Χωρίς «λευκό καπνό» συνέχιζαν τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. τις διαβουλεύσεις στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για τα πρόσωπα που θα καταλάβουν τις θέσεις-κλειδιά των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, καθώς η συμβιβαστική πρόταση που διαμορφώθηκε κηρύχθηκε νωρίτερα «νεκρή», καθιστώντας σαφές ότι η νύχτα επρόκειτο να είναι μακρά και δύσκολη.
Η πρόταση που καταρτίστηκε τις τελευταίες ημέρες προκάλεσε τόσο έντονη αντίδραση μεταξύ των ηγετών της πολιτικής οικογένειας της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς (ΕΛΚ) που πιστεύεται ότι οδεύει να εγκαταλειφθεί.
Ενδεικτικό της έντασης ήταν ότι η Σύνοδος Κορυφής άρχισε με περίπου τρεις ώρες καθυστέρηση, στις 19:00 και ανεστάλη μιάμιση ώρα αργότερα, για διμερείς διαβουλεύσεις, όπως ενημέρωσε μέσω Twitter ο εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
Πυρά ομαδόν κατά της Μέρκελ
Η επιλογή του Ολλανδού Φρανς Τίμερμανς, υποψήφιου των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών για την προεδρία της Κομισιόν, προτάθηκε μετά την απόρριψη της υποψηφιότητας του επικεφαλής του ψηφοδελτίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που κατέλαβε την πρώτη θέση στις ευρωεκλογές του Μαΐου, του Γερμανού Μάνφρεντ Βέμπερ, στη Σύνοδο Κορυφής της 20ής και 21ης Ιουνίου.
Σε αντάλλαγμα, προτάθηκε ο Βέμπερ να αναλάβει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάτι για το οποίο θα χρειαστεί τις ψήφους των ευρωβουλευτών των σοσιαλιστών και των φιλελεύθερων, και κάποιο άλλο στέλεχος του ΕΛΚ να αναλάβει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η πρόταση διαμορφώθηκε στις συνομιλίες των Ευρωπαίων ηγετών στο περιθώριο της G20, την Παρασκευή και το Σάββατο, στην Οσάκα της Ιαπωνίας. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ φέρεται εκεί να αποδέχθηκε οριστικά να πάψει να προωθεί την υποψηφιότητα του συμπατριώτη της Βέμπερ για τη διαδοχή του Λουξεμβουργιανού Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Ωστόσο, οι Φιλελεύθεροι απαίτησαν στην Οσάκα την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κάτι στο οποίο επίσης φέρεται να συναίνεσε η Μέρκελ – προς μεγάλη απογοήτευση στο ΕΛΚ, που αντέδρασε έντονα. Η Μέρκελ δέχθηκε ομαδόν φραστικά πυρά στη συνάντηση των ηγετών της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς πριν από τη σύνοδο.
«Η συμφωνία καταστράφηκε», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο στέλεχος του ΕΛΚ, υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. «Το ΕΛΚ αρνείται τη συμφωνία που προτείνεται. Είναι νεκρή. Δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία απόψε», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
«Κανένας από τους ηγέτες του ΕΛΚ δεν αποδέχεται τη συμφωνία για την οποία έγινε διαπραγμάτευση στην Οσάκα», επιβεβαίωσε ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ, που ανήκει σε αυτή την πολιτική ομάδα.
Η κρίση ανάμεσα στη Μέρκελ και τους υπόλοιπους ηγέτες του ΕΛΚ ήταν μάλλον απρόσμενη, προφανώς υπήρξε έλλειψη επικοινωνίας, σχολίασε γαλλική διπλωματική πηγή, προεξοφλώντας μια «λευκή» νύχτα.
Το ΕΛΚ απέρριψε τον συμβιβασμό κι επανήλθε στην πρόταση η προεδρία της Κομισιόν να ανατεθεί στον Spitzekanditat του. «Το όνομα του Βέμπερ είναι πάντα στο τραπέζι», διαβεβαίωσε ο Βαράντκαρ. «Το ΕΛΚ είναι το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές και πρέπει να αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», υπερθεμάτισε ο Κροάτης ομόλογός του Αντρέι Πλένκοβιτς. «Το ΕΛΚ δεν θα προτείνει άλλον υποψήφιο απόψε», διευκρίνισε.
Προς νέα Σύνοδο;
Πηγές προσκείμενες στο ΕΛΚ έκαναν χθες βράδυ λόγο περί της οργάνωσης νέας Συνόδου Κορυφής τη 15η Ιουλίου, αλλά ανώτερη διπλωματική πηγή τόνισε πως το πράγμα δεν έχει «ακόμη» φθάσει «εκεί».
Οι τέσσερις ανατολικοευρωπαϊκές χώρες της Ομάδας του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία) δεν κρύβουν την αντίθεσή τους έναντι της υποψηφιότητας του Τίμερμανς, καθώς κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει των κανόνων για το Κράτος Δικαίου σε βάρος της Βουδαπέστης και της Βαρσοβίας.
Κατά την άφιξή της στον χώρο της Συνόδου, η Μέρκελ δεν έκρυψε πως ανέμενε δύσκολη βραδιά.
Τα «κλειδιά» τα κρατάει το ΕΛΚ. Δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς την υποστήριξη αυτής της πολιτικής οικογένειας, καθώς είναι αδύνατη η διαμόρφωση πλειοψηφίας χωρίς τις δικές της ψήφους στο ΕΚ.
Ακόμη και σε περίπτωση αποτυχίας της Συνόδου, αναμένεται σε κάθε περίπτωση να εκλεγεί νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο μεθαύριο Τετάρτη 3η Ιουλίου. Αυτό το αξίωμα είναι άλλο ένα κομμάτι του παζλ, μαζί με την προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και το αξίωμα του επόμενου ή της επόμενης επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
«Η επιλογή του προέδρου του ΕΚ είναι εντελώς ανεξάρτητη (…). Θα εκλέξουμε τον πρόεδρό μας την 3η Ιουλίου, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα» της Συνόδου Κορυφής, διαβεβαίωσε ο απερχόμενος πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου, ο Ιταλός Αντόνιο Ταγιάνι.
Αυτή είναι η τρίτη Σύνοδος Κορυφής που είναι αφιερωμένη στη νομή των αξιωμάτων-κλειδιών της Ε.Ε. μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Το 2014 για να οριστεί υποψήφιος ο Γιούνκερ – εγκαταλείπει το αξίωμα την 31η Οκτωβρίου – χρειάστηκαν τρεις Σύνοδοι για να καταλήξουν σε συμφωνία οι ηγέτες της Ε.Ε.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, DPA
