Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν προχωρήσει σε ανακοινώσεις για τα ευνοϊκά μέτρα που προτίθενται να εφαρμόσουν από την επόμενη χρονιά -άλλωστε η μείωση των βαρών και ειδικά των φορολογικών αποτελεί βασικό διακύβευμα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης-, αλλά και στο πρόγραμμα του ενός κόμματος και στο πρόγραμμα του άλλου υπάρχουν ερωτήματα τα οποία παραμένουν αναπάντητα.
Μέτρα ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαγγείλει ότι, σε περίπτωση επανεκλογής του, το 2020 θα εφαρμόσει το σύνολο των μέτρων που ισχύουν για φέτος, αλλά και ένα πρόσθετο πακέτο παρεμβάσεων με πρόσθετο προϋπολογισμό 1,3 δισ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει:
1. Την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ και τη μείωση των συντελεστών υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ.
2. Την αύξηση του συντελεστή αποσβέσεων για τις νέες επενδύσεις από το 100% που είναι σήμερα, στο 150% (σ.σ.: θα αφορά επενδύσεις σε βιομηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό που θα πραγματοποιηθούν εντός πενταετίας).
3. Την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για τις προσλήψεις νέων έως 25 ετών σε ποσοστό 80% και για τις προσλήψεις νέων έως 29 σε ποσοστό 25%. Η επιδότηση θα αφορά προσλήψεις για θέσεις πλήρους απασχόλησης.
4. Τη μείωση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 11% από την 1η/1/2020. Άρα προτείνεται να υπάρξει περαιτέρω μείωση και για τα τρόφιμα, και για την εστίαση που ήδη έχουν μεταφερθεί στον χαμηλό συντελεστή από τον Μάιο του 2019.
5. Τη μείωση του φόρου εισοδήματος για κατοίκους νησιών με πληθυσμό έως 3.100.
6. Τη μείωση του ΕΝΦΙΑ σε νησιά με πληθυσμό έως 1.000 κατοίκους.
7. Τη μείωση του κόστους πετρελαίου θέρμανσης για ορεινές περιοχές (σε όσες ανήκουν στην Α και Β ζώνη). Αυτό θα γίνει μέσω της αύξησης του επιδόματος.
8. Τη μείωση του συντελεστή του φόρου εισοδήματος των συνεταιρισμών αγροτών στο 10% για όλους τους συνεταιρισμούς ανεξαρτήτως κλάδου προκειμένου να ενισχυθεί ο συνεταιριστικός κλάδος.
9. Την έκπτωση 10% στο φορολογητέο εισόδημα των συνεταιρισμένων αγροτών.
10. Την επαναφορά της έκπτωσης φόρου εισοδήματος για την καταβολή των τόκων στεγαστικών δανείων που αφορούν την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, αυτό θα είναι ένα μέτρο επιβράβευσης και των δανειοληπτών που εξυπηρετούν κανονικά τα δάνειά τους.
Κατά την ανακοίνωση του πακέτου μέτρων στο Ζάππειο, δεν υπήρξε ιδιαίτερα αναφορά στον ΕΝΦΙΑ. Ωστόσο, σε δηλώσεις του, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας «πρόσθεσε» στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς και τη δεύτερη φάση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ (ώστε το μεσοσταθμικό ποσοστό μείωσης να ανέβει από το 10% που είναι σήμερα στο 30%), αλλά και τη δέσμευση ότι επίκειται αύξηση της εθνικής σύνταξης ακόμη και κατά 50 ευρώ (σ.σ.: χωρίς πάντως να έχει προσδιοριστεί χρονικά η έναρξη εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου, το δημοσιονομικό κόστος του οποίου μπορεί να φτάσει στο 1,5 δισ. ευρώ). Να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός του 2020 θα επιβαρυνθεί και από τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων κατά μία μονάδα και στα κέρδη προ φόρων (από το 29% στο 28%), αλλά και στα μερίσματα.
