Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει ένα εμβληματικό αναπτυξιακό έργο για την Κρήτη, καθώς σήμερα από τα Χανιά, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, και η ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών παρουσίασαν τον σχεδιασμό για τη δημιουργία του νέου Βόρειου Οδικού Άξονα του νησιού, καθώς και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του. Το σχέδιο, που παρουσιάστηκε στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου στην παλιά πόλη των Χανίων, προβλέπει νέες χαράξεις, τούνελ- σήραγγες, γέφυρες και ανισόπεδους κόμβους.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα αλλά και την αναγκαιότητα του έργου και ευχαρίστησε τις υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών για την προσπάθεια που κατέβαλαν ώστε να προχωρήσει το έργο. Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε τον ΒΟΑΚ ως «το πιο σημαντικό αναπτυξιακό έργο για την Κρήτη τον επόμενο αιώνα».
Παράλληλα, υπενθύμισε ότι η δημιουργία του ήταν μια από τις προσωπικές προεκλογικές δεσμεύσεις που είχε αναλάβει. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη μεγάλη προσπάθεια που καταβλήθηκε ώστε μέρος της χρηματοδότησης του έργου να είναι από το Ταμείο Ανάκαμψης. Όπως είπε, «διαθέτουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να υλοποιήσουμε ένα εργο, που θα ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ. Ο ΒΟΑΚ θα είναι ο μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος που θα κατασκευασθεί στην Ευρώπη.
Αν δεν προχωρήσουμε, η Κρήτη θα μείνει αναπτυξιακά ακρωτηριασμένη. Για μένα ο ΒΟΑΚ είναι αδιαπραγμάτευτη αναπτυξιακή προτεραιότητα» τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για την εμπειρία του στο θέμα της οδικής ασφάλειας που παρέχει ο υφιστάμενος ΒΟΑΚ και υπογράμμισε πως «ο νέος ΒΟΑΚ θα είναι ο δρόμος του μέλλοντος».
Ο πρωθυπουργός ζήτησε τη συνεργασία όλων ώστε να ολοκληρωθεί το έργο κι αναφέρθηκε στα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που δρομολογούνται στο νησί, τονίζοντας ότι «πρέπει να δουλέψουμε όλοι μαζί και να κάνουμε πράξη το αναπτυξιακό μας όραμα για το νησί».
Εμφανίστηκε, επίσης, αισιόδοξος ότι πλησιάζει το τέλος της πανδημίας, ωστόσο επισήμανε την ανάγκη να προχωρήσουν οι εμβολιασμοί και να μην υπάρχει εφησυχασμός.
Στο τέλος της ομιλίας του, αναφέρθηκε στις συζητήσεις που είχε με τον πατέρα του Κωνσταντίνο και στο όραμα και εκείνου να αποκτήσει η Κρήτη ένα σύγχρονο αυτοκινητόδρομο.
Στην ομιλία του ο υπουργός Υποδομών, Κώστας Καραμανλής, τόνισε ότι «παραλάβαμε, όπως έχω πει κι άλλες φορές, μια απλή μολυβιά στον χάρτη. Ένα έργο που ήταν σχεδόν στη σφαίρα του απραγματοποίητου. Τόσα χρόνια συζητιόταν, αλλά κανείς δεν πίστευε πια ότι θα πραγματοποιηθεί. Με συγκεκριμένα βήματα, το κάνουμε πραγματικότητα. Κάνοντας άλματα σε όλα τα επίπεδα και εξασφαλίζοντάς του τις τρεις πιο βασικές προϋποθέσεις: χρηματοδότηση, χάραξη, χρονοδιάγραμμα. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της εργασίας που έχει γίνει, αρκεί να πω μόνο το εξής: Όσα κάναμε για τον ΒΟΑΚ μέσα σε λιγότερο από 22 μήνες, χρειάστηκαν για το Κόρινθος – Πάτρα έξι ολόκληρα χρόνια. Και μάλιστα για τον ΒΟΑΚ, που είναι ένα έργο και πολύ πιο σύνθετο και πιο μεγάλο. Πολλοί με ρωτάνε γιατί δεν είχε προχωρήσει το έργο μέχρι σήμερα. Η αλήθεια είναι μία: ο κυριότερος λόγος ήταν ότι δεν υπήρχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, συνολικά, για όλο το έργο. Εμείς, λοιπόν, εξετάσαμε όλα τα εναλλακτικά σενάρια και καταλήξαμε σε ένα ολοκληρωμένο και ρεαλιστικό χρηματοδοτικό εργαλείο. Με απλά λόγια: Για πρώτη φορά έχουμε εξασφαλίσει τους πόρους για το έργο αυτό. Αξιοποιούμε την ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έδωσε πολύ σημαντική μάχη για να ενταχθεί ο ΒΟΑΚ στο Ταμείο Ανάκαμψης» είπε ο υπουργός Υποδομών.
