Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Μία σειρά από αποκαλύψεις που φέρνουν σε πολύ δύσκολη θέση τον Ντόναλντ Τραμπ – από τη στροφή 180 μοιρών την οποία ήταν διατεθειμένος να κάνει στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, προκειμένου να προωθήσει την προσωπική του πολιτική ατζέντα αλλά και τα μεγάλα «κενά» στις γεωπολιτικές γνώσεις του – κάνει ο πρώην σύμβουλος Ασφαλείας Τζον Μπόλτον στο πολυσέλιδο βιβλίο του «Στην αίθουσα όπου συνέβη» (The Room Where It Happened), το οποίο αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 23 Ιουνίου.
Σε μία προσπάθεια να μη δουν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες από την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, όπως τουλάχιστον τις περιγράφει ο σύμβουλός του στις 577 σελίδες του βιβλίου του, το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ήδη κινήσει τη νομική διαδικασία για να μη βρεθεί στα ράφια των βιβλιοπωλείων – έστω και αν έχουν ήδη τυπωθεί εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα.
Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, σε δηλώσεις του στο Fox News, επιμένει ότι πρόκειται για απόρρητες πληροφορίες και επομένως ο Τζον Μπόλτον παραβίασε τον νόμο. «Ήταν ένα ξοφλημένος τύπος. Του έδωσα μία ευκαιρία», δήλωσε ο Τραμπ για τον άνθρωπο που ήταν επί μήνες το δεξί του χέρι.
Ποιες όμως είναι οι απόρρητες πληροφορίες που η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να προστατεύσει; Αποσπάσματα έχουν ήδη δημοσιευτεί στον αμερικανικό Τύπο και αφορούν διάφορα μεγάλα ή μικρά ζητήματα, τα οποία έχουν κατά καιρούς κυριαρχήσει στην αμερικανική πολιτική σκηνή, όπως ο πυρήνας της υπόθεσης που οδήγησε στη δίκη για την απομάκρυνση του προέδρου από το αξίωμά του.
Παρακράτηση στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία
Ο Τζον Μπόλτον επιβεβαιώνει τις κατηγορίες των Δημοκρατικών ότι ο Τραμπ έκανε κατάχρηση της εξουσίας του απειλώντας την Ουκρανία με παρακράτηση της στρατιωτικής βοήθειας προκειμένου να την υποχρεώσει να δώσει βλαπτικές πληροφορίες εις βάρος του πολιτικού αντιπάλου του Τζο Μπάιντεν.
Οι Ρεπουμπλικανοί επιμένουν ότι όλη αυτή η ιστορία δεν είναι τίποτα περισσότερο από το μένος ενός δυσαρεστημένου πρώην αξιωματούχου, ο οποίος προσπαθεί να πουλήσει βιβλία. Οι Δημοκρατικοί από την πλευρά τους τονίζουν ότι οι πληροφορίες αυτές έπρεπε να είχαν χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της δίκης του Τραμπ.
Το τρένο αυτό έχει βεβαίως χαθεί, σχολιάζει ο ανταποκριτής του BBC στις ΗΠΑ Άντονι Ζάρκερ. Υπάρχει ωστόσο άπλετος χρόνος για να βλάψει την προεκλογική εκστρατεία ενός προέδρου, ο οποίος ήδη έχει να παλέψει με την πανδημία του νέου κορωνοϊού και τις συνέπειές της, αλλά και το «τέρας» της αστυνομικής βίας που έχει ξυπνήσει τις τελευταίες εβδομάδες στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ ζήτησε τη βοήθεια του Σι για την επανεκλογή του
Σύμφωνα με αποσπάσματα του βιβλίου, τα οποία δημοσίευσε η Wall Street Journal, ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε από την Κίνα να χρησιμοποιήσει την οικονομική δύναμή της για να τον βοηθήσει να επανεκλεγεί στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.
