Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Μήνυμα πως η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή -σε αντιδιαστολή με την «εμπρηστική» τακτική της Άγκυρας- στέλνει η Αθήνα με μια σειρά πρωτοβουλιών. Από χθες είναι σε εξέλιξη ένας ακόμα διπλωματικός «μαραθώνιος» του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, με επίκεντρο αυτή τη φορά τη Μέση Ανατολή.
Ειδικότερα, ο Νίκος Δένδιας βρέθηκε στο Ισραήλ και στα Παλαιστινιακά εδάφη, πραγματοποιώντας το πρώτο ταξίδι υπουργού Εξωτερικών κράτους-μέλους της Ε.Ε. στην περιοχή από την έναρξη της κρίσης. Στη συνέχεια ο Έλληνας υπουργός ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ομολόγους του σε τηλεδιάσκεψη, όπου συζητήθηκαν και οι τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή.
Το ταξίδι του Νίκου Δένδια ξεκίνησε με μια πολύ σημαντική συνάντηση με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο, η οποία υποδηλώνει το εύλογο ενδιαφέρον της χώρας για την προστασία των Ιερών Προσκυνημάτων και τη διατήρηση του καθεστώτος τους. Στη συνέχεια ακολούθησαν επαφές αρχικά με τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών Γκάμπι Ασκενάζι και στη συνέχεια στη Ραμάλα με τον Παλαιστίνιο πρωθυπουργό Μοχάμεντ Ιμπραχίμ Στάγεχ.
Σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους ο Νίκος Δένδιας σημείωσε πως «κατέστησα σαφές ότι απαιτείται άμεση κατάπαυση του πυρός, προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προστασία της ανθρώπινης ζωής. Καταδίκασα με τον πιο καθαρό τρόπο την εκτόξευση χιλιάδων ρουκετών από τη Χαμάς κατά του Ισραήλ. Είναι ενέργεια απολύτως και καθολικά καταδικαστέα. Δήλωσα, επίσης, ότι το Ισραήλ, όπως και κάθε χώρα του κόσμου, έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα». Πρόσθεσε πως πρέπει να αναληφθεί πρωτοβουλία για το Μεσανατολικό και αναφέρθηκε σε όσα προβλέπουν το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για «δύο κράτη στα σύνορα του 1967, με την Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα και των δύο κρατών».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ανέφερε «Νομίζω ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι απολύτως προβληματική και χρειάζεται να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε. Επαναλαμβάνω, όμως, η Χαμάς είναι απολύτως καταδικαστέα για την εκτόξευση των χιλιάδων ρουκετών εναντίον αμάχων πολιτών». Όσον αφορά τον ρόλο της Τουρκίας τόνισε ότι «αυτό που έχω να πω είναι ότι οι εμπρηστικές δηλώσεις και οι μονομερείς τοποθετήσεις σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη κατάσταση, σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή δεν βοηθούν».
Διπλωματικό τείχος
Οι επαφές του Νίκου Δένδια συνεχίστηκαν στην Ιορδανία, ενώ ο διπλωματικός αυτός κύκλος ολοκληρώνεται την Πέμπτη στην Αίγυπτο. Οι κινήσεις αυτές έχουν ως στόχο την ενίσχυση της παρουσίας της Ελλάδας, τη στιγμή που η Άγκυρα «ονειρεύεται» νέες συμμαχίες.
Μετά το παράνομο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο το 2019 η γειτονική χώρα συνεχίζει να αναζητά διαύλους επικοινωνίας στην ευρύτερη περιοχή, ενώ κοιτά και προς την παλαιστινιακή πλευρά. Υπενθυμίζεται πως το προηγούμενο διάστημα είχε επιχειρηθεί μια προσέγγιση της Τουρκίας με την Αίγυπτο, χωρίς ωστόσο απτά αποτελέσματα.
Με Κύπρο – Αίγυπτο
Σήμερα, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η τριμερής συνάντηση των υπουργών Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου που θα γίνει στη Λευκωσία. Οι υπουργοί θα συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή, καθώς και τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των τριών χωρών.
Την ίδια στιγμή είναι εμφανές πως η Άγκυρα εξακολουθεί να έχει στόχο ένα διευρυμένο ρόλο στην ευρύτερη περιοχή και για τον σκοπό αυτό συνεχίζει την εμπρηστική ρητορική. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κοιτά όλο και περισσότερο προς τον αραβικό κόσμο, καθώς δεν βλέπει καμία πρόοδο στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.
Η ευρωπαϊκή πρόοδος
Είναι χαρακτηριστικό πως αυστηρό μήνυμα στην Άγκυρα αναμένεται να στείλει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμά του σχετικά με την έκθεση προόδου της Επιτροπής για την Τουρκία το 2019 και 2020. Κατά τη διάρκεια της χθεσινής συζήτησης στην Ολομέλεια, οι περισσότεροι από τους ευρωβουλευτές που έλαβαν τον λόγο εξέφρασαν έντονη ανησυχία για την απομάκρυνση της Τουρκίας από τις ευρωπαϊκές αξίες και την επιδείνωση των σχέσεων με την Ε.Ε. Το τελικό κείμενο θα ψηφιστεί σήμερα.
Σε κάθε περίπτωση ο Ιούνιος θα είναι ένας κρίσιμος μήνας. Στις 14 θα γίνει η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, όπου αναμένεται να δώσει το «παρών» και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Στη συνέχεια -στις 24 και 25 του επόμενου μήνα- θα υπάρξει και ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής, όπου θα εξεταστούν εκ νέου οι σχέσεις με την Τουρκία.