Το προφίλ του έργου
Τα τεχνικά στοιχεία του έργου παρουσίασε ο γενικός γραμματέας Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης. Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης θα ενώνει το νησί από τον Κίσσαμο ως τη Σητεία.
Τα πρώτα εργοτάξια εκτιμάται ότι θα αρχίσουν να στήνονται στα τέλη του 2022 και στις αρχές του 2026 εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα ανατολικά του Ηρακλείου.
Το συνολικό μήκος του ΒΟΑΚ είναι 294 χλμ και διατρέχει οκτώ δήμους της περιφέρειας Κρήτης κατά μήκος της Βόρειας ανεπτυγμένης ακτής της νήσου και στους τέσσερις νομούς. Συνδέει τις κύριες πύλες εισόδου/εξόδου του νησιού, ενώ συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος του κυκλοφοριακού φόρτου. Γύρω από τον ΒΟΑΚ συγκεντρώνεται περίπου το 80% της τουριστικής δραστηριότητας, ενώ εξυπηρετεί το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού.
Ειδικότερα, για το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο το έργο περιλαμβάνει: 2+2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης με συνολικό πλάτος 21,5 μέτρα και κεντρική νησίδα. 26 σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους 34 χιλιομέτρων, 10,80 χιλιόμετρα νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος, 20 νέους ανισόπεδους κόμβους και αναβάθμιση των υπαρχόντων ανισόπεδων κόμβων στις παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
Ο νέος ΒΟΑΚ που θα συνδέει τη Δυτική με την Ανατολική Κρήτη, θα έχει σε όλο το μήκος του προστατευτικό διαχωριστικό ανά κατεύθυνση κυκλοφορίας, φωτισμό και με την ολοκλήρωση του θα αναβαθμίσει το επίπεδο ασφάλειας και μεταφορών στο νησί.
Για την υλοποίηση του θα χρησιμοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, ενώ ποσό 427 εκατομμυρίων ευρώ θα διατεθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η μελετητική ωριμότητα, η χάραξη του δρόμου, η κατάθεση Μελέτης Περιβαλλοντολογικών Επιπτώσεων και η εξασφαλισμένη χρηματοδότηση των 427 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, δημιουργεί την αισιοδοξία για το πολύπαθο έργο. Το τμήμα Χανιά – Χερσόνησος, θα γίνει με σύμβαση παραχώρησης, για το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη, η Β΄ φάση του διαγωνισμού ξεκίνησε και έχει κατατεθεί η μελέτη περιβαλλοντολογικών επιπτώσεων στο αρμόδιο Υπουργείο, ενώ το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, θα γίνει με ΣΔΙΤ. Παράλληλα έχουν ανατεθεί και οι μελέτες για το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, η ολοκλήρωση του έργου θα αναβαθμίσει την οδική ασφάλεια με αισθητή μείωση θανατηφόρων ατυχημάτων και σοβαρών τραυματισμών αυξάνοντας σημαντικό το μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης οδικών ατυχημάτων σε περίπου 7% ετησίως, από περίπου 4% την τελευταία δεκαετία. Σκοπός είναι να μπει ένα τέλος στη θλιβερή πρωτιά των θανατηφόρων ατυχημάτων που σημειώνει το νησί.
