίνει μπροστά, όταν έχει ξεσπάσει στην πόλη διαμάχη, και τους αντιμετωπίζει κατά πρόσωπο.
Αφού επικαλείται τον Βιργίλιο (Αν τότε κάποιος σοβαρός και σεβάσμιος εμφανισθεί άνδρας / ησυχάζουν και τείνουν ευήκοον ους), ανοίγει, όπως ένας χειρουργός, το πολιτικό σώμα και πριν το κλείσει, καταλήγει στην περισσότερο ασφαλή και επιβαλλόμενη λύση: Οφείλει ο αξιοσέβαστος να παρουσιαστεί στους εμπλεκόμενους, με όσο θάρρος, αξιοπρέπεια ή χάρη μπορεί να (συμ)μαζέψει, φέροντας τα διάσημα του όποιου αξιώματός του, για να τους γητέψει.
«Η Φλωρεντία ήταν χωρισμένη, πριν λίγα χρόνια, σε δύο φατρίες, τους Φρατέσκι και τους Αραμπιάτι, όπως αποκαλούνταν. Όταν συγκρούστηκαν, οι Φρατέσκι ηττήθηκαν. Ανάμεσά τους βρισκόταν ο Παγκολαντόνιο Σοντερίνι, πολίτης ευυπόληπτος σ’ εκείνες τις μέρες. Κατά τη διάρκεια των ταραχών, ο αρματωμένος όχλος πήγε να λεηλατήσει τον οίκο του. Στο σπίτι βρισκόταν, κατά τύχη, ο Φραντζέσκος, ο αδερφός του, επίσκοπος τότε, της Βολτέρρας και νυν καρδινάλιος. Ακούγοντας τον θόρυβο και βλέποντας το πλήθος, φόρεσε, αμέσως, τα εξοχότερα άμφιά του, έριξε πάνωθέ του τον επισκοπικό του χιτώνα, αντιπαρατέθηκε στο πλήθος και τους συγκράτησε με την εμφάνιση και τα λόγια του. Το γεγονός συζητούνταν με θαυμασμό, επί αρκετές ημέρες, σ’ ολόκληρη την πόλη» (Μachiavelli, «Η χειραγώγηση του όχλου – Οι συνωμοσίες», εκδ. Ροές, 2011).
Το γεγονός, στις μέρες μας, θα συζητούνταν όσο κρατάει η σκοτεινή ώρα στων μέσων κοινωνικής δικτύωσης τη χώρα. Οι αποκαθηλώσεις, άλλωστε, κερδίζουν κατά κράτος τις ανυψώσεις και οι σοβαροί αποθαρρύνονται από τη βοή. Στη Δύση σίγουρα. Θα σας γελάσω για την Ανατολή.
