Αψηφώντας τις επικρίσεις και το κλίμα δυσαρέσκειας στο ίδιο του το κόμμα, ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Τρίτη ότι μάλλον θα προχωρήσει στην επιβολή δασμών σε όλα τα αγαθά τα οποία εισάγονται στη χώρα του από το Μεξικό, προκειμένου να πιέσει τις μεξικανικές αρχές να αναχαιτίσουν τις ροές των μεταναστών που φθάνουν στα σύνορα.
Ο Τραμπ υπενθύμισε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Λονδίνο ότι σχεδιάζει να επιβάλλει δασμούς 5% στα εισαγόμενα μεξικανικά προϊόντα από τη Δευτέρα, εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των μεταναστών και των προσφύγων – κυρίως από χώρες της κεντρικής Αμερικής (Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα…) – που περνούν τα νότια σύνορα των ΗΠΑ.
Συνεχίζοντας την απέλπιδα προσπάθεια της μεξικανικής κυβέρνησης για να εξευρεθεί λύση και να αποφευχθεί η εφαρμογή του μέτρου, μια αντιπροσωπεία υπό τον υπουργό Εξωτερικών Μαρσέλο Εμπράρδ θα διεξαγάγει συνομιλίες με αξιωματούχους στον Λευκό Οίκο το απόγευμα, με οικοδεσπότη τον αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς. Ο Τραμπ παραμένει στη Γηραιά Ήπειρο κι αναμένεται να παρευρεθεί στις τελετές για την απόβαση των συμμάχων στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αν όντως τεθούν σε ισχύ οι δασμοί, οι ΗΠΑ θα έχουν πλέον εμπλακεί σε εμπορικούς πολέμους με τους δύο από τους τρεις μεγαλύτερους εμπορικούς τους εταίρους. Οι σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα επιδεινώθηκαν κι άλλο τον περασμένο μήνα, καθώς Ουάσινγκτον και Πεκίνο αντάλλαξαν νέες ομοβροντίες τιμωρητικών δασμών.
Ο Τραμπ απειλεί να αυξήσει τους δασμούς στα μεξικανικά προϊόντα στο 25% τον Οκτώβριο εάν η κυβέρνηση του Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ δεν εφαρμόσει αποτελεσματικά μέτρα για να σταματήσει αυτήν που αποκαλεί «έφοδο» των μεταναστών.
Ο μεγιστάνας προειδοποίησε τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο να μη διανοηθούν να εμποδίσουν το σχέδιό του. «Δεν νομίζω ότι θα το κάνουν αυτό. Νομίζω ότι εάν το κάνουν, θα είναι ανόητο» είπε.
Γερουσιαστές του GOP – ακόμα και στενοί σύμμαχοι του Τραμπ, όπως ο Τεντ Κρουζ – προειδοποίησαν ότι ως προς τους δασμούς στο Μεξικό, ο πρόεδρος ίσως βρεθεί απέναντι στο κόμμα του. Ο πρόεδρος της Γερουσίας Μιτς Μακόνελ τόνισε πως δεν βλέπει «και πολλή υποστήριξη» στο μέτρο στις τάξεις των Ρεπουμπλικάνων και πρόσθεσε «ελπίζουμε ότι θα μπορέσουν να αποφευχθούν». Η απειλή του Τραμπ θορύβησε τις αγορές και έθεσε εν αμφιβόλω την επικύρωση της νέας τριμερούς συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ – Καναδά – Μεξικού.
Η προοπτική της επιβολής δασμών στηλιτεύθηκε από το αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και συνδέσμους της αμερικανικής βιομηχανίας, που προειδοποιούν πως το κόστος θα είναι βαρύ για τις αμερικανικές εταιρείες και τους αμερικανούς καταναλωτές.
Το φάσμα των προϊόντων που εξάγονται από το Μεξικό στις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά ευρύ: περιλαμβάνει από αυτοκίνητα και ανταλλακτικά ως τηλεοράσεις και δημοφιλείς μάρκες μπίρας. Η Toyota υπολόγισε ότι οι δασμοί θα στοίχιζαν στους βασικούς προμηθευτές της ως και 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Η μεξικανική αντιπροσωπεία θα τονίσει σήμερα στον Λευκό Οίκο ότι λαμβάνονται ήδη μέτρα ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών προς βορρά. Ο Τραμπ αντέτεινε ότι οι συνομιλίες ενδέχεται να μην οδηγήσουν σε λύση.
«Θα δούμε αν θα μπορέσουμε να κάνουμε κάτι, αλλά νομίζω ότι είναι πιθανότερο οι δασμοί να προχωρήσουν», ανέφερε ο μεγιστάνας στη διάρκεια της επίσκεψής του στη Βρετανία, επιμένοντας να χρησιμοποιεί τον όρο «εισβολή» όταν αναφέρεται στην αύξηση των αφίξεων αιτούντων άσυλο και οικονομικών μεταναστών στα σύνορα Μεξικού-ΗΠΑ.
Από την πλευρά του ο Μεξικανός πρόεδρος Λόπες Ομπραδόρ δήλωσε αισιόδοξος πως μπορεί να επιτευχθεί λύση και δήλωσε διατεθειμένος να συναντηθεί με τον Τραμπ αν απαιτείται για να συμβάλει σε αυτό.
Παρότι ο Τραμπ χρησιμοποιεί υψηλούς τόνους όταν αναφέρεται στο ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης, η πραγματικότητα είναι αρκετά πιο περίπλοκη από όσο αρέσκεται να την παρουσιάζει. Ο αριθμός των ανθρώπων που συλλαμβάνονται στα σύνορα σε μηνιαία βάση έχει ανέλθει μεν στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, αλλά παραμένει χαμηλότερος από ό,τι ήταν σε άλλες περιόδους έξαρσης του φαινομένου μετά τη δεκαετία του 1970.
Ωστόσο, ένα από τα προβλήματα στα οποία οι αμερικανικές αρχές μοιάζουν να αδυνατούν να αντεπεξέλθουν είναι η θεαματική αλλαγή της σύνθεσης του πληθυσμού των μεταναστών. Τον Απρίλιο, η συνοριοφυλακή και η αστυνομία προσήγαγαν πάνω από 98.000 ανθρώπους, εκ των οποίων το 60% ήταν οικογένειες. Αυτό το ποσοστό είναι το υψηλότερο εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Έξι ανήλικοι μετανάστες πέθαναν σε κέντρα κράτησης ή αμέσως μετά την απελευθέρωσή τους.
Στην άλλη πλευρά των συνόρων, οι μεξικανικές αρχές θέτουν υπό κράτηση διπλάσιο αριθμό μεταναστών από ό,τι πριν από έναν χρόνο και τριπλάσιο σε σύγκριση με τον Ιανουάριο, όταν η κυβέρνηση του Λόπες Ομπραδόρ είχε προτιμήσει να προσφέρει βίζες στους μετανάστες από την κεντρική Αμερική με την ελπίδα πως θα επέλεγαν να μείνουν στο Μεξικό.
Αντ’ αυτού οι περισσότεροι διάλεξαν να δοκιμάσουν την τύχη τους στα σύνορα, γεγονός που συνέβαλε στη ραγδαία αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Υπό την πίεση των ΗΠΑ, οι μεξικανικές αρχές άλλαξαν τακτική: οι συλλήψεις μεταναστών ξεπέρασαν τις 20.000 τον Μάιο.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters, AFP