Παράλληλα αναμένεται να σημειωθεί σημαντική εξοικονόμηση χρόνου του ταξιδιού και σημαντική μείωση της χρονοαπόστασης των μετακινήσεων ενώ θα συμβάλλει στη μείωση του κόστους μεταφοράς των εμπορευμάτων και των προϊόντων στο συνολικό οδικό δίκτυο της Κρήτης. Όσον αφορά την τουριστική ανάπτυξη, ο ΒΟΑΚ θα συμβάλλει στην ανοδική πορεία της ανάπτυξης της Κρήτης μέσω της αυξημένης κινητικότητας και δυνατοτήτων αξιόπιστης προσπέλασης των τουριστικών και οικονομικών πόλεων.
Επιπλέον, θα ενισχύσει σημαντικά την απασχόληση με τη δημιουργία 90.000 έως 130.000 νέων θέσεων εργασίας σε όλο το φάσμα της οικονομίας κατά τη φάση της κατασκευής και μετά από την ολοκλήρωση του έργου και για χρονικό ορίζοντα έως 30 έτη. Ταυτόχρονα θα εξασφαλίσει μείωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης, κυρίως, των εκπεμπόμενων αερίων ρύπων ανά όχημα λόγω καλύτερων συνθηκών κυκλοφορίας και σταθερότερων μέσων ταχυτήτων εξασφαλίζοντας παράλληλα ικανοποιητικά εκτιμώμενα επίπεδα θορύβου εκτός κατοικημένων περιοχών με παράλληλη ελάφρυνση και μείωση θορύβου στα αστικά κέντρα.
Αναλυτικά τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
Κίσσαμος – Χανιά (Προαίρεση στη Σύμβαση Παραχώρησης)
· Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 37,5 χλμ.
· Η τυπική διατομή του αυτοκινητόδρομου έχει πλάτος οδοστρώματος 21,5 μέτρα.
· 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ και κεντρική νησίδα
· Εκτιμώμενο κόστος 180 εκ. ευρώ
Χανιά – Ηράκλειο (Σύμβαση Παραχώρησης)
· Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 157,5 χλμ. και παράπλευρου / κάθετου δικτύου περίπου 150 χλμ.
· Η τυπική διατομή του αυτοκινητόδρομου έχει πλάτος οδοστρώματος 21,5 μέτρα από 12,50 σήμερα.
· 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
· 26 σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους περίπου 34 χλμ.
· 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
· 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου
· Εκτιμώμενο κόστος 1,32 δισ ευρώ.
Χερσόνησος – Νεάπολη (ΣΔΙΤ)
· Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 22,44 χλμ. και παράπλευρου / κάθετου δικτύου 9,65 χλμ
· Η τυπική διατομή του αυτοκινητόδρομου έχει πλάτος οδοστρώματος 21,5 μέτρα.
· 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
· 12 γέφυρες μονού κλάδου (1,7 χλμ.)
· 5 σήραγγες μονού κλάδου (συνολικού μήκους 6,75 χλμ.)
· 1 cut & cover διπλού κλάδου (215 μ)
· 5 νέους Ανισόπεδους Κόμβους
· Στο ΣΔΙΤ θα ενταχθεί και η λειτουργία και συντήρηση των 14 χλμ. του Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος
· Κατατέθηκε η ΜΠΕ και ξεκίνησε η Β’ Φάση του διαγωνισμού
· Εκτιμώμενο κόστος 290 εκ. ευρώ.
Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος
· Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 14,0 χλμ.
· Η τυπική διατομή του αυτοκινητόδρομου έχει πλάτος οδοστρώματος 21,5 μέτρα
· 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
· Μελετάται και προγραμματίζεται να δημοπρατηθεί ως Δημόσιο Έργο στις αρχές του 2022
· Εκτιμώμενο κόστος 145 εκ. ευρώ.
Άγιος Νικόλαος – Σητεία
· Θα ολοκληρωθούν οι μελέτες και θα αναζητηθεί χρηματοδότηση σε συνεργασία με την Περιφέρεια για τα τμήματα Καλό Χωριό – Γέφυρα Φρουζή και Παράκαμψη Παχειάς Άμμου
· Το έργο είναι περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο και η δημοπράτηση μπορεί να γίνει αρχές 2022.