«Ο Τραμπ, τότε, ακατανόητα, έστρεψε τη συζήτηση στις επερχόμενες αμερικανικές προεδρικές εκλογές, κάνοντας έναν υπαινιγμό στην οικονομική ικανότητα της Κίνας και παρακάλεσε τον Σι να εξασφαλίσει ότι θα κερδίσει», αναφέρει ο Μπόλτον και προσθέτει: «Τόνισε τη σημασία των αγροτών και τις αυξημένες κινεζικές αγορές σόγιας και σιταριού στο εκλογικό αποτέλεσμα».
Ανοιχτός ο Τραμπ σε περισσότερες από δύο θητείες στον Λευκό Οίκο
Σε άλλο απόσπασμα, το οποίο επίσης δημοσιεύει η Wall Street Journal, ο Μπόλτον υποστηρίζει πως ο Τραμπ συμφωνούσε με τον Κινέζο ομόλογό του ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχουν περιορισμοί στη θητεία των Αμερικανών προέδρων.
«Ο Σι είχε δηλώσει ότι θα ήθελε να συνεργαστεί με τον Τραμπ για έξι ακόμη χρόνια. Και ο Τραμπ απάντησε ότι οι πολίτες εκτιμούσαν πως οι δύο θητείες θα πρέπει να καταργηθούν για τον ίδιο», αναφέρει ο Μπόλτον στο βιβλίο του.
Ο Τραμπ προσέφερε χάρες στον Ερντογάν
Εκτός των άλλων, ο Μπόλτον αναφέρει επίσης περιπτώσεις όπου ο Τραμπ προσπάθησε να βάλει στο αρχείο εγκληματικές έρευνες για να εξυπηρετήσει ομολόγους του. Η Washington Post δημοσιεύει μια συζήτηση το 2018 με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Μπόλτον αναφέρει ότι ο Ερντογάν έδωσε στον Τραμπ ένα σημείωμα που ισχυρίζεται ότι μια τουρκική εταιρεία που βρισκόταν υπό έρευνα στις ΗΠΑ είχε απαλλαγεί από τις κατηγορίες που τη βάραιναν. Ο Τραμπ έπειτα είπε στον Ερντογάν ότι θα φρόντιζε τα πράγματα, εξηγώντας ότι οι συγκεκριμένοι εισαγγελείς δεν ήταν δικοί του, αλλά του Ομπάμα, ένα πρόβλημα που θα επιλυόταν όταν θα αντικαθίσταντο από τους δικούς του.
Ο Τραμπ υπερασπίστηκε τον Σαουδάραβα πρίγκιπα για να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη
Τον Νοέμβριο του 2018, δηλώσεις του Τραμπ για τη δολοφονία του Σαουδάραβα Τζαμάλ Κασόγκι έδωσαν τροφή για πρωτοσέλιδους τίτλους. «Ο κόσμος είναι ένα πολύ επικίνδυνο μέρος!», «Ίσως το έκανε, ίσως δεν το έκανε!», είχε δηλώσει αναφερόμενος στον πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και τις κατηγορίες ότι ήταν εκείνος που έδωσε εντολή για την άγρια δολοφονία του Σαουδάραβα αρθρογράφου στο προξενείο της χώρας στην Κωνσταντινούπολη.
Σύμφωνα όσα υποστηρίζει ο Μπόλτον, στόχος του Αμερικανού προέδρου ήταν ακριβώς αυτό: να κάνει πρωτοσέλιδα για να καλύψει μία άλλη ιστορία που αφορούσε την κόρη του Ιβάνκα, η οποία όπως είχε αποκαλυφθεί την ίδια περίοδο είχε χρησιμοποιήσει το προσωπικό της ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για κυβερνητικές επιχειρήσεις. Μετά τον πόλεμο εναντίον της Χίλαρι Κλίντον κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του 2016 για τον ίδιο λόγο, ο Τραμπ χρειαζόταν έναν περισπασμό.
Ανώτεροι αξιωματούχοι περιγελούσαν τον Τραμπ πίσω από την πλάτη του
Από όσα έχουν αναφερθεί κατά καιρούς, το βιβλίο του Μπόλτον παρέχει μία από τις πιο ξεκάθαρες πληροφορίες για την απόγνωση των ανώτερων αξιωματούχων του Τραμπ πίσω από τα παρασκήνια.
