Του Γιώργου Φωκιανού
[email protected]
Κλιμακώνεται τις τελευταίες ημέρες η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, με αφορμή τις ενέργειες της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ, με τη ρητορική να περιλαμβάνει απειλές περί λήψης μέτρων από τις ένοπλες δυνάμεις. Μια ρητορική που από την Αθήνα εκλαμβάνεται ως «φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης», επιφέροντας και τις ανάλογες απαντήσεις.
Λίγα 24ωρα μετά την ομόθυμη καταδίκη των Ευρωπαίων ηγετών και την προειδοποίηση για «στοχευμένα μέτρα» κατά της Τουρκίας για πρώτη φορά, με συλλογική απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς υπογραμμίζεται ότι οι έκνομες ενέργειες εις βάρος κράτους-μέλους, δεν γίνονται ανεκτές και έχουν συγκεκριμένες επιπτώσεις, η Τουρκία δείχνει να μην αλλάζει στάση.
Με απειλές περί επιδείνωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, καθώς και μείωσης των προοπτικών επίλυσης του Κυπριακού, η Άγκυρα αντιδρά στις προειδοποιήσεις των «28» και ζητεί από την Ε.Ε. να παραμείνει αμέτοχη στο ζήτημα της ΑΟΖ.
Την ίδια ώρα το τουρκικό γεωτρύπανο «Γιαβούζ» συνεχίζει κανονικά την πορεία του προς τα ανοιχτά της Καρπασίας στην κατεχόμενη Κύπρο, εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Αθήνα, δια στόματος του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, υπογράμμισε πως η Ελλάδα έχει σχέδιο και θα αποτρέψει οποιαδήποτε γεώτρηση στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, προειδοποιώντας τη γειτονική χώρα «να μην τολμήσει να κάνει γεώτρηση στο Καστελόριζο».
Η προειδοποίηση αυτή του κ. Τσίπρα προκάλεσε την αντίδραση του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σημειώνοντας πως «οτιδήποτε και να πει εμείς θα κάνουμε γεωτρήσεις και θα λάβουμε μέτρα με τις ένοπλες δυνάμεις. Μιλάει μόνος του και λέει κάποια πράγματα. Οτιδήποτε και να πει εμείς θα κάνουμε γεωτρήσεις και θα λάβουμε μέτρα με τις ένοπλες δυνάμεις».
Όπως είπε «μέχρι να πετύχουμε τη δίκαιη διανομή του φυσικού πλούτου στην ανατολική Μεσόγειο θα συνεχίσουμε τα αποφασιστικά μας βήματα στην περιοχή. Δεν θα επιτρέψουμε σε καμία προσπάθεια έρευνας και γεώτρησης τα οποία αγνοούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της Τουρκίας και της “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”».
«Διαθέτουμε τέσσερα πλοία στην περιοχή και έχουμε λάβει τα μέτρα μας με τις Ένοπλες Δυνάμεις. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας λέει μόνος του κάποια πράγματα. Οτιδήποτε και να πει ο ίδιος, εμείς έχουμε δικαιώματα εκεί και στο όνομα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων μας, τα πλοία ερευνών και γεωτρήσεων μας, θα συνεχίσουν τις έρευνες και γεωτρήσεις τους και οι Ένοπλες Δυνάμεις μας έχουν πάρει, παίρνουν και θα πάρουν τα απαραίτητα μέτρα», υπογράμμισε ο Ερντογάν.
Από την πλευρά του ο κ. Τσίπρας έστειλε αυστηρό μήνυμα προς τον Ερντογάν, διαμηνύοντας πως όποιος παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα έχει σοβαρό τίμημα.
Παράλληλα, υπογράμμισε την απόφαση της Αθήνας να στηρίξει την Κύπρο στην άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Ο κ. Τσίπρας απάντησε και στα όσα είπε ο Τούρκος πρόεδρος για εκείνον, τονίζοντας ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας «δεν λέει κάποια πράγματα», αλλά μιλά τη γλώσσα του διεθνούς δικαίου, της αλήθειας και της αποφασιστικότητας. Επίσης «δεν μιλά μόνος του» -όπως υποστηρίξε ο κ. Ερντογάν- αλλά μιλά έχοντας στο πλευρό του όλα τα κράτη της Ε.Ε. και τη μεγάλη πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας. Δεν έχει κανένα νόημα η αδιέξοδη, ατελέσφορη κλιμάκωση. Είναι ένδειξη αδυναμίας, τόνισε, και κάλεσε, «αυτές οι παραβιάσεις να σταματήσουν εδώ».
Σχετικά με την περαιτέρω ή μη κλιμάκωση της έντασης πολλά αναμένεται να κριθούν από τη συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τον Αμερικανό ομόλογο του Ντόναλντ Τραμπ στο περιθώριο της συνόδου της G20 που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή και το Σάββατο στην Ιαπωνία.
Εκεί θα τεθεί το ζήτημα της παραλαβή του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία, με τον ίδιο τον Ερντογάν να επαναλαμβάνει πως η χώρα του «δεν θα κάνει βήμα πίσω», την ώρα που η Ουάσιγκτον προειδοποιεί πως η Άγκυρα θα χάσει τα F-35 αν αγοράσει τους S-400 από τη Ρωσία.
Εκεί όμως θα συζητηθεί και το θέμα της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου και με βάση τα έως τώρα δεδομένα ο Τραμπ αναμένεται να δείξει κάρτα (άγνωστο το χρώμα) στον Ερντογάν, ο οποίος ολοένα και περισσότερο απομακρύνεται από τη Δύση.