Δεδομένου ότι βασική δέσμευση της σημερινής κυβέρνησης είναι ότι δεν θα προχωρήσει η ψηφισμένη μείωση του αφορολογήτου από την επόμενη χρονιά, o «λογαριασμός» του 2020 ανεβαίνει πολύ ψηλά. Για να εφαρμοστούν όλα αυτά τα μέτρα και ταυτόχρονα να μη μειωθεί το αφορολόγητο και να μην καταργηθεί η 13η σύνταξη που θεσπίστηκε από φέτος, πρέπει:
1. Να προκύψει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ (τουλάχιστον) μέσα στο 2019, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα γίνει ζημιά στον προϋπολογισμό από τις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
2. Η ελληνική οικονομία να «τρέξει» με υψηλότερο ρυθμό και φέτος και του χρόνου από αυτόν που έχει προβλεφθεί (2,3% και για τα δύο έτη).
3. Να ακυρωθούν τα ψηφισμένα για το 2020 μέτρα της μείωσης του κατώτατου συντελεστή της κλίμακας από το 22% στο 20%, αλλά και της θέσπισης πολύ ευνοϊκής κλίμακας για την εισφορά αλληλεγγύης (με μηδενισμό της επιβάρυνσης για εισόδημα έως 30.000 ευρώ).
4. Οι θεσμοί να δεχτούν την πρόταση ΣΥΡΙΖΑ για αξιοποίηση του «μαξιλαριού» για το χρέος ως εγγύηση για τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Ακόμη και έτσι, όμως, το πρωτογενές πλεόνασμα είναι πολύ πιθανό να κλείσει πολύ κάτω από τον συμφωνημένο στόχο του 3,5%.
Μέτρα Ν.Δ.
- Η Νέα Δημοκρατία έχει δεσμευτεί ότι δεν θα προχωρήσει στην ψηφισμένη μείωση του αφορολογήτου για το 2020 και ότι δεν θα καταργήσει τη λεγόμενη 13η σύνταξη αν αναδειχθεί πρώτο κόμμα στις επόμενες εθνικές εκλογές. Αυτά τα δύο μέτρα -συνολικού δημοσιονομικού κόστους περίπου 3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση- δεν ήταν στο οικονομικό πρόγραμμα του κόμματος το οποίο -με βάση τις εξαγγελίες που έχουν γίνει- περιλαμβάνει:
- Τη μείωση του αρχικού εισαγωγικού συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% που είναι σήμερα στο 9%, αλλά για το τμήμα του εισοδήματος έως και τα 10.000 ευρώ.
- Την πλήρη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, αλλά και τη σταδιακή κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
- Τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη στο 20% (από 29% που είναι σήμερα).
- Τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης στα μερίσματα στο 5% (είναι 15% και έχει ήδη ψηφιστεί η μείωση στο 5%).
- Τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30%, αλλά με οριζόντιο τρόπο, ώστε να έχουν όφελος όλοι οι ιδιοκτήτες και όχι μόνο αυτοί με την ατομική περιουσία έως τα 200.000 ευρώ, όπως προβλέπει το σχέδιο ΣΥΡΙΖΑ.
Τη μείωση του ΦΠΑ με την καθιέρωση δύο συντελεστών 11% και 22% από 13% και 24% που είναι σήμερα.
- Την αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομική δραστηριότητα για τρία χρόνια.
- Την αύξηση του ορίου ένταξης στον ΦΠΑ από τα 10.000 ευρώ που είναι σήμερα στα 25.000 ευρώ.
- Την καταβολή του επιδόματος για τη γέννηση παιδιού.
Η Νέα Δημοκρατία δεν έχει εξειδικεύσει ακόμη το πρόγραμμά της σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί το κατά πόσο υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια χρηματοδότησης ή όχι. Το συνολικό κόστος έχει εκτιμηθεί περίπου στα 6 δισ. ευρώ χωρίς να συνυπολογίζονται τα επιπλέον 3 δισ. ευρώ από τη διατήρηση του αφορολογήτου και την καταβολή της 13ης σύνταξης. Από την άλλη, η Νέα Δημοκρατία έχει ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει σε περικοπές δαπανών της τάξεως των 2 δισ. ευρώ, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις μειώσεις φόρων. Πέρα από την εξειδίκευση των μέτρων, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα πρέπει να ξεκαθαρίσει και το ποια ακριβώς θα είναι η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος που προτίθεται να φέρει στη Βουλή σε περίπτωση σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς μόνο και μόνο από αυτή την κλίμακα επηρεάζονται φορολογικά έσοδα άνω των 8 δισ. ευρώ ετησίως.