Σε ένα παράδειγμα που δημοσιεύουν οι New York Times, ο Μπόλτον υποστηρίζει ότι έλαβε ένα σημείωμα από τον υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, μετά τη συνάντηση του Τραμπ το 2018 με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, στο οποίο έγραφε: «Είναι τόσο γελοίος». Επιπλέον, ο Πομπέο εκτίμησε έναν μήνα αργότερα ότι οι διπλωματικές προσπάθειες του Τραμπ με τη Βόρεια Κορέα είχαν «μηδενική πιθανότητα επιτυχίας».
Ο Τραμπ πίστευε ότι η Φινλανδία ήταν μέρος της Ρωσίας
Ο πρώην σύμβουλος Ασφαλείας των ΗΠΑ περιγράφει επίσης ορισμένες τεράστιες τρύπες στις γεωπολιτικές γνώσεις του Τραμπ. Ειδικότερα, ο Αμερικανός πρόεδρος ρώτησε κάποτε εάν η Φινλανδία ήταν μέρος της Ρωσίας, ενώ κατ’ επανάλειψη φαίνεται πως μπερδευόταν με τους νυν και τους πρώην προέδρους του Αφγανιστάν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν γνώριζε καν ότι η Βρετανία διαθέτει τα δικά της πυρηνικά όπλα. Ο Μπόλτον αναφέρεται σε μία συνάντηση, το 2018, με την πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Τερέζα Μέι. Σε εκείνη τη συνάντηση, κάποιος Βρετανός αξιωματούχος αναφέρθηκε στη χώρα χαρακτηρίζοντάς τη «πυρηνική δύναμη». «Α, είστε πυρηνική δύναμη;», αποκρίθηκε ο Αμερικανός πρόεδρος σε έναν τόνο που δεν έμοιαζε με αστείο, σύμφωνα με ένα απόσπασμα το οποίο δημοσιεύει η Washington Post.
Ένας πρώην αξιωματούχος των ΗΠΑ περιέγραψε μια παρόμοια συνομιλία με τη Μέι, όταν ο Τραμπ πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Βρετανία, τον Ιούνιο του 2019.
«Είπε στη Μέι ότι η νούμερο ένα υπαρξιακή απειλή εξακολουθεί να είναι τα πυρηνικά όπλα και όχι η κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος στην Guardian.
Όταν η Μέι ρώτησε πώς θα επηρέαζε αυτό τη βάση της δύναμης πυρηνικής αποτροπής Trident του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Τραμπ φάνηκε έκπληκτος, σύμφωνα με τον αξιωματούχο. «Κατά την άποψή του, όλα αυτά αφορούν τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Δεν λάμβανε πραγματικά υπόψη τις υπόλοιπες χώρες», υποστηρίζει ο ίδιος αξιωματούχος.
«Κουλ» η εισβολή στη Βενεζουέλα
Σύμφωνα με τα γραπτά του Μπόλτον, ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρούσε πως μία εισβολή στη Βενεζουέλα, θα ήταν «κουλ». Στο απόσπασμα μάλιστα που δημοσιεύει η Washington Post, φαίνεται πως ο Αμερικανός πρόεδρος θωρεί τη χώρα «πραγματικά μέρος των ΗΠΑ».
Απεναντίας δεν ήταν καθόλου ενθουσιώδης για μια άλλη εισβολή. Όσον αφορά τη σύγκρουση στο Αφγανιστάν, ο Τραμπ φέρεται να είχε δηλώσει πως «έγινε από ένα ηλίθιο άτομο που ονομάζεται Τζορτζ Μπους».
Όσον αφορά τη σχέση του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, για την οποία έχει επικριθεί από τους αντιπάλους του και όχι μόνο, ο Μπόλτον απαντά με νόημα σε συνέντευξή του στο ABC, η οποία πρόκειται να προβληθεί την Κυριακή: «Εκτιμώς πως ο Πούτιν πιστεύει ότι μπορεί να τον παίξει σαν βιολί».